Tại sao THACO của tỉ phú Trần Bá Dương hủy đăng ký công ty đại chúng?

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa có thông báo hủy đăng ký công ty đại chúng của CTCP Ô tô Trường Hải (THACO) kể từ ngày 1/1/2021. 

Việc hủy tư cách công ty đại chúng cũng đồng nghĩa với việc tập đoàn của tỉ phú Trần Bá Dương sẽ không còn phải công khai các số liệu tài chính, các nghị quyết của đại hội đồng cổ đông... lên trên website và cổng thông tin của UBCKNN về tình hình hoạt động của công ty.

Được biết, trong năm 2020, THACO thông qua ý kiến cổ đông về việc việc tái cấu trúc Tập đoàn, theo hướng phân tách Công ty để thành lập pháp nhân mới là CTCP Tập đoàn Trường Hải (Thaco Group), nhằm kiểm soát theo mô hình tập đoàn.

Bên cạnh đó THACO dự kiến phát hành 1,35 tỉ cổ phiếu, tương đương giá trị theo mệnh giá là 13.560 tỉ đồng, tỉ lệ phát hành là 80% (người sở hữu 100 cổ phiếu sẽ được nhận 80 cổ phiếu mới). Nguồn vốn thực hiện trích từ thặng dư vốn cổ phần và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối để thực hiện. Nếu thực hiện thành công, vốn điều lệ của THACO sẽ tăng lên 30.510 tỉ đồng.

Theo kế hoạch, Thaco Group được thành lập với số vốn dự kiến 19.324 tỉ đồng (được xác định bằng số vốn Thaco tách sang để thành lập Thaco Group). Cơ cấu cổ đông gồm các cổ đông của Thaco (không bao gồm cổ đông ESOP 2018) theo danh sách cổ đông được ĐHĐCĐ ủy quyền cho HĐQT Thaco xác định.

Thaco sẽ chuyển toàn bộ và Thaco Group được kế thừa, tiếp tục thực hiện toàn bộ quyền và nghĩa vụ tại các công ty gồm: CTCP Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh; CTCP Sản xuất Chế biến và Phân phối Nông nghiệp Thadi (Thadi); CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HNG); CTCP Hùng Vương (HVG) và các công ty khác không thuộc lĩnh vực ô tô và cơ khí.

Thaco và Thaco Group sẽ cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động và nghĩa vụ tài sản khác của Thaco phát sinh trước thời điểm chia tách công ty.

Về lao động, Thaco vẫn giữ nguyên người lao động như hiện tại (trong quá trình thực hiện có thể điều chuyển để đáp ứng yêu cầu công việc). Trong khi đó, Thaco Group sẽ tuyển dụng nhân sự mới và/hoặc nhận lao động được điều chuyển từ các đơn vị cùng tập đoàn.

Tuy nhiên hiện kế hoạch chia tách trên vẫn chưa được triển khai.

Về tình hình kinh doanh, từ đầu năm 2020 đến nay THACO chưa công bố BCTC mới. Trong năm 2019, THACO ghi nhận doanh thu thuần đạt 56.508 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế 5.368 tỉ đồng.

Tại ngày 31/12/2019, tổng tài sản của THACO ở mức 106.794 tỉ đồng, chủ yếu là hàng tồn kho 34.770 tỉ đồng. Theo bảng cân đối kế toán, tập đoàn này có 67.496 tỉ đồng nợ phải trả, chiếm 63% tổng nguồn vốn.

Điểm qua tình hình của CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - HNG, vào đầu tháng 1/2021, nhóm cổ đông Thaco Group đã tăng tỉ lệ sở hữu từ 38,2% lên 62,9%. Sau hơn sau hai năm đầu tư chiến lược vào HAGL Agrico, ông Trần Bá Dương đã chính thức trở thành ông chủ công ty nông nghiệp này thay ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức).

Tuy nhiên, báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2021 của HNG cho thấy, doanh thu của doanh nghiệp này giảm phân nửa xuống 260 tỉ đồng sau quý đầu tiên do Thaco "cầm lái", 3 tháng thực hiện 12% chỉ tiêu cả năm 2021. Tính đến thời điểm 31/3/2021, HNG đang lỗ luỹ kế 2.299,5 tỉ đồng, vốn chủ vào mức 8.724 tỉ đồng.

Đối với CTCP Hùng Vương (HVG), trong năm 2020, THACO bán ra toàn bộ cổ phiếu HVG mua vào từ cuối tháng 3/2020. Sau hàng loạt nỗ lực mong muốn tham gia tái cơ cấu Hùng Vương không thành công, chỉ sau hơn nửa năm, Thaco đã rút gần hết vốn tại Thủy sản Hùng Vương... 

Một số dấu hiệu làm ăn không mấy lạc quan nói trên của các doanh nghiệp thuộc THACO rất có thể là nguyên nhân khiến doanh nghiệp này hủy đăng ký công ty đại chúng và không còn phải đăng tải công khai các số liệu tài chính. 

Ở một diễn biến khác liên quan đến THACO, mới đây nguồn tin từ The Korea Times cho biết, Ban Giám đốc Tập đoàn Emart (Hàn Quốc) đã quyết định bán 100% cổ phần của Công ty Emart Việt Nam cho Ô tô Trường Hải (THACO).  Sau thỏa thuận này, Tập đoàn Emart sẽ không còn điều hành siêu thị Emart tại Việt Nam. Thay vào đó, siêu thị này sẽ hoạt động dưới dạng nhượng quyền thương mại do THACO quản lý và trả phí bản quyền cho Emart.

Tại Việt Nam, chuỗi siêu thị bán lẻ hàng đầu Hàn Quốc chính thức ra mắt vào tháng 12/2015 và mở cửa hàng đầu tiên tại TP.HCM. Đại siêu thị đầu tiên được đặt tại Gò Vấp với quy mô tổng vốn đầu tư lên đến 60 triệu USD, Emart từng lên kế hoạch xúc tiến các thủ tục xây dựng một đại siêu thị thứ hai tại TP.HCM. Tuy nhiên, từ đó đến cho đến nay, Emart chưa thể mở thêm siêu thị nào khác vì vấn đề chậm trễ trong phê duyệt các kế hoạch xây dựng.

Do đó, Emart quyết định bán hoạt động kinh doanh cửa hàng bán lẻ của mình tại Việt Nam sau nhiều lần gặp trở ngại trong việc mở rộng hoạt động tại quốc gia Đông Nam Á.