Dự án Khu dân cư Hồ Toàn Thành: Nhà đầu tư bị “mang con bỏ chợ” do chính quyền làm sai

“Việc UBND TP.Thanh Hóa chưa thực hiện xong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất Khu xen cư Hồ Toàn Thành là chưa đúng theo quy định của pháp luật”. – đó là kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền.

Dự án kéo dài 17 năm, khiếu kiện ra tận Trung ương

Mặt bằng quy hoạch Khu xen cư Hồ Toàn Thành, phường Ba Đình, TP. Thanh Hóa được UBND tỉnh phê duyệt theo số 155/XD-UBTH, ngày 29/11/2004 với tổng diện tích 5.962,77m2.

Đến ngày 15/8/2005, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành quyết định số 2204/QĐ-UBND về việc thu hồi đất, tổ chức bồi thường giải phóng mặt bằng và đấu giá. Theo quyết định, tổng diện tích thu hồi là 5.962,77m2, trong đó đất ở là 3.681m2; đất ao là 2.281,77m2; số hộ ảnh hưởng là 47 hộ.

Theo quyết định số 3971/QĐ-TC ngày 4/10/2005 của Chủ tịch UBND TP. Thanh Hóa về việc phê duyệt kết quả đấu giá, đơn vị trúng đấu giá là Công ty Đầu tư xây dựng Thanh Hóa (Này là Tổng công ty cổ phần Xây dựng Thanh Hóa) với giá trúng là 7.059.666.650 đồng (mức giá sàn là hơn 2,2 triệu đồng/m2).

Dự án Khu dân cư Hồ Toàn Thành thực hiên từ năm 2005, nhưng đến nay mới có 21/47 hộ gia đình nhận tiền bồi thường giải phóng mặt bằng. Trong đó, có 16 hộ đã bàn giao đất, 05 hộ đã nhận tiền nhưng chưa bàn giao đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án; 26 hộ chưa nhận tiền bồi thường, chưa bàn giao đất, trong đó có hộ ông Trịnh Quốc Văn.

Cho rằng, việc xác định nguồn gốc sử dụng đất chưa đúng, dẫn đến việc bồi thường không thỏa đáng, hộ ông Trịnh Quốc Văn đã gửi đơn khiếu kiện ra Trung ương. Ngày 27/3/2020, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 130/TB-VPCP về Thông báo: “Kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình tại cuộc họp giải quyết khiếu nại của ông Trịnh Quốc Văn”.

Kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chỉ rõ: “Dự án Khu xen cư Hồ Toàn Thành được UBND TP. Thanh Hóa có quyết định phê duyệt từ năm 2004, thu hồi đất năm 2005, UBND TP. Thanh Hóa tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất năm 2005, nhưng đến năm 2009, UBND TP. Thanh Hóa mới ban hành quyết định thu hồi đất với gia đình ông Trịnh Quốc Văn là không đúng quy định tại khoản 6, Điều 130 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ.

UBND TP. Thanh Hóa tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất Dự án khi chưa giải phóng mặt bằng là không đúng quy định tại Điều 5 Quy chế đấu giá quyền sử dụng dất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất ban hành kèm theo Quyết định số 216/2005/QĐ-TTg ngày 30/8/2005 của Thủ tướng Chính phủ. Quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng đã xác định quá trình sử dụng đất của gia đình ông Trịnh Quốc Văn không chính xác với thực tế, nên gia đình không được bồi thường dẫn đến khiếu nại và đến nay Dự án còn 26/47 hộ chưa giải phóng mặt bằng, chưa nhận tiền bồi thường làm cho tình hình phức tạp. Mặt khác, chủ đầu tư cũng có vi phạm.

Kết quả kiểm tra, rà soát của Bộ Tài nguyên và Môi trường, ý kiến của các cơ quan Trung ương và UBND tỉnh Thanh Hóa tại cuộc họp cho thấy gia đình ông Trịnh Quốc Việt đã sử dụng đất từ trước ngày 01/7/2004 nên đủ điều kiện được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu UBND tỉnh Thanh Hóa căn cứ kết quả kiểm tra, rà soát của Bộ Tài nguyên và Môi trường và ý kiến các cơ quan tại cuộc họp, theo thẩm quyền quyết định cụ thể tiếp tục hay dừng dự án. Nếu tiếp tục thực hiện dự án thì bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông Trịnh Quốc Văn theo đúng qui định của pháp luật, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của công dân. Trường hợp dừng thực hiện Dự án, phải điều chỉnh lại quy hoạch, thanh lý dự án, công nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Trịnh Quốc Văn và gia đình phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo qui định của pháp luật, đảm bảo không thất thoát tài sản nhà nước.

Lỗi của UBND TP. Thanh Hóa và chủ đầu tư

Từ Kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, ngày 22/9/2020, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Thông báo số 175/TB-UBND về “Kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền tại Hội nghị nghe báo cáo kết quả thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng đối với hộ ông Trịnh Quốc Văn và các hộ dân bị ảnh hưởng bởi Dự án Khu dân cư Hồ Toàn Thành, TP. Thanh Hóa”.

Theo đó, ngày 17/9/2020, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền đã chủ trì Hội nghị nghe báo cáo kết quả thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng đối với hộ ông Trịnh Quốc Văn và các hộ dân bị ảnh hưởng bởi Dự án Khu dân cư Hồ Toàn Thành, TP. Thanh Hóa. Tại đây, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền đã chỉ rõ: “Việc UBND TP. Thanh Hóa chưa thực hiện xong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng đã tổ chức đầu giá quyền sử dụng đất khu xen cư Hồ Toàn Thành là chưa đúng theo quy định của pháp luật. Chủ đầu tư cũng có một số vi phạm trong việc thực hiện dự án”.

Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện việc bồi thường đối với hộ ông Trịnh Quốc Văn với UBND TP. Thanh Hóa, Tổng Công ty cổ phần xây dựng Thanh Hóa và các ngành liên quan để hướng dẫn tháo gỡ khó khăn vướng mắc để thực hiện dự án, bồi thường giải phóng mặt bằng cho hộ ông Trịnh Quốc Văn, nhưng đến nay vụ việc chưa được giải quyết.

UBND TP. Thanh Hóa và Tổng công ty cổ phần xây dựng Thanh Hóa chưa thống nhất được phương án giải quyết về kinh phí giải phóng mặt bằng phát sinh do nhiều lần điều chỉnh giá trị tiền bồi thường giải phóng mặt bằng là 17.606.003.000 đồng (46.895.827.000 – 29.289.825.000 đồng đã phê duyệt năm 2012) và chưa thống nhất xác định trách nhiệm chi trả phần kinh phí phát sinh tăng là Tổng công ty hay UBND thành phố.

Tại Hội nghị ngày 17/9/2020, UBND TP. Thanh Hóa đã nêu phương án phê duyệt số tiền bồi thường giải phóng mặt bằng là 46.895.827.000 đồng và yêu cầu Tổng công ty cổ phần xây dựng Thanh Hóa chuyển số tiền cho UBND thành phố để thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng, trong đó có hộ ông Trịnh Quốc Văn, nhưng Tổng công ty không đồng ý với lý do tăng chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp, giải quyết bồi thường cho ông Trịnh Quốc Văn sẽ dẫn đến việc 21 hộ trước đây đã nhận tiền bồi thường, bàn giao mặt bằng tái khiếu kiện, phức tạp tình hình khó giải quyết.

Từ các lý do nêu trên, việc tiếp tục thực hiện dự án, phương án bồi thường giải phóng mặt bằng là không khả thi nên các thành phần Hội nghị đã thống nhất theo hướng dừng thực hiện dự án Khu dân cư Hồ Toàn Thành, UBND TP. Thanh Hóa cùng Tổng công ty cổ phần xây dựng Thanh Hóa thống nhất dừng thực hiện dự án và thanh lý Hợp đồng kinh tế số 01/2005/HĐKT ngày 07/10/2005 về việc giao đất có thu tiền sử dụng đất qua đấu giá khu xen cư Hồ Toàn Thành.

Phó Chủ tịch UBND TP. Thanh Hóa Lê Mai Khanh cho rằng: “Do việc khiếu kiện kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết, thời điểm sau này trượt giá, dẫn đến mức giá đền bù giải phóng mặt bằng cho 26 hộ dân là quá lớn, chủ đầu tư không thể thực hiện việc đền bù giải phóng mặt bằng. Dự án đã thống nhất dừng theo Thông báo số 175, ngày 22/9/2020, chủ đầu tư và các nhà đầu tư thứ cấp phải ngồi lại để giải quyết những vấn đề còn tồn tại”.

Chủ đầu tư không muốn dừng, mong tỉnh chia sẻ khó khăn

Trước những thông tin UBND TP. Thanh Hóa và Chủ đầu tư đã thanh lý và chấm dứt Dự án khu xen cư Hồ Toàn Thành, ông Chu Văn Toàn, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty cổ phần xây dựng Thanh Hóa chia sẻ: "Đến thời điểm hiện tại chúng tôi chưa ký bất kỳ văn bản nào để thanh lý hợp đồng. Chúng tôi vẫn mong muốn UBND tỉnh tiếp tục thực hiện dự án".

"Tuy nhiên, nếu phải dừng dự án, thì chúng tôi mong muốn 4 yêu cầu. Đối với các hộ đã giao đất thì UBND thành phố phải làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho họ; xem xét hỗ trợ cho các nhà đầu tư thứ cấp đã cùng Tổng công ty bỏ kinh phí thực hiện dự án; xem xét bố trí quỹ đất tái định cư cho các hộ; UBND thành phố phải thu hồi số tiền gần 1 tỷ đồng mà 6 hộ đã nhận tiền đền bù giải phóng mặt bằng do chúng tôi chi trả. Trên cơ sở đề xuất đó, chúng tôi sẽ mời các nhà đầu tư thứ cấp để thanh lý hợp đồng, chấm dứt dự án" - ông Toàn nhấn mạnh.

Để làm rõ trách nhiệm của UBND TP. Thanh Hóa trong việc chưa thực hiện xong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất Khu xen cư Hồ Toàn Thành, khiến dự án kéo dài 17 năm nay, phóng viên Báo Công Thương điện tử đã tiếp cận Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Lê Đức Giang, tại đây ông Giang cho Văn phòng UBND tỉnh cung cấp những văn bản liên quan đến việc dừng Dự án khu dân cư Hồ Toàn Thành và Giải quyết khiếu nại của ông Trịnh Quốc Văn, nhưng không có nội dung gì mới. Đặc biệt, trong tất cả các văn bản Văn phòng UBND tỉnh Thanh Hóa cung cấp, không có văn bản nào xem xét, làm rõ trách nhiệm của UBND TP. Thanh Hóa liên quan đến dự án kéo dài này ?

Như vậy, Dự án Khu xe cư Hồ Toàn Thành đã phải dừng sau 17 năm triển khai. Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, nếu dừng thực hiện Dự án, phải điều chỉnh lại quy hoạch, thanh lý dự án, công nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Trịnh Quốc Văn và 25 hộ khác. Các hộ này phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo qui định của pháp luật, đảm bảo không thất thoát tài sản nhà nước.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, UBND tỉnh Thanh Hóa vẫn chưa xem xét, xử lý trách nhiệm của UBND TP. Thanh Hóa vì đã để xảy ra sai sót khi thực hiện dự án này, dẫn đến khiếu kiện nhiều năm, gây bức xúc trong dư luận và đến nay, dự án này vẫn dậm chân tại chỗ ?

Rõ ràng là với cách giải thích của chính quyền và chủ đầu tư như trên thì quả bóng trách nhiệm cứ đá qua đá lại và người dân rơi vào cảnh bị mang con bỏ chợ chỉ vì sự tắc trách của chính quyền, cần phải làm rõ xử lý nghiêm minh cán bộ làm sai dẫn đến cảnh “đẽo cày giữa đường” như trên!