Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 (HURC1) vừa tiếp tục có văn bản gửi Ủy ban nhân dân TP.HCM kiến nghị về tình trạng hoạt động của đơn vị, sau gần một năm không còn tiền với ba lần “kêu cứu”.
Tại văn bản lần này, HURC1 kiến nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM tham mưu cho Uỷ ban nhân dân TP.HCM gửi đề xuất Chính phủ về tạm ứng kinh phí từ ngân sách để bảo đảm hoạt động của HURC1.
Theo HURC1, từ tháng 02/2022 đến nay, đơn vị chưa được cấp có thẩm quyền giải quyết kinh phí hoạt động nên chưa thể thanh toán các khoản nợ lương của người lao động, nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn. Số tiền nợ lương tính đến tháng 9/2022 là 2,9 tỷ đồng, khoản nợ bảo hiểm là 330 triệu đồng. Nhiều lao động đã nghỉ việc và đến nay đơn vị chỉ còn 16 người gồm cả lãnh đạo.
Cũng theo HURC1, trong số các nhân sự đã nghỉ việc chuyển đến nơi làm khác, có những kỹ sư giỏi từng du học ở nước ngoài về (Anh, Singapore,...).
Không chỉ vậy, hiện HURC1 cũng không còn đủ kinh phí trả tiền điện, nước nên kể từ tháng 8/2021, đơn vị đã phải trả lại mặt bằng văn phòng ở phường Bình Khánh, TP. Thủ Đức để chuyển đến nhờ trụ sở với Ban quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) ở quận 3.
Tháng 02/2022, HURC1 đã gửi văn bản “kêu cứu” lên Ủy ban nhân dân TP.HCM vì không còn kinh phí để hoạt động. Việc này làm ảnh hưởng đến quá trình tiếp nhận đào tạo, chuyển giao công nghệ để chuẩn bị vận hành thương mại tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên.
Đây là công ty 100% vốn nhà nước trực thuộc Ủy ban nhân dân TP.HCM, được thành lập vào năm 2025 với vốn điều lện 14 tỷ động. HURC1 sử dụng nguồn vốn điều lệ này để mua sắm trang thiết bị văn phòng, còn kinh phí hoạt động vẫn chưa được cấp ngân sách theo đề án thành lập công ty đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Chưa kể, dự án metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên bị chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu.
Ngày 22/6/2022, HURC1 tiếp tục cơ văn bản “kêu cứu” lần hai. Trong văn bản này, HURC1 nêu rõ: Để vận hành tuyến metro số 1, HURC1 cần khoảng 700 người nhưng đến nay chỉ có 15 nhân sự chính thức và đang thiếu tiền để duy trì hoạt động. Hiện bộ người lao động của công ty chưa được chi trả lương từ tháng 02/2022 đến nay và kể từ tháng 7/2021 chưa được đóng các khoản bảo hiểm xã hội. Công ty hiện hết sức khó khăn, có nguy cơ phải gián đoạn hoạt động do không có bất kỳ nguồn kinh phí nào kể từ tháng 8/2021.
Về phía nhà tài trợ dự án, Văn phòng đại diện Tổ chức Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam cũng đã có văn bản lên tiếng về vấn đề này. Trong văn bản gửi Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, ông Shimizu Akira, - Trưởng Văn phòng JICA tại Việt Nam cho biết, hiện HURC1 vẫn đang phải đối mặt với một vấn đề lớn, đó là vốn điều lệ ban đầu đã được sử dụng hết để chi trả cho kinh phí hoạt động trong thời gian vừa qua và hiện Công ty đứng trước nguy cơ phải dừng hoạt động do không còn kinh phí. Đây là vấn đề ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ tiếp nhận và chuyển giao công nghệ từ phía dự án tăng cường hỗ trợ kỹ thuật của JICA (dự án TC2).
Cũng theo JICA, việc này cũng ảnh hưởng đến tiến độ thiết lập khung tiêu chuẩn cho việc khai thác vận hành thương mại tuyến metro 1. Vì vậy chúng tôi rất mong quý cơ quan sớm cân nhắc tới kiến nghị của Uỷ ban nhân dân TP.HCM để bảo đảm đủ kinh phí cho Công ty… Nếu việc chậm trễ giải quyết kinh phí kéo dài sẽ gây ra tác động không mong muốn đến tiến độ khai thác chung của tuyến.
Sau đó, Ủy ban nhân dân TP.HCM đã có văn bản khẩn gửi Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị bố trí ngân sách bảo đảm điều kiện thực hiện nhiệm vụ của Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 Bến Thành – Suối Tiên (HURC1).
Mới đây, ngày 19/10/2022, Uỷ ban nhân dân TP.HCM tiếp tục có văn bản gửi Chính phủ và Bộ Tài chính kiến nghị chấp thuận bổ sung vốn điều lệ cho HURC1 là 268 tỷ đồng. Nguồn vốn bổ sung này, theo Ủy ban nhân dân Thành phố là để đáp ứng kinh phí cho công ty hoạt động từ nay đến khi được bàn giao, tiếp nhận, quản lý tài sản dự án metro số 1.
Theo Ủy ban nhân dân TP.HCM, tại biên bản thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam và JICA (nhà tài trợ dự án), đề án thành lập, tờ trình Uỷ ban nhân dân TP.HCM được Thủ tướng chấp thuận, đều ghi nhận nội dung trong giai đoạn chuẩn bị cho vận hành tuyến metro 1, công ty vận hành metro số 1 không có doanh thu. Công ty chỉ được bố trí ngân sách để đảm bảo điều kiện thực hiện nhiệm vụ.