Cơ quan nào “băm” nhiều nhất ?
Trong khoảng 20 năm qua, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội lần lượt là các ông Hoàng Văn Nghiên (giữ chức từ 1999 - 2004); Nguyễn Quốc Triệu (2004 - 2007); Nguyễn Thế Thảo (2007 - 2015); Nguyễn Đức Chung (2015 - 2020). Khoảng thời gian này, giám đốc Sở QH-KT Hà Nội lần lượt là các ông Đào Ngọc Nghiêm, Nguyễn Văn Hải, Nguyễn Thế Hùng, Lê Vinh. Còn giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội là các ông Đỗ Xuân Anh, Nguyễn Thế Hùng, Lê Văn Dục... Những cán bộ này đều đã nghỉ công tác nhưng hậu quả về điều chỉnh quy hoạch (QH) “băm nát” tuyến đường Lê Văn Lương - Tố Hữu do một số cán bộ tham gia điều chỉnh vẫn tồn tại. Không ai biết sẽ phải khắc phục hậu quả của việc “băm nát” QH tuyến đường Lê Văn Lương - Tố Hữu thế nào.
Kết luận thanh tra số 39 (KLTT39) mới đây của Thanh tra Bộ Xây dựng chỉ dừng lại ở chỗ làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có vi phạm mà không nêu rõ sẽ xử lý ra sao. Nhiều chuyên gia trong ngành xây dựng, kiến trúc và không ít đại biểu Quốc hội đã bày tỏ sự bức xúc, cho rằng cần phải chuyển tài liệu sang cơ quan công an điều tra làm rõ mức độ vi phạm, yếu tố tham nhũng, tiêu cực, nhóm lợi ích trong từng lần tùy tiện điều chỉnh QH ở hàng chục công trình bất chấp quy định pháp luật.
KLTT39 đã chỉ ra, UBND TP.Hà Nội điều chỉnh QH sai quy định pháp luật tại 14 đồ án, dự án (DA), công trình/tổng số 56 đồ án, DA, công trình được kiểm tra.
Đối với Sở QH-KT, điều chỉnh QH sai quy định pháp luật tại gần 50 DA, công trình; 19 DA không xác định chỉ giới xây dựng, cốt xây dựng, phạm vi xây dựng tầng hầm; 10 công trình ghi sai số tầng; 21 DA, công trình có tầng hầm vượt quá chỉ giới xây dựng… Sở Xây dựng cấp 12 giấy phép xây dựng (GPXD) không có nội dung màu sắc công trình, chỉ giới xây dựng, mật độ xây dựng, cốt xây dựng không có cơ sở; 3 GPXD không phù hợp QH chi tiết được duyệt; 9 GPXD cấp phần hầm vượt chỉ giới xây dựng…
KLTT39 cũng chỉ ra nhiều bất cập trong quản lý xây dựng theo QH xây dựng được duyệt, tổng mặt bằng, phương án kiến trúc được chấp thuận, GPXD… tại UBND TP.Hà Nội và các sở, quận nêu trên.
Xem xét trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP.Hà Nội
Đáng chú ý, KLTT39 cho biết, từ năm 2007 - 2015, có nhiều DA, công trình được điều chỉnh từ đất đơn chức năng thành đa chức năng, nâng tầng, tăng mật độ, chất tải lên hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội sai quy định pháp luật. Đây là thời kỳ ông Nguyễn Thế Thảo giữ chức Chủ tịch UBND TP.Hà Nội. Trong khoảng thời gian này, Giám đốc Sở QH-KT lần lượt là các ông Nguyễn Văn Hải, Nguyễn Thế Hùng. Còn Giám đốc Sở Xây dựng lần lượt là các ông Đỗ Xuân Anh, Nguyễn Thế Hùng, Lê Văn Dục.
Các DA, công trình điển hình được điều chỉnh sai quy định trong thời gian này có thể kể đến: tòa nhà HUD Tower do Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị làm chủ đầu tư, nâng từ 16 - 32 tầng; đất đơn chức năng thành đa chức năng; tăng hệ số sử dụng đất từ 3,1 thành 10,92 lần; diện tích sàn xây dựng từ 20.080 m2 thành
70.855 m2. Hay như tòa nhà Diamond Flower Tower do Handico6 làm chủ đầu tư, tăng từ 6 thành 39 tầng; hệ số sử dụng đất từ 1,24 lần lên 13,4 lần; mật độ xây dựng từ 31% lên 40,05%; đất đơn chức năng thành hỗn hợp, tăng thêm gần 1.000 người…
Từ năm 2016 - 2020, khi ông Nguyễn Đức Chung làm Chủ tịch UBND TP.Hà Nội, số lượng DA, công trình điều chỉnh QH sai quy định không nhiều bằng giai đoạn 2007 - 2015 nhưng vẫn có không ít điều chỉnh bừa bãi hơn. Cụ thể, tại đồ án QH chi tiết tỷ lệ 1/500 hai bên đường Lê Văn Lương do Sở QH-KT làm chủ đầu tư và là cơ quan thẩm định, UBND TP.Hà Nội phê duyệt năm 2016 có nhiều điểm không tuân thủ QH phân khu phê duyệt năm 2015 nhưng không thuyết minh về sự sai khác, không tính toán đáp ứng về hạ tầng; không bố trí trạm y tế, sân luyện tập, chợ, đất làm trường học, thiếu diện tích đất cây xanh, phê duyệt QH sau khi công trình đã xây dựng xong… Tình trạng có nhiều sai khác, trái quy định nhưng không thuyết minh cũng diễn ra tại đồ án QH phân khu, QH chi tiết tỷ lệ 1/500 hai bên đường Tố Hữu do UBND TP.Hà Nội phê duyệt.
Ông Lê Quang Thưởng, nguyên Phó trưởng ban Tổ chức T.Ư, cho rằng cần xem xét trách nhiệm của các cơ quan cấp dưới có vai trò giúp việc trước như: Sở QH-KT, Sở Xây dựng, UBND các quận... Tiếp đến là xem xét trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP.Hà Nội cũng như các cán bộ liên quan.
GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT, nêu ý kiến về các thế hệ Chủ tịch UBND TP.Hà Nội sau năm 2000 thiếu cái tâm, bóp méo lợi ích, điều chỉnh QH vô căn cứ, nhiều nhất là thời kỳ các ông Nguyễn Thế Thảo, Nguyễn Đức Chung điều hành. Hà Nội còn nhiều khu vực bất cập về QH, điều chỉnh QH, cần đưa cơ quan thanh tra, công an vào làm rõ để xử lý nghiêm làm gương cho cán bộ.
“KLTT39 về khu vực đường Lê Văn Lương - Tố Hữu chỉ là một phần của tảng băng chìm về các sai phạm của vấn đề QH, điều chỉnh QH, cấp phép xây dựng, quản lý xây dựng tại TP.Hà Nội. Cần thêm các kết luận thanh tra, thậm chí là kết luận điều tra về QH tại các khu vực khác để làm bung ra các sai phạm, nhóm lợi ích. Đồng thời, phải xử lý cán bộ bất kể đương chức hay đã nghỉ vì tội trạng đã làm thì phải chịu bị xử lý”, GS Đặng Hùng Võ nói và cho rằng không thể nhân nhượng với tiêu cực, sai phạm mà phải xử lý để đổi mới, tạo ra nếp mới cho xã hội, tránh tạo tiền lệ xấu.