Chiều nay (28/10), giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, năm 2022, nước ta có một năm điều hành quản lý kinh tế - xã hội thành công, GDP tăng từ 7,5 đến 8%; CPI là 2,73% và nợ công là 43%, xuất siêu được trên 8 tỷ USD.
Trong năm qua chính sách tài khóa đã và đang là trụ cột của nền kinh tế. Trong đó, dù 5 năm qua thực hiện chính sách giảm thuế nhiều nhưng thu nội địa tăng trưởng 9,8%, giảm chi thường xuyên 10% nhờ thực hiện nhiều giải pháp, có cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ trong thu ngân sách.
Về dự toán ngân sách năm 2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ, năm 2023 sẽ là năm tiềm ẩn nhiều khó khăn như giá nguyên vật liệu trong nước tăng, dầu xăng khó khăn, lãi suất tiền gửi và tiền vay trong nước đều tăng cao, room tín dụng thắt chặt và thị trường vốn khó khăn. Đặc biệt là lạm phát và lãi suất thế giới tăng cao tác động mạnh đến điều hành kinh tế - xã hội nước ta, tác động đến sản xuất kinh doanh.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo tại Quốc hội.
Nói về vấn đề xăng dầu đang được nhiều đại biểu quan tâm, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, nhu cầu xăng, dầu của nước ta khoảng 19,2 triệu tấn/1 năm. Hiện nay có 2 nhà máy sản xuất, đó là nhà máy lọc dầu Bình Sơn là 6,2 triệu tấn, 9 tháng vừa qua đạt 4,4 triệu tấn, như vậy đạt 70% kế hoạch, tức là đạt sản lượng đề ra. Còn lại ở Nghi Sơn đạt 6,8 triệu tấn, như vậy 9 tháng mới đạt được 4,3%, tức vẫn thiếu hụt nguồn cung.
Về nhập khẩu đạt 6,2 triệu tấn kế hoạch, chiếm 32%. Phân bổ cho 34 đầu mối, 9 tháng nhập được 3,97%, tức cũng không đạt kế hoạch. Trong quý III nhập khẩu xăng giảm 40% so với tháng trước và dầu là 35%, chỉ có 19/33 đầu mối có nhập dẫn đến thiếu hụt nguồn cung.
Về phía Bộ Tài chính, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết đã giảm thuế môi trường xuống 3.000 đồng/1 lít, tương đương mất khoảng 28.000 tỷ. Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu giảm từ 20% xuống còn 10%.
“Hiện nay 1 lít xăng, dầu RON 92, chi phí vận chuyển và chi phí quản lý đã chiếm 1.960 đồng, tức gần 2.000 đồng. Hiện nay Bộ Tài chính cũng đã có văn bản số xin ý kiến của các số công ty đầu mối và ý kiến của Bộ Công Thương để có thể nâng chi phí định mức nữa hay không.
Nhưng đến nay chúng tôi chỉ nhận được 6 văn bản của 6 doanh nghiệp đầu mối, còn kiến Bộ Công Thương chúng tôi cũng chưa nhận được.
Cho nên sắp tới chúng tôi đề nghị Chính phủ sửa Nghị định 55, giao toàn diện phần xăng, dầu về cho Bộ Công Thương, kể cả phần quyết định về giá và chi phí định mức để đảm bảo vấn đề nguồn cung chủ động”, Bộ trưởng Bộ Tài chính kiến nghị.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng kiến nghị cần tăng cường phối hợp chủ động trong nguồn cung và hệ thống đầu mối phân phối bán lẻ. Chủ động điều chỉnh chi phí định mức và giải quyết vấn đề khó khăn để đảm bảo nguồn cung xăng, dầu một cách tốt nhất để phục vụ cho sản xuất, kinh doanh.
Về vấn đề thuốc và vật tư y tế, theo Bộ trưởng, hiện nay, vướng mắc nhất là hoàn thiện về mặt pháp luật, tức phải sửa Thông tư 14 về mua vật tư và Thông tư 15 về mua thuốc và Nghị định 98 về thuốc và vật tư y tế. Bộ Tài chính đã sửa Thông tư 58, như vậy sẽ hoàn thiện pháp luật, đảm bảo cho việc mua và đấu thầu vật tư y tế và thuốc một cách thuận lợi nhất.
Nói về thị trường chứng khoán, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, nhiều đại biểu đề cập đến vấn đề kiểm soát nợ cá nhân, tức nói đến trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ.
Xuất phát từ Luật Doanh nghiệp về phát hành trái phiếu riêng lẻ, Điều 88 và Điều 127 của Luật Doanh nghiệp 2005 và 2015 và Điều 12 của Luật Chứng khoán 2006, Điều 30 Luật Chứng khoán 2015 thì việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ rất đơn giản.
“Có nghĩa là chúng ta khuyến khích vấn đề phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên nguyên tắc là tự vay, tự trả và tự chịu trách nhiệm. Hiện nay dư nợ của trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ khoảng 1.204.000 tỷ đồng, tức là chiếm 12,8% GDP. Về chiến lược phát triển của chứng khoán thì trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đến năm 2030 đạt 25%, hiện nay đang ở mức 12,8%.
Trong nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì chủ yếu là ngân hàng chiếm 46%, các ngân hàng thương mại, bất động sản chiếm 37,5%, còn lại là các gói của các doanh nghiệp khác. Sắp tới chúng tôi đề xuất sẽ sửa Luật Doanh nghiệp, sửa Luật Chứng khoán và các nghị định liên quan để kiểm soát một cách chặt chẽ, minh bạch và cũng tạo ra một nguồn vốn trung và dài hạn để giúp cho việc phát triển sản xuất, kinh doanh”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết./.
