Nhiều dự án điện mặt trời trái quy hoạch

Chồng lấn cả đất rừng

KTNN vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương liên quan đến kết quả kiểm toán chuyên đề đánh giá hiệu quả của chính sách ưu đãi và hỗ trợ về thuế, đất đai, bảo vệ môi trường cho phát triển và sử dụng năng lượng tái tạo (NLTT). Đợt kiểm toán này được thực hiện từ ngày 8/8 đến 21/9/2022 tại các tỉnh Khánh Hòa, Lâm Đồng, Ninh Thuận và Phú Yên.

Theo KTNN, ngày 7/12/2017, Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 4559 phê duyệt quy mô công suất của dự án nhà máy điện mặt trời Thuận Nam 19 (Công ty Cổ phần Tasco Năng lượng) vào quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2011-2015 là 49 MW (thay vì 49 MWp). Điều này làm tăng quy mô công suất của dự án lên 25% so với đề xuất trước đó của UBND tỉnh Ninh Thuận.

Có 4 dự án được Bộ Công Thương phê duyệt quy hoạch có ranh giới trùng với một số quy hoạch khác trên địa bàn tỉnh. Bộ Công Thương còn phê duyệt vị trí quy hoạch thực hiện dự án nhà máy điện mặt trời Long Sơn và Trung Sơn (Khánh Hòa) có một phần diện tích trùng với quy hoạch rừng sản xuất với diện tích 54,51ha và 8,64ha.

Dự án điện mặt trời Trung Sơn (Khánh Hòa) vi phạm quy hoạch địa phương. Ảnh: CÔNG HOAN

KTNN cũng xác định, Bộ Công Thương còn trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung dự án nhà máy điện gió và điện mặt trời xanh Sông Cầu (Phú Yên) vào quy hoạch điện VII điều chỉnh, khi một phần ranh giới quy hoạch dự án trùng với dự án trồng rừng phòng hộ ven biển tỉnh Phú Yên giai đoạn 2015-2020.

Có 4 dự án điện mặt trời tại tỉnh Khánh Hòa thuộc thẩm quyền của Cục Điện lực và NLTT, nhưng tại thời điểm đưa vào vận hành, hoạt động thương mại, chưa có văn bản chấp thuận công tác nghiệm thu của cấp có thẩm quyền kiểm tra việc hoàn thành công trình xây dựng. Tuy nhiên, 4 dự án này vẫn được đấu nối vào lưới điện quốc gia.

Dự án điện mặt trời Long Sơn (Khánh Hòa) chồng lấn đất rừng Ảnh: CÔNG HOAN

Vì thế, KTNN đề nghị Bộ Công Thương kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân và xử lý theo quy định những vụ việc như: Phê duyệt quy mô công suất của dự án nhà máy điện mặt trời Thuận Nam 19; phê duyệt quy hoạch 4 dự án tại tỉnh Ninh Thuận; ban hành văn bản số 7088 không phù hợp với Quyết định số 13 của Thủ tướng Chính phủ; phê duyệt bổ sung quy hoạch vượt 14,5ha dự án nhà máy điện mặt trời Phước Ninh; phê duyệt quy hoạch dự án nhà máy điện mặt trời Long Sơn và dự án điện mặt trời Trung Sơn; bổ sung nhà máy điện mặt trời Miền Trung vào quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2011-2015.

Kiểm điểm trách nhiệm địa phương

Nguồn tin của Tiền Phong ngày 13/11 cho biết, UBND tỉnh Khánh Hòa đã có văn bản giao Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) Khánh Hòa phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân và xử lý theo quy định của pháp luật về những vi phạm trong việc giao đất, cho thuê đất tại 5 dự án điện NLTT trên địa bàn tỉnh này.

Liên quan trách nhiệm của ngành điện tại 5 dự án điện năng lượng tái tạo nói trên, lãnh đạo Công ty CP Điện lực Khánh Hòa (PC Khánh Hòa) cho biết việc giao đất, cho thuê đất, rà soát dự án trước đây do các cơ quan chuyên môn của tỉnh tham mưu, cấp giấy phép đầu tư. Về phía ngành điện, PC Khánh Hòa chỉ thực hiện trách nhiệm trong đấu nối sau khi các dự án điện năng lượng tái tạo này đi vào hoạt động. Còn trách nhiệm thẩm định, đưa vào quy hoạch và cấp phép cho dự án hoạt động thuộc về EVN và Bộ Công thương.

Theo đó, UBND tỉnh Khánh Hòa giao Sở TN-MT tỉnh Khánh Hòa đang phối hợp làm rõ việc giao đất, cho thuê đất của các dự án NLTT không tuân thủ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; giao và cho thuê đất chồng lấn quy hoạch rừng sản xuất, vượt diện tích theo quy định. Đó là các nhà máy điện mặt trời Long Sơn, điện lực Miền Trung, Sông Giang, Ami Khánh Hòa và Trung Sơn. UBND tỉnh Khánh Hòa cũng chỉ đạo UBND các xã nơi có 5 dự án NLTT nói trên tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc chưa kịp thời phát hiện, xử lý đối với việc các dự án này thi công trước thời điểm Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cấp giấy phép xây dựng.

Được biết, 5 dự án NLTT nói trên đều được xây dựng trên một phần diện tích đất rừng sản xuất với tổng vốn đầu tư hàng triệu USD. Trong đó, nhà máy Long Sơn (ở xã Ninh Sơn, thị xã Ninh Hòa) có công suất 170MWp, tổng mức đầu tư 3.400 tỷ đồng do Công ty CP Năng lượng Long Sơn làm chủ đầu tư. Dự án này được triển khai từ đầu tháng 7/2020 và chính thức đi vào vận hành ngày 12/12/2020.

Hiện Công ty CP Năng lượng Long Sơn đang xin chủ trương đầu tư thực hiện giai đoạn 2 của dự án với tổng vốn ngân sách 1.500 tỷ đồng với diện tích sử dụng đất khoảng 125ha với công suất 120MWp.

Nhà máy Long Sơn nằm trong danh sách thi công trước thời điểm Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cấp giấy phép xây dựng. Vì thế, UBND thị xã Ninh Hòa đã chỉ đạo UBND xã Ninh Sơn kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc để dự án thi công trước khi được Nhà nước giao đất và cấp phép xây dựng.