Hơn 1.068ha đất rừng giao sai đối tượng tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu, Bà Rịa – Vũng Tàu

Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu –Phước Bửu có diện tích hơn 10.537ha, là khu rừng nguyên sinh ven biển duy nhất còn lại tương đối nguyên vẹn của Việt Nam.

Tại Kết luận thanh tra số 14 (ngày 15/9/2021) về việc thanh tra công tác quản lý, sử dụng diện tích đất được giao cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nhận khoán đất rừng tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu, Thanh tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã phát hiện nhiều sai phạm của Ban Quản lý Khu Bảo tồn này.

HƠN 1.068HA RỪNG GIAO SAI ĐỐI TƯỢNG

Theo Kết luận thanh tra trên, từ năm 1994 đến thời điểm thanh tra, Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu (Ban Quản lý Khu Bảo tồn) đang thực hiện ký 368 hợp đồng giao khoán về bảo vệ rừng, gây trồng rừng đối với khu phục hồi hệ sinh thái, diện tích hơn 3.231ha (2.116ha đất có rừng; hơn 1.114ha đất không có rừng).

Theo Nghị định số 01-CP (tại khoản 1 và 3 Điều 3 và Điều 13) và Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004 (tại khoản 4 Điều 54), quy định tổ chức không phải là đối tượng được nhận khoán.

Nhưng Ban Quản lý Khu Bảo tồn đã ký hợp đồng giao khoán cho 12 tổ chức (06 tổ chức không có trụ sở tại địa phương nơi có rừng). Trong đó, đã giao khoán hơn 352ha đất cho 09 tổ chức là không đúng đối tượng.

Bên cạnh đó, việc giao khoán đất rừng cho cá nhân, hộ gia đình phải cư trú tại địa phương nơi có rừng, theo Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004 (khoản 4 Điều 54), Nghị định số 168/2016/NĐ-CP (khoản 2 Điều 2) và Luật Lâm nghiệp năm 2017 (khoản 2 và 3 Điều 54).

Tuy nhiên, Ban Quản lý Khu Bảo tồn đã ký hợp đồng giao khoán cho 356 cá nhân, trong đó có 97 cá nhân không cư trú tại địa bàn 05 xã nơi có rừng (08 cá nhân không cư trú tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu).

Trong đó, việc giao khoán hơn 716ha rừng cho 73 cá nhân (từ ngày 01/4/2005 đến năm 2019) là không đúng đối tượng.

GIAO KHOÁN DIỆN TÍCH VƯỢT QUY ĐỊNH

Trong quá trình thực hiện giao khoán, Ban Quản lý Khu bảo tồn, đã vi phạm về hạn mức giao khoán vượt quy định đối với hộ gia đình không quá 30ha, cá nhân không quá 15ha, từ thời điểm ngày 15/2/2017, theo Nghị định số 168/2016/NĐ-CP (khoản 2 Điều 4 và khoản 2 Điều 6).

Như vậy, trong số 356 cá nhân nhận giao khoán có 31 cá nhân diện tích nhận khoán lớn hơn 15ha (tổng diện tích nhận khoán hơn 785ha).

Theo quy định thì tổ chức không được nhận khoán, tại Nghị định 168/2016/NĐ-CP, nhưng vẫn có 03 tổ chức vẫn được giao khoán và vượt hạn mức 30ha (tổng diện tích nhận khoán hơn 1.046ha). Trong đó, Công ty Huy Hoàng là 679,97ha; Công ty TNHH Thương mại Tài Hưng là 90ha; Công ty Sài Gòn - Bình Châu là 276,44ha.

Ngoài ra, có 06 tổ chức và 08 cá nhân nhận khoán đã xây nhà, công trình khác trên đất, trồng cây nông nghiệp lâu năm hoặc để cho đối tượng bên ngoài vào lấn chiếm đất nhận khoán để trồng cây, xây nhà, vi phạm pháp luật đất đai quy định tại Luật Đất đai năm 2013 (khoản 1 và 3 Điều 12).

Một số đối tượng (không phải đối tượng nhận giao khoán) lấn chiếm xây dựng nhà trên đất của các hộ nhận giao khoán đã được UBND xã Bình Châu lập biên bản vi phạm, nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.

Trên phần diện tích nhận giao khoán của ông Đặng Thanh Minh có khoảng hơn 5.900m2 nằm bên ngoài tường rào Khu Bảo tồn, dẫn đến dễ bị lấn chiếm.

ỦY QUYỀN HỢP ĐỒNG SAI QUY ĐỊNH

Kết luận thanh tra ghi nhận, có 15 tổ chức, cá nhân ký hợp đồng từ năm 1994-2005, nhưng sau khi nhận hợp đồng giao khoán đã ủy quyền cho người khác thực hiện hợp đồng khoán. Các hợp đồng ủy quyền nằm trong khu vực Dự án Safari đã có quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Việc làm này không đúng quy định theo Nghị định số 01-CP (khoản 1 Điều 8); Nghị định số 168/2016/NĐ-CP (khoản 2 Điều 9) và Hợp đồng khoán (điểm d khoản 1 Điều 3).

Trong đó, có 09 trường hợp ủy quyền không đúng đối tượng của người nhận khoán và có 06 trường hợp ủy quyền được Ban Quản lý Khu Bảo tồn xác nhận có việc ủy quyền.

Theo Ban quản lý Khu Bảo tồn, việc xác nhận để cho các hộ được ủy quyền tiếp tục bảo vệ rừng. Thanh tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho rằng, việc ủy quyền nêu trên là không đúng trong bất kỳ trường hợp nào.

Ban Quản lý Khu Bảo tồn đã không kiên quyết xử lý, chấm dứt và thanh lý hợp đồng đối với 14 trường hợp nhận khoán vi phạm hợp đồng giao khoán; 41 trường hợp trồng cây không đúng mục đích.

Hiện nay, UBND huyện Xuyên Mộc đã cấp giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất cho 11 hộ dân chồng lấn diện tích hơn 19.215m2 đất mà Ban Quản lý Khu Bảo tồn đã giao khoán cho 03 tổ chức, cá nhân.

Đối với những sai phạm trên, Thanh tra tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu yêu cầu Ban Quản lý Khu Bảo tồn xử lý và thanh lý hợp đồng đối với các đối tượng vi phạm hợp đồng khoán trong việc trồng cây không đúng mục đích và việc xây nhà, công trình khác trên đất nông nghiệp hoặc để cho đối tượng bên ngoài vào lấn chiếm đất nhận khoán để trồng cây, xây nhà.

Tiến hành rà soát, phân loại đối tượng khoán, nội dung nhận khoán theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 168/2016/NĐ-CP.

UBND huyện Xuyên Mộc phối hợp với UBND xã Bình Châu và Ban Quản lý Khu Bảo tồn xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai theo quy định.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn kiểm tra, làm rõ việc trước đây, Ban Quản lý Khu Bảo tồn vào thời điểm xây dựng tường rào bảo vệ rừng đặc dụng nhưng đến khu vực diện tích nhận giao khoán của ông Đặng Thanh Minh (đại diện cho 06 cá nhân cùng nhận khoán), có một phần diện tích 5.900m2 đưa ra bên ngoài tường rào.

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, UBND huyện Xuyên Mộc kiểm tra việc cấp giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất của UBND huyện Xuyên Mộc cho các hộ gia đình chồng lấn đất đã giao cho Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu quản lý.