Khách mua tố ngân hàng bán đất trên giấy
Ngày 8/3, ông Tạ Thanh Quyền (trú xã Đức Minh, huyện Đắk Mil, Đắk Nông) cho biết, ông đã gửi đơn đến một số cơ quan, tố cáo một số cán bộ, nhân viên của Công ty TNHH Quản lý nợ và khai thác tài sản Ngân hàng TMCP Quân đội (MB AMC) - Chi nhánh Đà Nẵng về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo đơn tố cáo của ông Quyền, năm 2020, ông đã mua 2 tài sản gồm đất và nhà ở tại xã Đức Minh thông qua đấu giá với giá hơn 1,5 tỉ đồng. Tuy nhiên, thửa đất số 448C, tờ bản đồ số 4, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng số BH 504241, diện tích 680m2 lại không xác định được trên thực tế.
Ông Quyền cho biết, tài sản trên được Công ty TNHH Quản lý nợ và khai thác tài sản ký hợp đồng dịch vụ với Công ty Đấu giá hợp danh Ban Mê Xanh (Đắk Lắk) để bán đấu giá nhằm thu hồi nợ.
Trước thời điểm bán đấu giá, ông Quyền được dẫn xuống thực địa để xem và được tư vấn thửa 448C là một mảnh đất gần trường THCS, THPT tư thục Trương Vĩnh Ký.
Sau khi trúng đấu giá và nộp tiền, ông được hướng dẫn ký vào một số giấy tờ để làm thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Thế nhưng, đến khi bàn giao tài sản thì cán bộ Công ty TNHH Quản lý nợ và khai thác tài sản không xác định được vị trí thửa đất số 448C để bàn giao.
“Lúc trước, họ chỉ cho tôi một đám đất cây cỏ mọc um tùm và nói là thửa 448C. Vì vậy, tôi đồng ý kí vào biên bản đã xem tài sản.
Sau này, khi bàn giao tài sản thì phía công ty xử lý nợ không xác định được vị trí thửa đất số 448C. Phía công ty hứa sẽ kiểm tra, bàn giao lại tài sản vào dịp khác nhưng đến nay chưa giải quyết, khiến tôi rất bức xúc”, ông Quyền nói.
Theo một cán bộ địa chính xã Đức Minh, hiện vị trí thửa đất 448C đang nằm trong khuôn viên trường THCS, THPT tư thục Trương Vĩnh Ký.
Trước đây, thửa đất này thuộc quyền sở hữu của người dân. Về sau, khu vực trên có xây dựng trường học.
Có thể, trong lúc thu hồi đất giao cho trường học, giấy tờ của thửa đất trên chưa bị thu hồi.
Người trong cuộc nói gì?
Trao đổi về vụ việc, ông Nguyễn Hồng Đương, Phụ trách xử lý nợ khu vực Tây Nguyên (Công ty TNHH Quản lý nợ và khai thác tài sản) cho biết, đơn vị đã nhận được đơn thư phản ánh của ông Quyền tố cáo một số cán bộ của công ty có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo ông Đương, vào tháng 5/2020, đơn vị tiến hành bán nhiều tài sản nợ xấu, trong đó có bán 2 thửa đất cho ông Quyền thông qua hình thức đấu giá.
Đến tháng 11/2020, ông Quyền lên công ty phản ánh rằng công ty không bàn giao thực tế được thửa đất số 448C. Sau đó, phía công ty có đề nghị ông Quyền cung cấp các chứng từ, chứng minh việc không giao được đất nhưng ông Quyền không cung cấp được.
Ông Đương cho biết, đơn vị đã gửi công văn cho UBND xã Đức Minh, đề nghị phối hợp xác định lại thửa đất số 448C chậm nhất vào ngày 15/1/2021. Tuy nhiên, khi đơn vị xuống xã thì lại không nhận được sự hỗ trợ từ việc này.
Ông Đương cho hay, trong quá trình xác minh, cán bộ địa chính của xã chỉ nói miệng là thửa đất 448C nằm trong khuôn viên một trường học nhưng lại không có giấy tờ nào gửi cho công ty chứng thực về việc này.
Sắp tới, công ty sẽ tiếp tục có công văn đề nghị Phòng TN&MT huyện Đắk Mil phối hợp để giải quyết vụ việc.
“Tài sản đã bán đấu giá, đã được bàn giao và có biên bản bàn giao, có chữ ký của ông Quyền. Nếu chưa rõ thì chúng tôi sẽ phối hợp nhờ lực lượng chuyên môn cấp xã, huyện, tỉnh để cùng giải quyết. Còn nếu ông Quyền khẳng định tài sản bàn giao không đúng thì ông ấy có quyền khởi kiện”, ông Đương nói.
Ông Trần Văn Huân, Giám đốc Công ty Đấu giá hợp danh Ban Mê Xanh-đơn vị đứng ra đấu giá lô đất trên, khẳng định, tài sản nói trên đã được bán và đã sang tên cho ông Quyền từ năm 2020. Hiện, đơn vị chưa nhận được phản ánh của ông Quyền về việc không xác định được tài sản thực tế sau khi trúng đấu giá.
Tuy nhiên, ông Huân cho rằng, về mặt pháp lý, công ty chỉ bán đấu giá trên hồ sơ. Việc xác minh tài sản, bàn giao tài sản là trách nhiệm của bên có tài sản (tức phía MB AMC - PV). Do đó, nếu có xảy ra lỗi thì đó là lỗi của bên có tài sản, không phải của bên công ty đấu giá.
“Trong trường hợp xác minh tài sản, giao tài sản thì trách nhiệm của ngân hàng. Bên tôi chỉ bán tài sản trên pháp lý, có hồ sơ đầy đủ”, ông Huân nói.
“Tôi nghĩ ngân hàng không sai, có thể do vướng mắc nào đó chưa được giải quyết ổn thỏa thôi. Nếu ông Quyền không nhận được tài sản thì có thể kiện ra tòa, yêu cầu hủy kết quả đấu giá, yêu cầu bồi thường. Còn nếu ông Quyền cho rằng ngân hàng lừa đảo mà có thể chứng minh được, ông Quyền có thể làm đơn tố cáo. Về phần mình, công ty sẵn sàng phối hợp với các bên để làm rõ vấn đề”, ông Huân nói.
Ai chịu trách nhiệm?
Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Trưởng Phòng TM&MT huyện Đắk Mil, đơn vị đã nhận được yêu cầu xác minh của Ngân hàng TMCP Quân đội đối với thửa đất 448C.
“Hiện, chúng tôi đang phối hợp với Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất kiểm tra lại để có văn bản phản hồi cho ngân hàng. Nếu kiểm tra thực địa mà thửa đất ở trong khuôn viên trường thì chúng tôi sẽ xem xét để thu hồi lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”, ông Tuấn cho biết.
Liên quan đến vụ việc này, luật sư Tạ Quang Tòng, Chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Đắk Lắk nhận định, trong việc này, khó để cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, có thể khâu thẩm định tài sản từ lúc vay vốn không được chặt chẽ, vi phạm quy chế tín dụng.
Theo phân tích của luật sư Tòng, nếu việc bán tài sản đấu giá gây thiệt hại cho bên mua thì trách nhiệm đầu tiên thuộc về bên có tài sản (tức Công ty TNHH Quản lý nợ và khai thác tài sản thuộc Ngân hàng TMCP Quân đội).
“Về nguyên tắc, khi tiếp nhận thế chấp tài sản thì cán bộ tín dụng của ngân hàng phải đi thực địa để xác định thửa đất đó nằm ở đâu, vị trí như thế nào nhằm xác định giá trị cho vay. Nếu không xác định việc đó tức là cán bộ tín dụng thiếu trách nhiệm. Như vậy, nếu gây thiệt hại thì cán bộ tín dụng và lãnh đạo ngân hàng phải chịu trách nhiệm”, luật sư Tòng phân tích.
Cũng theo luật sư Tòng, nếu để xảy ra thiệt hại đối với người mua tài sản đấu giá thì công ty thực hiện bán đấu giá thửa đất trong vụ việc trên phải chịu trách nhiệm liên đới. “Anh nhận bán đấu giá thì phải hiểu tài sản đó như thế nào, tài sản đang ở đâu, có mua-bán được hay không chứ không phải cứ nhận hợp đồng là bán được”, luật sư Tòng nói thêm.
Về quyền lợi của người mua tài sản (tức ông Quyền-PV), luật sư Tòng cho rằng, ông Quyền có thể khiếu nại đến bên có tài sản (tức bên ngân hàng) hoặc có thể khởi kiện ra tòa để giải quyết.
