Phát hiện sự "cài cắm" tiêu chí hạn chế nhà thầu
Cài thầu là hành vi của bên mời thầu, cài các điều kiện khắt khe hoặc bất thường trong hồ sơ mời thầu (HSMT) nhằm mục đích tạo thuận lợi cho một/một số nhà thầu nhất định để trúng thầu. Đồng thời gây khó khăn cho những nhà thầu khác cùng tham gia đấu gói thầu đó. Đây là hành vi trái pháp luật, bị nghiêm cấm trong đấu thầu.
Chuyện "khóa đầu bài thầu" không phải bây giờ mới có nhưng các hình thức cài cắm trong HSMT lại "muôn hình vạn trạng". Và mới đây, tình trạng này đã được phát hiện tại Lạng Sơn.
Trong Kết luận số 71, Thanh tra tỉnh Lạng Sơn xác định, một số HSMT tại một số gói thầu do Sở Y tế tỉnh này thực hiện vi phạm quy định của Luật Đấu thầu, có biểu hiện cạnh tranh không bình đẳng.
Cụ thể, Thanh tra tỉnh Lạng Sơn đã tiến hành thanh tra 2 gói thầu mua sắm theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước do Sở Y tế thực hiện gồm:
Thứ nhất: Gói thầu Mua hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Real-time PCR). Công ty Cổ phần Tư vấn Vạn Long được chỉ định là nhà thầu tư vấn lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu; Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư y tế Trường An được chỉ định là nhà thầu tư vấn thẩm định hồ sơ mời thầu, thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.
Ngày 7/6/2021, ông Nguyễn Thế Toàn - Giám đốc Sở Y tế Lạng Sơn ký Quyết định 1688/QĐ-SYT phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu “Gói thầu số 03: Mua hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Real-time PCR) phát hiện bệnh nhân COVID-19 trên địa bàn Lạng Sơn” (Gói thầu 3 – đợt 1).
Trong đó, Liên danh Công ty TNHH Khoa học Hợp nhất và Công ty CP Thiết bị y tế & dược phẩm Thừa Thiên Huế trúng thầu, cung cấp 8.500 test LightPower Ivasars-CoV-2 1stRT-Rpcr Kit giá hơn 4,3 tỷ đồng. Gói thầu này do Công ty CP Tư vấn Vạn Long được chỉ định là nhà thầu tư vấn lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu; Công ty TNHH Tư vấn đầu tư y tế Trường An được chỉ định nhà thầu tư vấn thẩm định hồ sơ mời thầu, thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.
Thứ hai: Gói thầu Mua hóa chất và vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Real-time PCR) phát hiện bệnh nhân COVID-19 đợt 2 năm 2021. Công ty Cổ phần Tư vấn Vạn Long được chỉ định là nhà thầu tư vấn lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu. Công ty Cổ phần Tư vấn Vinaconsult Việt Nam được chỉ định là nhà thầu tư vấn thẩm định hồ sơ mời thầu, thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.
Gói thầu này được Giám đốc Sở Y tế Lạng Sơn phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Trong đó, Công ty TNHH Thiết bị B.D.E là nhà thầu trúng thầu cung cấp 20.000 test bộ Lilif COVID-19, 17.000 test kit tách chiết tự động, 3.000 test kit tách DNA/RNA.
Trong quá trình làm việc, cơ quan thanh tra đã phát hiện, hóa chất LightPower iVASAR-CoV-2 1stRT-rPCR kit là sản phẩm do Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á đăng ký chủ sở hữu, được Bộ trưởng Bộ Y tế cấp số đăng ký ngày 4/3/2020 tại Quyết định số 774/QĐ-BYT. Bộ Lilif COVID-19 Realtime RT-PCR kit, kit tách chiết tự động AutoXT PGS virus extraction kit, kit tách DNA/RNA từ virut theo phương pháp cột lọc, là các sản phẩm do Công ty TNHH Thiết bị B.D.E nhập khẩu độc quyền và trúng thầu.
Trụ sở Sở Y tế tỉnh Lạng Sơn
5/12 gói thầu y tế chuyển CQĐT
Liên quan đến câu chuyện này, ngày 18/3/2022, Chánh Thanh tra tỉnh Lạng Sơn có Báo cáo số 36/BC-TTr, kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh xem xét, xử lý vụ việc liên quan đến 5/12 gói thầu mua sắm hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học do Sở Y tế thực hiện mua sắm tập trung, trong đó có hóa chất LightPower iVASAR-CoV-2 1stRT-rPCR kit, Bộ Lilif COVID-19 Realtime RT-PCR kit, kit tách chiết tự động AutoXT PGS virus extraction kit, kit tách DNA/RNA từ vi rút theo phương pháp cột lọc.
Ngày 28/3/2022, Ban Cán sự Đảng, UBND tỉnh có Văn bản số 55-CV-BCSĐ, báo cáo Thường trực Tỉnh ủy. Ngày 11/4/2022, Thường trực Tỉnh ủy có Kết luận số 507/KL-TU, nhất trí với đề xuất của Chủ tịch UBND tỉnh giao Công an tỉnh tiếp tục xác minh, điều tra, làm rõ động cơ, tính chất, mức độ vi phạm, hậu quả (nếu có) trong thực hiện các gói thầu mua sắm hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học của Sở Y tế theo quy định; Đảng ủy Công an tỉnh chỉ đạo cơ quan điều tra thực hiện xác minh, điều tra làm rõ động cơ, tính chất, mức độ vi phạm, hậu quả (nếu có).
Cũng theo Kết luận Thanh tra, hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh đang xác minh, điều tra, làm rõ. Do đó, Chánh Thanh tra tỉnh không kết luận đối với việc thực hiện 5 gói thầu mua sắm.
Thứ nhất: Gói thầu Mua hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Realtime PCR) sàng lọc, phát hiện bệnh nhân COVID-19 được Giám đốc Sở Y tế phê duyệt chỉ định thầu đơn vị cung cấp hàng hóa.
Thứ 2: Gói thầu Mua bổ sung hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Realtime PCR) phát hiện bệnh nhân COVID-19 được Giám đốc Sở Y tế phê duyệt chỉ định thầu đơn vị cung cấp hàng hóa.
Thứ 3: Gói thầu Mua hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Realtime PCR) phát hiện bệnh nhân COVID-19 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn được Giám đốc Sở Y tế phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.
Thứ 4: Gói thầu Mua hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Realtime PCR) phát hiện bệnh nhân COVID-19 đợt 2 năm 2021 được Giám đốc Sở Y tế phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.
Thứ 5: Gói thầu Mua sắm trực tiếp hóa chất, vật tư làm xét nghiệm sinh học phân tử (Realtime PCR) phát hiện bệnh nhân Covid-19 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn lần 1 năm 2021 được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, được Giám đốc Sở Y tế phê duyệt hồ sơ yêu cầu. Tuy nhiên, đến nay không thực hiện được trình tự, thủ tục mua sắm.
Chẳng những vậy, chỉ trong vòng 1 tháng, Giám đốc Sở Y tế Lạng Sơn đã ký 2 Quyết định chỉ định Công ty Thúy Anh trúng 2 gói thầu của Sở này với giá trị gần 8 tỷ đồng, nên gây ra rất nhiều ý kiến cho rằng “thiếu minh bạch” liên quan đến 2 gói thầu trên. Đề nghị cơ quan chức năng làm rõ việc chỉ định này đã thực hiện đúng quy định về việc chỉ định thầu và chào hàng cạnh tranh hay chưa?