"Phù phép" sai phạm dự án ở Bình Định, "rút ruột" ngân sách hơn 4,7 tỷ đồng

Có dấu hiệu tội phạm, chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra

Ngày 15/8, nguồn tin của Báo Dân Việt cho biết, Thanh tra tỉnh Bình Định vừa chuyển toàn bộ hồ sơ Gói thầu Thi công xây dựng hệ thống đường giao thông, hạ tầng kỹ thuật tuyến đường Trần Thị Kỷ, đường Phạm Ngũ Lão, hẻm 50 và đối diện hẻm 50 thuộc Công trình xây dựng đường Hoàng Văn Thụ nối dài (gọi tắt gói thầu) do Công ty Cổ phần quản lý sửa chữa đường bộ Quy Nhơn thi công có dấu hiệu tội phạm, sang Cơ quan điều tra Công an tỉnh để điều tra, làm rõ xử lý.

Lãnh đạo Công an tỉnh Bình Định xác nhận, hiện tại cơ quan điều tra vẫn chưa tiếp nhận được hồ sơ vụ việc từ thanh tra. Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận, sẽ tiến hành nghiên cứu hồ sơ, đưa ra quyết định xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Theo Kết luận thanh tra số 462/KL-TTT ngày 8/7/2022 của Thanh tra tỉnh Bình Định, qua thanh tra gói thầu cho thấy, chủ đầu tư, đại diện chủ đầu tư, đơn vị thi công, tư vấn giám sát, cơ quan thẩm định và các đơn vị có liên quan đã lập dự toán, thẩm định, ký hợp đồng xây lắp trọn gói không đúng quy định; hợp thức hóa hồ sơ thanh toán sai cho đơn vị thi công gây thiệt hại ngân sách nhà nước 4.706.365.691 đồng (hơn 4,7 tỷ đồng), có dấu hiệu tội phạm.

Kết luận của Thanh tra tỉnh Bình Định cho thấy, chủ đầu tư không thực hiện công tác khảo sát địa chất nên khối lượng đất đá, cấp đất đá là tạm tính và cũng không xác định được bên trong là đá nguyên tảng hay đá mồ côi.

Do đó, đơn vị tư vấn thiết kế và lập dự toán (Công ty CP tư vấn thiết kế giao thông Bình Định) không áp mã hiệu AB.51710 phá đá mồ côi bằng máy đào gắn hàm kẹp, mà áp mã hiệu AB.51614 phá đá cấp 4 bằng búa căn, làm tăng giá trị dự toán công trình.

Cơ quan thẩm định (Sở Xây dựng tỉnh Bình Định) cũng không kiến nghị chủ đầu tư điều chỉnh đơn giá, mã hiệu cho đúng quy định, góp phần gây thiệt hại ngân sách nhà nước. Những việc này vi phạm điều 83 Luật Xây dựng.

Gói thầu Thi công xây dựng hệ thống đường giao thông, hạ tầng kỹ thuật tuyến đường Trần Thị Kỷ. Ảnh: Dũ Tuấn.

Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố (đại diện chủ đầu tư) không đủ năng lực quản lý dự án, nhưng không thuê tư vấn quản lý dự án mà trực tiếp quản lý. Trung tâm này cũng ký hợp đồng với Công ty TNHH tư vấn và xây dựng Đạt Tín (đơn vị thẩm tra dự toán gói thầu xây dựng) không có chứng chỉ năng lực để thẩm tra dự toán gói thầu.

Hồ sơ dự thầu của Công ty Cổ phần quản lý sửa chữa đường bộ Quy Nhơn về nội dung công việc đào phá đá cấp 4 và vận chuyển đổ bãi thải, thực hiện thi công bằng búa căn, máy nén khí và ô tô 10 tấn với giá dự thầu 997.954 đồng/m3. Nhưng doanh nghiệp này không đủ năng lực (hồ sơ dự thầu không có búa căn), biện pháp thi công ghi chung chung nhưng tổ chuyên gia chấm thầu (Công ty TNHH tư vấn và xây dựng Đạt Tín) vẫn xác định đơn vị này trúng thầu.

"Phù phép" thế nào để "rút ruột" ngân sách?

Cũng theo kết luận của Thanh tra tỉnh Bình Định, chủ đầu tư phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu hình thức hợp đồng xây lắp trọn gói, đại diện chủ đầu tư ký hợp đồng xây lắp đối với gói thầu này hình thức hợp đồng trọn gói là vi phạm khoản 1 điều 62 Luật Đấu thầu năm 2013 và Nghị định số 37/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quy định chi tiết hợp đồng xây dựng.

Đơn vị thi công không thi công đào phá núi cấp 4 bằng búa căn mà thực tế thi công bằng máy đào có gắn búa thủy lực. Tuy nhiên, đơn vị thi công đã hợp thức hồ sơ hoàn công công trình có xác nhận của đơn vị tư vấn giám sát (Công ty TNHH xây dựng tổng hợp An Thịnh) bằng biện pháp đào phá đá bằng búa căn, để đảm bảo theo hồ sơ dự thầu và được thanh toán theo hợp đồng đã ký kết với đại diện chủ đầu tư. Những việc làm trên vi phạm điều 112 và điều 122, Luật Xây dựng.

Các đơn vị (đại diện chủ đầu tư, đơn vị thi công và tư vấn giám sát) đã thông đồng, ký hợp thức hồ sơ hoàn công công tác đào phá núi cấp 4, thực tế thi công bằng máy đào gắn búa thủy lực nhưng hợp thức hồ sơ sang biện pháp phá đá bằng búa căn để thanh toán sai giá trị xây lắp công trình, gây thiệt hại ngân sách nhà nước 4.706.365.691 đồng (hơn 4,7 tỷ đồng).

Trải qua ít nhất 3 nhiệm kỳ, tuyến đường Hoàng Văn Thụ mới hoàn thành do áp lực giải phóng mặt bằng. Ảnh: Dũ Tuấn.

Trách nhiệm chính thuộc về chủ đầu tư (Chủ tịch UBND TP.Quy Nhơn), Trưởng phòng Phòng Tài chính- kế hoạch thành phố, đại diện chủ đầu tư (Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố), đơn vị tư vấn thiết kế (Công ty CP tư vấn thiết kế giao thông Bình Định), cơ quan thẩm định (Sở Xây dựng), đơn vị tư vấn giám sát (Công ty TNHH xây dựng tổng hợp An Thịnh), đơn vị thẩm tra gói thầu (Công ty TNHH tư vấn và xây dựng Đạt Tín) và đơn vị thi công (Công ty Cổ phần quản lý sửa chữa đường bộ Quy Nhơn).

Trao đổi với phóng viên Báo Dân Việt, đại diện Thanh tra tỉnh Bình Định khẳng định, đối với số tiền thiệt hại ngân sách nhà nước hơn 4,7 tỷ đồng do sai phạm, hiện tại cơ quan có trách nhiệm đã thực hiện việc thu hồi nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh Bình Định.