Quy định rõ về thừa kế, cho tặng biển số ôtô trúng đấu giá

Thay đổi rất lớn trong công tác quản lý phương tiện

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, hôm nay (7/11), Quốc hội tiến hành thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết Thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá.

Sẽ thí điểm 3 năm việc cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá (ảnh minh họa)

Đóng góp ý kiến vào dự thảo nghị quyết, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Vĩnh Phúc) băn khoăn nội dung tại Điều 4 về quyền và nghĩa vụ của người nhận chuyển nhượng, người được cho, tặng, thừa kế biển số trúng đấu giá theo xe quy định…

Theo ông Mạnh, người nhận chuyển nhượng chỉ được chuyển nhượng, cho, tặng, thừa kế biển số trúng đấu giá theo xe của mình mà không được giữ lại biển số trúng đấu giá để đăng ký cho xe khác của mình, không được chuyển nhượng, cho, tặng, thừa kế biển số trúng đấu giá cho người khác là không phù hợp.

"Vì sau khi thực hiện thí điểm 3 năm, xe gắn biển trúng đấu giá sau 2 đến 3 lần chuyển nhượng sẽ hết khấu hao, không được phép sử dụng và lưu hành. Trong khi người nhận chuyển nhượng biển số theo xe không được chuyển nhượng riêng biển số xe cho người khác cũng không được dùng để đăng ký cho xe của mình. Khi muốn mua xe mới thì chủ sở hữu phải đi đấu giá hoặc đăng ký một biển biển xe khác", ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc phân tích.

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh bày tỏ băn khoăn liệu số xe trúng đấu giá đã nhận chuyển nhượng sẽ được dùng vào việc gì và cơ quan chức năng quản lý biển số xe này như thế nào? "Đề nghị Quốc hội nghiên cứu bổ sung, điều chỉnh theo hướng quy định người nhận chuyển nhượng được phép giữ lại biển số xe để đăng ký cho xe khác của mình như quyền của người đã trúng đấu giá sau khi chuyển nhượng, cho, tặng xe của mình cho người khác", ông Mạnh đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (đoàn Bến Tre)

Cũng liên quan đến nội dung thừa kế biển số trúng đấu giá, Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (đoàn Bến Tre) cho rằng, tại Điểm c, Khoản 1, Điều 3 của dự thảo Nghị quyết quy định người trúng đấu giá có quyền được giữ lại biển số trúng đấu giá khi chuyển nhượng, cho, tặng, thừa kế xe để đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình.

Theo đại biểu, khi chuyển nhượng, cho, tặng thì có thể giữ lại biển số để đăng ký cho xe khác, nhưng khi để lại thừa thế, tức là người trúng đấu giá đã qua đời thì làm sao có thể giữ lại để đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình như dự thảo Nghị quyết quy định. Vì lý do này, đại biểu Nhi đề nghị bỏ trường hợp thừa kế trong quy định này.

Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Phương Thủy (đoàn Hà Nội) lại có một lo lắng khác, đó là hiện nay việc đăng ký và được cấp biển kiểm soát có số đăng ký theo tỉnh, thành phố mà chủ xe có trụ sở hoặc cư trú. Khi sang tên, chuyển địa chỉ sang tỉnh, thành phố khác thì phải thực hiện việc đăng ký sang tên, cấp đổi đăng ký và nộp lại biển số đã được cấp để xin cấp lại biển số ở tỉnh, thành phố nơi chuyển. Tuy nhiên, theo dự thảo nghị quyết thì việc cấp biển số xe sẽ không còn phụ thuộc vào nơi chủ xe có trụ sở hoặc cư trú nữa.

"Đây thay đổi rất lớn trong công tác quản lý phương tiện nhưng chưa được đánh giá tác động. Thực tế, việc đăng ký và quản lý phương tiện theo địa bàn vừa để xác định cơ quan có thẩm quyền đăng ký vừa để thống kê, quản lý phương tiện lưu thông trên địa bàn và các số liệu đăng ký đang là một trong những thông tin quan trọng phục vụ cho công tác quy hoạch, quản lý an ninh trật tự…", ĐBQH đoàn Hà Nội nêu ý kiến.

Mặt khác theo đại biểu Nguyễn Phương Thủy, do đây là nội dung thí điểm được thực hiện trong vòng 3 năm nhưng hệ quả của chính sách này có tác dụng và ảnh hưởng rất lâu dài. Trong khi đó còn có các nội dung chưa thật rõ, còn có thể điều chỉnh như về các vấn đề về tài sản, về quyền tài sản, về phương thức đăng ký, quản lý phương tiện…

Vì vậy, đại biểu đề nghị cần có quy định giới hạn về thời gian được sử dụng quyền của người trúng đấu giá hoặc là tương ứng với niên hạn sử dụng của phương tiện được gắn biển số.

Mở rộng quyền của người trúng đấu giá biển số xe ô tô

Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hòa) cho rằng, dự thảo nghị quyết lần này coi biển số xe ô tô là tài sản công dưới dạng tài sản đặc thù mà không phải giấy chứng nhận tài liệu của nhà nước nữa. Thực tế, hiện tại đến nay chưa có văn bản pháp luật nào quy định thế nào là tài sản đặc thù mà chỉ có Thông tư số 162 của Bộ Tài chính quy định về tài sản cố định đặc thù. Như vậy, tài sản đặc thù là tài sản gì hay vẫn được coi là tài sản như quy định tại Điều 105 Bộ luật dân sự. Theo đó, tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản khi được coi là tài sản thì có quyền tài sản theo quy định của Điều 115 Bộ luật Dân sự và quyền sở hữu tài sản được quy định tại 158 Bộ luật Dân sự…

Tuy nhiên, dự thảo Nghị quyết một mặt quy định biển số ô tô là tài sản nhưng lại hạn chế quyền của người đang quản lý tài sản là biển xe ô tô được cấp theo hình thức trúng đấu giá. Đại biểu cho rằng quy định như vậy là mâu thuẫn, nếu đã coi biển số ô tô là tài sản thì phải tuân theo những quy định của Bộ luật Dân sự về tài sản, quyền tài sản, quyền sở hữu tài sản để những quy định trong hệ thống pháp luật được thống nhất.

Về quyền nghĩa vụ của người trúng đấu giá, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh cho rằng biển số xe ô tô cũng như điện thoại di động, là những tài sản nằm trong kho tài nguyên số do nhà nước quản lý không có văn bản nào quy định nhưng số điện thoại di động được coi là tài sản của công dân và có quyền chuyển nhượng, tặng, cho, thừa kế.

"Nếu hạn chế quyền của người trúng đấu giá, đại biểu cho rằng chủ trương đấu giá biển số ô tô nhằm bổ sung ngân sách đối với số tiền thu được sẽ rất hạn chế, không khuyến khích mọi người tham gia đấu giá. Do đó, đại biểu đề nghị mở rộng quyền của người trúng đấu giá biển xe ô tô", đại biểu tỉnh Khánh Hòa nêu quan điểm.

Đại biểu Trịnh Minh Bình (Vĩnh Long)

Góp ý tại phiên thảo luận, Đại biểu Trịnh Minh Bình (Vĩnh Long) đề nghị ban soạn thảo thống nhất về thuật ngữ biển số đấu giá và biển số đưa ra đấu giá. Bên cạnh đó, về giá khởi điểm đại biểu thống nhất với báo cáo thẩm tra là 40 triệu. Về bước giá, quy định cụ thể trong dự thảo bước giá là 5 triệu hoặc mười triệu để có cơ sở khi thực hiện đồng thời đề nghị trong dự thảo Nghị quyết quy định phân bổ theo hướng 70% nộp ngân sách trung ương và 30% ngân sách của địa phương.

Về quy định người nhận chuyển nhượng, cho thuê, tặng, cho, tặng, thừa kế biển số tao trúng đấu giá theo xe nên quy định biển số trúng đấu giá là tài sản của cá nhân. Người trúng đấu giá có các quyền tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự; đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ lý do hạn chế quyền tài sản của người dân sau khi trúng đấu giá là theo quy định của pháp luật nào?.

Đại biểu Trịnh Minh Bình cũng đề nghị bổ sung quy định người trúng đấu giá được giữ lại biển số xe để gắn sang xe khác trong trường hợp xe bị hỏng, bị mất, bị thu hồi. Cho thừa kế, biển số trúng đấu giá và người thừa kế đăng ký, biển số xe như là tài sản thừa kế, quy định trong trường hợp 12 tháng người trúng đấu giá chết, thực hiện theo quy định pháp luật thừa kế tài sản theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015.

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị quy định rõ người được thừa kế có phải trả lại biển số trúng đấu giá; được quyền cầm cố, thế chấp, cho thuê, cho mượn hay không?

Trên cơ sở các ý kiến của ĐBQH, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, Bộ Công an sẽ tiếp thu, tổng hợp ý kiến về một số nội dung chính như: tên gọi Nghị quyết, phạm vi thí điểm, phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, biển số xe được đưa ra đấu giá, giá khởi điểm, tiền đặt trước, việc quản lý, sử dụng tiền thu được thông qua đấu giá, quy trình thủ tục đưa ra đấu giá…

Bộ trưởng cho biết Bộ sẽ tiếp thu nghiêm túc, nghiên cứu kỹ lưỡng để báo cáo lên Chính phủ, các cơ quan chuyên môn của Quốc hội để tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, cử tri để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, báo cáo Quốc hội thông qua theo đúng quy định của pháp luật.