Thủ tướng nêu 6 nguyên tắc để sống chung với Covid-19

Kết luận cuộc họp sáng 23/9 của Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định tình hình dịch cả nước đang được kiểm soát và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Trong 2 tuần gần đây, số ca tử vong và mắc trong cộng đồng liên tiếp giảm. Nhiều tỉnh chuyển trạng thái theo các tiêu chí kiểm soát dịch của Bộ Y tế.

"Tình hình thay đổi thì nhiệm vụ thay đổi"

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng tình hình dịch tại TP.HCM vẫn diễn biến phức tạp, dù một số chỉ số chuyển biến tích cực như số ca tử vong giảm. Việc tổ chức thực hiện các biện pháp chống dịch vẫn là khâu yếu cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh, khắc phục. Tốc độ xét nghiệm vẫn chậm hơn tốc độ lây lan ở một số địa phương.

Có nơi, có lúc còn lơ là, chủ quan, mất cảnh giác với diễn biến dịch bệnh, nhất là tại một số địa phương bắt đầu nới lỏng sau một thời gian thực hiện giãn cách xã hội, người dân còn chủ quan trong việc ra đường, tụ tập đông người, khiến dịch có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Các biện pháp công nghệ vẫn chưa hoàn thiện, công tác truyền thông vẫn chưa chủ động.

Thủ tướng nêu rõ qua gần 2 năm phòng chống dịch, chúng ta đã hiểu rõ hơn về virus và dịch bệnh, rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm.

“Tình hình thay đổi thì nhiệm vụ thay đổi, tổ chức thực hiện, lãnh đạo, chỉ đạo cũng phải thay đổi. Đạt 'Zero Covid' là một điều rất khó khăn vì ngay tại những nước phát triển có tỷ lệ tiêm vaccine đạt 90% dân số, điều đó cũng là không thể. Chúng ta đang xây dựng hướng dẫn thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh Covid-19”, Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh phòng chống tiêu cực trong mua sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc. Ảnh: VGP.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tham gia ý kiến, Bộ Y tế tiếp thu các ý kiến, khẩn trương hoàn thiện hướng dẫn này.

Thủ tướng nhấn mạnh 6 nguyên tắc phải quán triệt để xây dựng hướng dẫn: (1) Y tế là trụ cột, là trung tâm; (2) Kinh tế là cơ sở, là nền tảng; (3) Dữ liệu khoa học, công nghệ là then chốt; (4) Ổn định chính trị - xã hội là trọng yếu và thường xuyên; (5) Vaccine, thuốc chữa bệnh và ý thức người dân là điều kiện tiên quyết; (6) An toàn để sản xuất, sản xuất phải an toàn.

Cùng với việc phòng, chống dịch và khôi phục phát triển kinh tế - xã hội, bộ, ngành và địa phương phải đẩy mạnh phòng chống tiêu cực trong tổ chức thực hiện các biện pháp, giải pháp phòng chống dịch, nhất là mua sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc.

Thủ tục mua vaccine phải nhanh; đồng thời thúc đẩy chuyển giao công nghệ, sản xuất vaccine, thuốc, trang thiết bị, sinh phẩm y tế…. Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn việc đi học rất linh hoạt, những nơi an toàn, đã chuyển sang vùng xanh có thể đi học bình thường và có giải pháp phù hợp.

Các bộ Y tế, Quốc phòng, Công an, Tổ công tác đặc biệt của Chính phủ căn cứ yêu cầu của các địa phương (nhất là TP.HCM, Bình Dương, Long An, Đồng Nai) đáp ứng yêu cầu hỗ trợ về nhân lực, trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm, nhất là kit xét nghiệm nhanh kháng nguyên.

Các bộ, ngành trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải phối hợp chặt chẽ để vừa phòng chống dịch tốt, vừa thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh, từng bước nới lỏng và tập trung phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện các mục tiêu đã đề ra.

Bộ Tài chính căn cứ quy định, phối hợp với các cơ quan chức năng, nhất là các cơ quan của Quốc hội để tiến hành hỗ trợ kịp thời vì “một miếng khi đói bằng một gói khi no”, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đúng thẩm quyền.

Các tiểu ban thuộc Ban Chỉ đạo Quốc gia hiện hoạt động đã đi vào nền nếp, cần tiếp tục phát huy kết quả đạt được, tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ theo phân công; thực hiện chế độ báo cáo theo tuần và báo cáo đột xuất.

Thủ tướng giao Bộ Y tế chủ trì cùng Bộ Nội vụ và các cơ quan, các lực lượng tuyến đầu đề xuất khen thưởng với các tổ chức, cá nhân làm tốt; nghiên cứu, đề xuất chính sách hậu phương cho những người tham gia tuyến đầu, nhất là những người đã hy sinh.

Bài học từ đợt dịch sau ngày 30/4

Cũng tại cuộc họp, Thủ tướng dành nhiều thời gian phân tích một số đặc điểm của đợt bùng phát dịch lần thứ 4. Theo đó, đối tượng rủi ro nhất là những người trên 50 tuổi vì 85% số ca tử vong thuộc nhóm này. Địa bàn rủi ro nhất là thành phố lớn, khu công nghiệp, khu vực tập trung đông người.

Lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh việc huy động nguồn lực để xét nghiệm thần tốc tại Hà Nội; tiếp tục dồn lực kiểm soát dịch tại TP.HCM và các tỉnh xung quanh. Nếu kiểm soát tốt dịch tại hai trung tâm lớn là Hà Nội, TP.HCM thì cũng sẽ kiểm soát nhanh dịch tại các địa phương khác. Ngược lại, nếu hai thành phố này bùng phát dịch thì các địa phương khác có nguy cơ rất cao.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các địa phương sử dụng vaccine một cách thông minh phù hợp cho đối tượng được ưu tiên. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Thủ tướng lưu ý vaccine vẫn còn khan hiếm cả trên thế giới và trong nước nên cách sử dụng phải thông minh hơn nữa, bảo đảm các địa bàn, đối tượng được ưu tiên, đặc biệt chú ý người trên 50 tuổi, các lực lượng tuyến đầu, công nhân trong các khu công nghiệp… Vaccine cần tiếp cận công bằng nhưng có trọng tâm, trọng điểm, quan trọng là công khai, minh bạch, không để tiêu cực.

Thủ tướng nhắc lại những bài học kinh nghiệm việc không thực hiện tốt biện pháp phòng, chống dịch trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 đã tạo ra đợt dịch lần thứ 4. Do đó, khi độ bao phủ vaccine chưa nhiều, các địa phương phải kêu gọi nhân dân vào cuộc, chấp hành nghiêm các quy định phòng chống dịch.

“Vừa qua, ở một số địa phương, đêm Trung thu, người dân đổ ra đường quá đông, nguy cơ lây nhiễm cao. Thực hiện Chỉ thị 15 như thế là không đúng, cần rút kinh nghiệm vấn đề này. Chúng ta phải luôn nhắc nhở vì vẫn còn tình trạng chủ quan khi chưa có dịch bùng phát”, Thủ tướng nói.

Người đứng đầu Chính phủ cũng cho biết, vừa qua lãnh đạo Hà Nam có báo cáo là tỉnh an toàn, song ông yêu cầu tuyệt đối không được chủ quan, phải xét nghiệm tầm soát ở những nơi có nguy cơ cao. Kết quả, Hà Nam phát hiện ngay các ca mắc mới trong cộng đồng.

“Muốn đánh địch thì phải tìm địch. Với virus, chúng ta không nhìn thấy, không nghe thấy, không sờ thấy, không ngửi thấy, khám lâm sàng cũng không khẳng định được, vậy thì cách duy nhất để tìm ra là xét nghiệm, nhưng phải xét nghiệm thần tốc, xét nghiệm phải nhanh hơn tốc độ lây lan thì mới ngăn chặn được dịch”, Thủ tướng nêu rõ.