Nhiều đơn vị kinh doanh vật liệu xây dựng than thở: giáp Tết rồi mà chưa thấy dòng tiền về, việc bán hàng thì chậm, chủ đầu tư bất động sản thì kêu không xoay sở được tiền để trả...
NHU CẦU THẤP, HÀNG BÁN CHẬM
Bà Vinh Trúc, đại diện doanh nghiệp chuyên sản xuất, phân phối cửa nhôm tại phường Giảng Võ (quận Ba Đình, TP. Hà Nội) chia sẻ: “Hiện tại, 60% dự án của đơn vị bị dừng, tiền không về do chủ đầu tư không có nguồn thu, cũng không vay được từ ngân hàng để trả cho doanh nghiệp cung ứng vật liệu. Thêm vào đó, gần 20% dự án vẫn còn khả năng duy trì công trình, nhưng thanh toán chia thành nhiều đợt nên phải đợi tiền. Do đó nguồn tiền giúp xoay vòng rất khó khăn. Doanh nghiệp giờ chỉ trông vào phần nhỏ bán lẻ từ phía người dân có nhu cầu xây nhà ở.
Tương tự, ông Phạm Anh đang quản lý một đơn vị phân phối sắt thép ở phường Dịch Vọng (quận Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: Các dự án, bất động sản chững lại, khó triển khai làm cho nhu cầu thép giảm. Giá thép đã được điều chỉnh xuống nhiều lần nhằm hỗ trợ khách mua, nhưng chủ yếu do nhu cầu thấp nên hàng bán chậm.
“Để cải thiện công việc kinh doanh cuối năm, chúng tôi chủ động triển khai nhiều biện pháp giúp kích cầu, thu hút khách. Mặt khác còn mở rộng kinh doanh bằng cách tuyển thêm đại lý, nhà phân phối, công tác viên... với chiết khấu cao, hỗ trợ đào tạo nâng cao năng lực lao động, song không mấy khả quan", ông Anh chia sẻ.
Cũng theo ông Phạm Anh, thép là ngành bị ảnh hưởng rất lớn khi bất động sản khó khăn. Sản xuất lẫn tiêu thụ thép trong 9 tháng năm 2022 tiếp tục diễn biến theo chiều đi xuống, khi giảm lần lượt 5,8% và 1,6% so cùng kỳ năm 2021. Và không chỉ các doanh nghiệp nhỏ, mà ngay cả một số nhà sản xuất thép lớn cũng đang đối mặt với sự sụt giảm đáng kể về sản lượng lẫn tiêu thụ. Thép trong nước chủ yếu được tiêu thụ nhờ dự án bất động sản và đầu tư công. Nhưng nhóm dự án địa ốc gần như đóng băng khi thị trường gặp khó về pháp lý, vốn, thanh khoản... nên đã tác động đến ngành thép.
Chủ tịch Hiệp hội Xây dựng và vật liệu xây dựng TP.HCM Lê Viết Hải, cho rằng ngành bất động sản có liên quan đến hệ sinh thái của ngành xây dựng như: vật liệu, quản lý dự án, vận chuyển, bảo hiểm… Vì vậy bất động sản ngưng trệ, các doanh nghiệp xây dựng sẽ bị ảnh hưởng.
Vị này cho biết: “Năm 2021, tổng sản lượng ngành xây dựng đạt khoảng 82 tỷ USD đã đóng góp tỷ trọng không nhỏ cho nền kinh tế, nếu ngành xây dựng phát triển, đương nhiên kéo theo các ngành khác trong hệ sinh thái phát triển. Ngược lại, xây dựng gặp vấn đề sẽ ảnh hưởng nhiều đến nền kinh tế. Bởi không có công ăn việc làm cho lực lượng ngành này chắc chắn là tác động xấu đến xã hội, mà lực lượng lao động đó rất lớn”.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nêu: “Doanh nghiệp bất động sản bán được hàng, chắc chắn ngành cung cấp đầu vào cho việc phát triển nhà ở cũng kích hoạt. Ví dụ như: vật liệu, xi măng, gạch đá, cát sỏi, sắt thép, thiết bị máy móc, thì sau đó công trường, nhà máy lại được sản xuất. Nhưng thực tế hiện nay, một số nhà máy đang phải dừng hoạt động, hoặc hoạt động cầm chừng do không có thị trường, hoạt động thị trường yếu, công nhân nghỉ việc… dẫn đến nguy cơ phá sản rất cao”.
KHẢ NĂNG LAN TỎA ĐẾN TRÊN 40 NGÀNH KINH TẾ KHÁC
Liên quan đến sự tác động kinh tế của bất động sản, năm 2021, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã công bố kết quả nghiên cứu đề tài khoa học: Bất động sản trong nền kinh tế Việt Nam - Vai trò và khuyến nghị chính sách. Bằng phương pháp lượng hóa, đề tài tập trung làm rõ những nội dung và vai trò cơ bản nhất của thị trường bất động sản Việt Nam.
Trong đó, đề tài cho thấy sự đóng góp của bất động sản thông qua khả năng lan tỏa đến trên 40 ngành kinh tế quan trọng khác của nền kinh tế, nhất là những ngành liên quan trực tiếp như: xây dựng, công nghiệp chế biến chế tạo, du lịch, lưu trú - ăn uống và tài chính - ngân hàng... Bên cạnh đó, đề tài còn chỉ ra rằng, khi nhu cầu sử dụng cuối cùng của ngành bất động sản mở rộng tăng 1 tỷ đồng sẽ kích thích giá trị sản xuất của các ngành còn lại là 0,772 tỷ đồng và lan tỏa tới giá trị tăng thêm là 0,191 tỷ đồng…
Trường hợp giá trị sản xuất của nhóm ngành bất động sản thay đổi giảm 10%: GDP sẽ giảm 1,247%; ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chịu ảnh hưởng mạnh nhất, giảm tới 0,861%, tiếp theo đó là các ngành: nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (giảm 0,366%); du lịch (giảm 0,352%); dịch vụ khác (giảm 0,348%); ngành chịu ảnh hưởng giảm thấp nhất là công nghiệp khai thác (giảm 0,210%)…
Sự đóng góp của bất động sản thông qua khả năng lan tỏa đến trên 40 ngành kinh tế quan trọng khác. Khi nhu cầu sử dụng cuối cùng của ngành bất động sản mở rộng tăng 1 tỷ đồng sẽ kích thích giá trị sản xuất của các ngành còn lại là 0,772 tỷ đồng và lan tỏa tới giá trị tăng thêm là 0,191 tỷ đồng…
Trước nỗi lo khi bất động sản ngưng trệ sẽ ảnh hưởng đến nhiều ngành khác, Chính phủ rất nhanh chóng triển khai các chính sách giải quyết kịp thời. Cụ thể 3 ngày liên tiếp, Thủ tướng Chính phủ ký 3 Công điện chỉ đạo xử lý các vấn đề cấp bách của nền kinh tế và thị trường bất động sản. Đó là, Công điện số 1156/CĐ-TTg ngày 12/12/2022 "về cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế"; Công điện số 1163/CĐ-TTg ngày 13/12/2022 "về thị trường trái phiếu doanh nghiệp"; Công điện số 1164/CĐ-TTg ngày 14/12/2022 "về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và phát triển nhà ở".
Với những chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Thủ tướng Chính phủ, theo ông Nguyễn Văn Đính sẽ tạo ra những thay đổi căn bản để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản Việt Nam.
Đồng quan điểm về sự tích cực vào cuộc gỡ khó cho thị trường bất động sản, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đánh giá ngoài vấn đề vốn, chúng ta còn chủ động hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho thị trường bất động sản. Không phải để khi thị trường bất động sản bộc lộ khó khăn mới thực hiện. Ví dụ như việc sửa đổi Luật Đất đai, chúng ta đã có kế hoạch từ rất xa. Sau gần 3 năm đánh giá tổng kết, chúng ta có Nghị quyết 18 nhằm định hướng sửa đổi luật Đất đai... Dự kiến sắp tới có ít nhất 3 luật trình Quốc hội để thông qua, trước mắt Luật Đất đai sẽ trình vào cuối năm nay.
Nhấn mạnh thêm, vị chuyên gia đưa ra ý kiến: Để thị trường bất động sản năm tới sớm về trạng thái ổn định cần củng cố niềm tin về thị trường tới người tiêu dùng, điều này đòi hỏi "sự tham gia có trách nhiệm" từ 3 phía: nhà nước - nhà đầu tư - doanh nghiệp.