Dân khổ vì dự án dang dở

Vất vả đường vào bản

Bản Pượn nằm cách trung tâm xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa khoảng 6km. Nhưng để vào, ra được bản, người dân bản phải đi vòng qua xã Vạn Mai, huyện Mai Châu (tỉnh Hòa Bình) do địa hình bị con sông Mã chia cắt. Còn một tuyến đường khác lâu nay bà con vẫn sử dụng để giao thương là độc đạo đi men theo sườn núi cao, một bên là vực sâu. Tuy nhiên, “sợi dây” này đang không thể lưu thông do dự án nâng cấp đang nằm trong tình trạng “án binh bất động”. Đây cũng là lý do chính khiến các hộ dân người Thái, Mường tại bản Pượn bị cái đói, cái nghèo đeo bám.

Trưởng bản Vi Xuân Nhất cho biết: Bản Pượn hiện có 40 hộ với 183 nhân khẩu là đồng bào các dân tộc Thái, Mường sinh sống. Tại bản có 24 cháu đi học và 30 cháu đang học THCS. Do giao thông đi lại khó khăn nên tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn cao. Học sinh đi học, bà con đi viện khi đau ốm hoặc mua hàng hóa phải ra trung tâm xã rất khó khăn. Đến năm 2020, người dân đã hết sức vui mừng khi Nhà nước đầu tư và triển khai dự án nâng cấp đường giao thông vào bản. Rồi đây con em đến trường không còn phải chịu cảnh cách trở, ô tô có thể vào tận bản để thu mua nông sản, kinh tế của người dân cũng từ đây đi lên. Nhưng “niềm vui ngắn chẳng tày gang”, sau một thời gian khởi công, dựa án đã phải dừng lại do vướng vào đất rừng. “Khó khăn nhất hiện nay với dân bản chúng tôi vẫn là đường giao thông nối từ trung tâm xã vào bản Pượn. Đơn vị thi công đã dừng lại một thời gian dài chưa tiếp tục triển khai khiến con đường giờ đây không thể lưu thông. Bà con và cả chính quyền địa phương rất nóng ruột, mong cấp trên sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để tuyến đường sớm hoàn thành” - ông Nhất bày tỏ.

Trung Sơn là xã miền núi cao, đặc biệt khó khăn của huyện Quan Hóa có tổng diện tích tự nhiên là 7.680,64ha, trong đó có 7.017,96ha đất lâm nghiệp (trong đó diện tích rừng tự nhiên là 3.296,45ha). Do yếu tố tự nhiên nên địa hình xã Trung Sơn có độ dốc rất lớn, chia cắt mạnh, thường xuyên gặp lũ lụt, thiên tai nên việc đầu tư, nâng cấp hệ thống giao thông phục vụ đi lại, học tập, giao thương của đồng bào dân tộc trên địa bàn xã là rất cấp thiết.

Chờ điều chỉnh

Vậy đâu là nguyên nhân khiến một dự án cấp thiết phải dừng thi công? Tìm hiểu từ phía chính quyền, được biết: Ngày 26/4/2022, Dự án Nâng cấp đường giao thông bản Pượn, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa được UBND tỉnh phê duyệt với mục tiêu kết nối giao thông bản Pượn với các vùng lân cận, cải thiện điều kiện đi lại của nhân dân; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo trong khu vực. Tuyến đường có chiều dài 4,25km với tổng mức đầu tư là gần 800 triệu đồng; hướng tuyến đường của dự án cơ bản đi theo đường cũ và một phần tuyến mở mới chủ yếu theo sườn đồi, tránh vực sâu.

Ông Phạm Văn Diện - Chủ tịch UBND xã Trung Sơn cho biết: Do địa hình khu vực tuyến đường đi qua có đặc thù taluy dương là rừng núi cao, ta luy âm là vực sâu. Để có thể triển khai thực hiện bắt buộc hướng tuyến phải đi qua khu vực rừng có nguồn gốc rừng tự nhiên, nếu thay đổi hướng tuyến sang vị trí khác thì không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, không khả thi để triển khai thực hiện dự án. Do vậy, diện tích rừng tự nhiên thuộc phạm vi dự án không thể bố trí trên diện tích đất khác và phải chuyển mục đích là 0,88ha (rừng tự nhiên thuộc đối tượng rừng phòng hộ là 0,1ha; rừng tự nhiên thuộc đối tượng rừng sản xuất là 0,78ha). “Đây cũng chính là nguyên nhân khiến dự án phải tạm dừng để báo cáo, xin ý kiến cấp trên” - ông Diện khẳng định.

Tìm hiểu thêm từ phía UBND huyện Quan Hóa, được biết: Để tháo gỡ những vướng mắc trên, ngày 24/3/2022, Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã có văn bản gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về việc hồ sơ trình thẩm định quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng để thực hiện dự án nâng cấp đường giao thông bản Pượn, xã Trung Sơn. Ngay sau khi tiếp nhận, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các sở, ngành, chủ đầu tư rà soát cẩn trọng, cập nhật, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ theo ý kiến thẩm định của Tổng cục Lâm nghiệp, phục vụ thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích thực hiện dự án nâng cấp đường giao thông bản Pượn, xã Trung Sơn theo đúng quy định của pháp luật.