Thanh tra đường "nhồi" cao ốc Lê Văn Lương - Tố Hữu, lộ đầy rẫy vi phạm

Theo nguồn tin của Dân trí, Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng Nguyễn Ngọc Tuấn vừa ký ban hành Kết luận số 39 thanh tra Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP Hà Nội; Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội; loạt các chủ đầu tư dự án có liên quan trong công tác quy hoạch xây dựng, điều chỉnh quy hoạch và quản lý xây dựng khu vực hai bên tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu, Nguyễn Thanh Bình, khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính.

Đây là tuyến đường rất "nóng" ở Hà Nội thời gian qua vì mật độ cao ốc dày đặc và tắc nghẽn. Nhiều chuyên gia, đại biểu Quốc hội đã đặt ra vấn đề về việc "xé nát" quy hoạch đô thị ở tuyến đường huyết mạch cho trục phía Tây Nam Hà Nội này.

Với kết luận vừa được ban hành, Thanh tra Bộ Xây dựng đã chỉ ra hàng loạt vi phạm, sai sót, tồn tại trong quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch, quản lý xây dựng theo quy hoạch tại một loạt dự án dọc tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu, Nguyễn Thanh Bình khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính.

Điều chỉnh quy hoạch, thiếu cây xanh, trường học…

Theo Thanh tra Bộ Xây dựng, năm 1998, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2020 tại Quyết định số 108. Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội tại Quyết định số 1259.

Đối với hai bên tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu, Nguyễn Thanh Bình, khu đô thị mới Trung Hòa - Nhân Chính, thực hiện cụ thể hóa quy hoạch chung, UBND TP Hà Nội đã lập, thẩm định, phê duyệt các đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/5.000, 1/2.000, 1/500 từ những năm 1999; các quy hoạch phân khu đô thị từ năm 2013-2015 làm cơ sở để lập thẩm định phê duyệt quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị, quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc, quản lý đầu tư xây dựng, cấp GPXD.

Tuy nhiên, việc chấp hành các quy định của pháp luật liên quan đến quy hoạch được duyệt còn nhiều tồn tại, theo kết luận của cơ quan thanh tra.

Một vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm thời gian qua là các chỉ tiêu hạ tầng xã hội, cây xanh ở dọc tuyến đường này. Qua kiểm tra, rà soát, Thanh tra Bộ Xây dựng đã chỉ rõ, có nhiều nội dung về chi tiêu hạ tầng xã hội, cây xanh vi phạm quy chuẩn xây dựng.

Cụ thể, quy hoạch chi tiết hai bên đường Lê Văn Lương phê duyệt năm 2016 có một số chỉ tiêu quy hoạch không đúng với quy chuẩn không thuyết minh, tính toán như không đảm bảo nội dung về bố trí vườn hoa, sân chơi trong các nhóm nhà bán kính phục vụ không lớn hơn 300 m; không bố trí trạm y tế, sân luyện tập, chợ, trường trung học phổ thông, trung học cơ sở, tiểu học; đất công trình giáo dục không đạt 2,7 m2/người; diện tích trường mầm non thì thiếu 12.174 m2, diện tích đất cây xanh công cộng đơn vị ở thiếu 34.828 m2.

Trong số 13 dự án nhà chung cư được thanh tra có 12 dự án không bố trí cây xanh, một dự án thiếu diện tích cây xanh, chỉ đạt 10%.

Tương tự, tại quy hoạch chi tiết hai bên đường Tố Hữu phê duyệt năm 2016 cũng có một số chỉ tiêu quy hoạch không đúng với quy chuẩn mà không thuyết minh, tính toán. Chẳng hạn như việc không bố trí trạm y tế, trường trung học cơ sở, sân luyện tập, chợ, đất công trình giáo dục không đạt 2,7 m2/người, diện tích trường mầm non thiếu 20.190 m2; đất trường tiểu học thiếu 15.904 m2; đất trường trung học phổ thông thiếu 5.535 m2. Ngoài ra không bố trí hoặc bố trí cây xanh không đạt 20%.

Trong đó đáng chú ý, có tới 5 dự án thiếu rất nhiều, không đạt 20% (chỉ 2,36-7,4%); có một dự án còn không quy định diện tích cây xanh, có 12 dự án không bố trí diện tích cây xanh.

Đáng chú ý là quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hai bên đường Lê Văn Lương phê duyệt năm 2016 không tuân thủ quy định tại Điều 3 Quyết định số 130 ngày 23/1/2015 của Thủ tướng Chính phủ. Sau khi di dời, các cơ quan đã không ưu tiên xây dựng các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe, hạ tầng xã hội, kỹ thuật đô thị mà đầu tư xây dựng công trình hỗn hợp.

Điều chỉnh quy hoạch sai quy định, nhồi cao ốc tăng gấp 6 lần

Kết luận của Thanh tra Bộ Xây dựng cũng nêu rõ UBND TP Hà Nội, Sở Quy hoạch - Kiến trúc điều chỉnh quy hoạch sai quy định của pháp luật.

Quy hoạch chi tiết phê duyệt lần đầu đã cơ bản nghiên cứu tính toán sự đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Song khi thực hiện triển khai quy hoạch lại theo đề xuất chủ đầu tư, đã nhiều lần điều chỉnh đồ án hoặc điều chỉnh cục bộ hoặc chấp thuận tổng mặt bằng, phương án thiết kế rồi tiếp tục điều chỉnh cho từng dự án theo xu hướng: Chuyển đổi công năng thành nhà ở, tăng thêm tầng cao, tăng thêm diện tích sàn (có dự án điều chỉnh 5 lần, nhiều dự án chuyển chức năng từ văn phòng, từ công cộng thành hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại và căn hộ chung cư để bán), có dự án điều chỉnh tăng từ 5 tầng thành 30 tầng.

"Việc điều chỉnh sai quy định dẫn đến tình trạng tăng dân số, chỉ tiêu quy hoạch không đảm bảo Quy chuẩn xây dựng Việt Nam (QCXDVN) đối với từng dự án, từng ô quy hoạch, từng khu quy hoạch và đô thị, thiếu đất giáo dục, trường học, thiếu diện tích cây xanh, các công trình phục vụ không đảm bảo bán kính phục vụ", Thanh tra Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Cũng theo cơ quan thanh tra, Sở Quy hoạch - Kiến trúc chấp thuận tổng mặt bằng, phương án kỹ thuật sai quy định. Trong đó, tại 19 dự án, công trình không xác định chỉ giới xây dựng, cốt xây dựng, vi phạm xây dựng tầng hầm công trình làm cơ sở cấp phép xây dựng và đầu tư xây dựng. Điều này là vi phạm Luật Xây dựng.

Tại 10 dự án, công trình ghi số tầng không đúng, 21 dự án có tầng hầm vượt quá chỉ giới xây dựng nhưng không được UBND TP Hà Nội cho phép là "vượt thẩm quyền, vi phạm Nghị định 39".

Ngoài ra, tại 32 dự án công trình có nội dung vi phạm QCXDVN ban hành theo Quyết định 682, gồm: 1 dự án về mật độ; 31 dự án công trình về cây xanh (Tiểu học Lý Thái Tổ, 14 dự án hai bên đường Lê Văn Lương, 15 dự án hai bên đường Tố Hữu).

UBND Thị xã Hà Đông, UBND quận Hà Đông cũng bị nêu tên khi 6 lần điều chỉnh đồ án Quy hoạch chi tiết điểm tiểu thủ công nghiệp làng nghề dệt lụa Vạn Phúc. Tuy nhiên, việc điều chỉnh đồ án tại Quyết định số 2810 không tính toán khả năng cung cấp hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đồ án điều chỉnh thiếu nội dung, khó khăn cho công tác quản lý, thực hiện.

Ngoài ra, UBND tỉnh Hà Tây đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết khu đô thị mới Dương Nội tại Quyết định số 1955 năm 2008, tại 3 dự án được thanh tra, đều điều chỉnh tăng hoặc giảm tầng cao, hệ số sử dụng đất, diện tích xây dựng, mật độ xây dựng mà không thuyết minh, tính toán hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, không nêu lý do điều chỉnh, điều chỉnh quy hoạch không thuộc các trường hợp được điều chỉnh.

Vi phạm nghiêm trọng quy hoạch, không tính toán để đáp ứng về hạ tầng kỹ thuật xã hội

Về quy hoạch xây dựng, điều chỉnh quy hoạch xây dựng, chấp thuận, điều chỉnh tổng mặt bằng, phương án thiết kế, Thanh tra Bộ Xây dựng đã chỉ ra việc lập, thẩm định, phê duyệt đồ án đã vi phạm khi chỉ tiêu quy hoạch tại đồ án phê duyệt sau không phù hợp đồ án đã phê duyệt trước, đồ án có tỷ lệ nhỏ hơn không phù hợp với đồ án tỷ lệ lớn hơn mà không thuyết minh về sự sai khác, không tính toán sự đáp ứng về kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Trong đó, trước hết, quy hoạch chi tiết hai bên đường Lê Văn Lương phê duyệt năm 2016 có 8 dự án có chỉ tiêu quy hoạch không phù hợp quy hoạch phân khu được phê duyệt năm 2015.

Quy hoạch chi tiết hai bên đường Tố Hữu phê duyệt năm 2016 có 5 dự án có chỉ tiêu quy hoạch không phù hợp với quy hoạch phân khu được phê duyệt năm 2015.

Đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu nhà ở Ngân Hà Vạn Phúc (TSQ Galaxy 1), UBND TP Hà Nội phê duyệt tại Quyết định số 1807 có chỉ tiêu tầng cao công trình công cộng, trường mầm non không phù hợp với quy hoạch phân khu phê duyệt năm 2013 (tăng thêm 1-2 tầng).

Ngoài ra, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu nhà ở Him Lam Vạn Phúc do UBND TP Hà Nội phê duyệt tại Quyết định số 2245, ô đất THCS có số tầng cao 3-12 tầng, không phù hợp với quy hoạch phân khu được phê duyệt năm 2013 là 1-4 tầng.

Bên cạnh đó, có 3 đồ án, một số quy hoạch có chỉ tiêu không phù hợp với quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/5000 huyện Từ Liêm phê duyệt năm 2000.

Vấn đề tiếp theo được chỉ ra là các đồ án cập nhật không đúng, không đầy đủ chỉ tiêu quy hoạch của các đồ án, tổng mặt bằng, phương án thiết kế đã được phê duyệt, chấp thuận trước đó. Một số ô quy hoạch không có chỉ tiêu dẫn đến số liệu hiện trạng không đầy đủ, không đủ cơ sở để nghiên cứu tính toán chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cho từng ô, khu và toàn đồ án.

Trong đó, đáng chú ý có 11 dự án cập nhật sai quy hoạch chi tiết đã được duyệt, 21 dự án cập nhật sai tổng mặt bằng, phương án thiết kế đã được chấp thuận trước đó…

Đáng chú ý, số liệu dân số hiện trạng không ghi cụ thể nguồn cung cấp, năm cung cấp, dự báo dân số không có thuyết minh, không tính toán đầy đủ theo quy định. Do vậy, chưa có đủ cơ sở để dự báo dân số, tính toán chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Điều này theo Thanh tra Bộ Xây dựng, là vi phạm nghiêm trọng Điều 6 Luật quy hoạch đô thị 2009.

La liệt dự án sai quy hoạch, giấy phép xây dựng, thậm chí không phép

Theo Thanh tra Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng đã cấp giấy phép xây dựng (GPXD) có một số nội dung sai quy định. Trong đó có 12 GPXD không có nội dung màu sắc công trình, chỉ giới xây dựng, mật độ xây dựng, cấp cốt xây dựng công trình không có cơ sở, có 3 GPXD cấp không phù hợp với quy hoạch chi tiết được duyệt, tổng mặt bằng, phương án thiết kế được chấp thuận, có 9 GPXD cấp phần hầm vượt chỉ giới xây dựng, có 2 GPXD ghi số tầng không đúng…

Về quản lý xây dựng theo quy hoạch xây dựng được duyệt, tổng mặt bằng, phương án thiết kế được chấp thuận và GPXD cũng nhiều sai sót.

Cụ thể, tại 31 dự án, công trình, chủ đầu tư thi công sai quy hoạch được duyệt, sai tổng mặt bằng, phương án thiết kế được chấp thuận, không có GPXD, sai GPXD, sai thiết kế được duyệt.

Đáng chú ý theo cơ quan thanh tra, việc thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng dự án không đảm bảo đồng bộ về hạ tầng, hạ tầng kỹ thuật, dịch vụ công cộng, không đúng tiến độ, vi phạm Luật Quy hoạch đô thị 2009, dẫn đến không đảm bảo về môi trường, kiến trúc cảnh quan và đời sống cư dân đô thị…

Trước một loạt vi phạm hoặc vi phạm nghiêm trọng xảy ra trên tuyến đường "nóng" về ùn tắc giao thông này, Thanh tra Bộ Xây dựng đã đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo Sở Quy hoạch - Kiến trúc và các cơ quan có liên quan khắc phục những vi phạm, tồn tại đã nêu tại kết luận.

"Việc rà soát, điều chỉnh khắc phục tồn tại, đề nghị UBND TP Hà Nội giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội tính toán trên cơ sở hợp đồng đã ký, không chi trả cho tư vấn phần kinh phí khắc phục sai sót, tồn tại do lỗi tư vấn lập đồ án", Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng - ông Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị.

Ngoài ra, UBND TP Hà Nội cũng cần chỉ đạo Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở Xây dựng, UBND quận Cầu Giấy, Thanh Xuân, Nam Từ Liêm, Hà Đông thực hiện việc kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân đã để xảy ra cá vi phạm, tồn tại nêu trong kết luận.