Đại học Tôn Đức Thắng (Ảnh: tdtu.edu.vn)
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có văn bản số 1494/TB-BGDĐT thông báo kết quả kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về khoa học công nghệ; kiểm tra tuyển sinh, liên kết, đào tạo từ xa, tự chủ mở ngành, đào tạo trình độ đại học, thạc sỹ, tiến sỹ tại Trường Đại học Tôn Đức Thắng.
Theo đó, hàng loạt những sai phạm, tồn tại, hạn chế của trường đã được chỉ ra.
Nôn nóng trong công bố quốc tế
Kết luận nêu rõ từ năm 2019-2020, trường có biểu hiện “nôn nóng” trong việc công bố quốc tế, không dựa trên định hướng thế mạnh thực tế của trường. Số lượng công bố quốc tế không dựa vào tiềm lực sẵn có của trường mà chủ yếu dựa vào cán bộ kiêm nhiệm (trong nước và nước ngoài) ngoài trường và dựa vào việc hợp tác với các nhà khoa học ngoài trường, đặc biệt là các nhà khoa học nước ngoài. Có tới 70% công bố quốc tế của trường trong giai đoạn 2019-2021 có tác giả là người nước ngoài và cán bộ kiêm nhiệm là người trong nước.
Trường xây dựng và ban hành một số chủ trương chính sách thúc đẩy công bố quốc tế chưa tập trung vào việc ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ các nhà khoa học cơ hữu của nhà trường. Trường chưa có chính sách phù hợp cho hoạt động nghiên cứu khoa học gắn với việc nâng cao chất lượng đào tạo.
Kinh phí trả cho hoạt động công bố quốc tế không hợp lý, mất cân đối với các nguồn kinh phí đầu tư cho các lĩnh vực hoạt động khác của trường. Kinh phí cho công bố quốc tế năm 2019, 2020 của trường chiếm tỷ lệ 10-14% nguồn thu từ học phí là không phù hợp với quy định của Chính phủ.
Trong khi đó, trường ký hợp đồng với các nhà khoa học trong và ngoài nước để hợp tác trong nghiên cứu khoa học có nhiều nội dung không phù hợp.
Sai phạm trong đào tạo
Bên cạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, trong công tác tuyển sinh và đào tạo của trường cũng có một số sai phạm.
Cụ thể, theo kết luận kiểm tra, việc mở ngành của trường chưa thực hiện theo quy định. Giảng viên là người nước ngoài chủ trì mở ngành đào tạo nhưng chỉ ký hợp đồng thỉnh giảng hoặc hợp đồng ngắn hạn là không phù hợp.
Một số ngành không có giảng viên cơ hữu là giáo sư hoặc phó giáo sư chủ trì ngành đào tạo. Một số ngành chủ trì ngành là giáo sư/phó giáo sư người nước ngoài, một ố ngành chủ trì ngành là người đã nghỉ hưu và có ngành không đủ giảng viên cơ hữu có trình độ tiến sỹ ngành phù hợp.
Trường tổ chức tuyển sinh và hoạt động đào tạo tại cơ sở Bảo Lộc và Nha Trang khi chưa được cấp phép hoạt động đào tạo; quyết định phê duyệt Đề án thí điểm liên kết đào tạo trình độ tiến sỹ với nước ngoài theo hình thức sandwich, bán thời gian khi nhiều ngành chưa mở đào tạo ở trình độ tiến sỹ.
Trong khi số lượng giảng viên có trình độ đại học còn lớn, trường tuyển sinh vượt chỉ tiêu so với chỉ tiêu nhà trường tự xác định một số khối ngành.
Cần quy định về liêm chính khoa học
Với các tồn tại, hạn chế trên, đoàn kiểm tra của Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị Đại học Tôn Đức Thắng tổ chức rà soát, hoàn thiện quy định về hoạt động khoa học và công nghệ của trường phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Trường cần có chính sách, quy định về kết quả nghiên cứu và công bố quốc tế thực chất đóng góp hiệu quả cho việc nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ và chất lượng đào tạo, đặc biệt là chất lượng đào tạo sau đại học.
Việc bố trí kinh phí cho hoạt động khoa học và công nghệ (trong đó có kinh phí chi cho công bố quốc tế) phải hợp lý, đảm bảo cân đối với nguồn thu của trường theo quy định của pháp luật hiện hành.
Đoàn kiểm tra cũng đề nghị Đại học Tôn Đức Thắng rà soát, dừng ký kết hợp đồng đối với các cán bộ không thực hiện hợp tác nghiên cứu, hướng dẫn học viên sau đại học, tham gia hoạt động chuyên môn của trường. Bên cạnh đó, trường rà soát, xây dựng, ban hành quy định về liêm chính học thuật phù hợp với thông lệ quốc tế.
Trong công tác đào tạo, trường cần rà soát, cập nhật các quy định, quy chế của cơ sở đào tạo về mở ngành, tuyển sinh, đào tạo và tổ chức thực hiện theo đúng quy định pháp luật hiện hành; rà soát các điều kiện đẩm bảo chất lượng theo quy định về chuẩn chương trình đào tạo.
Trường cần tổ chức đánh giá đề án thí điểm liên kết đào tạo trình độ tiến sỹ, rà soát và thực hiện đúng theo quy định pháp luật hiện hành về liên kết đào tạo với nước ngoài; rà soát việc ký kết hợp đồng lao động với giảng viên là người nước ngoài đảm bảo đúng quy định về người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Đối với việc tuyển sinh, tổ chức đào tạo tại Khánh Hòa và cơ sở Bảo Lộc, việc không đảm bảo duy trì đội ngũ giảng viên cơ hữu để mở một số ngành đào tạo ở trình độ thạc sỹ, trình độ tiến sỹ theo quy định, đoàn kiểm tra chuyển thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét, quyết định xử phạt hành chính Trường Đại học Tôn Đức Thắng theo quy định hiện hành./.
