Chiều 16/3, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà trả lời chất vấn trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nhiều ĐBQH đặt vấn đề quanh các sự việc nổi cộm thời gian qua liên quan công tác đấu giá quyền sử dụng đất...
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) nêu, thời gian qua việc đấu giá đất ở một số nơi có hiện tượng bắt tay ngầm, đấu giá xong bỏ cọc, nâng giá gấp nhiều lần giá khởi điểm, ví dụ như vụ việc ở Thủ Thiêm (TP HCM) làm nhiễu loạn thị trường, đẩy giá bất động sản khu vực xung quanh lên cao. Ông Thắng đề nghị Bộ TN&MT nêu giải pháp khắc phục tình trạng này.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, thời gian vừa qua nổi lên vấn đề không chỉ có thổi giá mà còn là dìm giá, "quân xanh quân đỏ" trong đấu giá bất động sản, gây ra nhiều bức xúc, ảnh hưởng rất nghiêm trọng, làm biến động thị trường bất động sản, làm thất thoát tài sản nhà nước.
"Việc thổi giá tạo ra một mặt bằng mới, ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống kinh tế. Sâu hơn nữa, việc thổi giá đằng sau đó còn rất nhiều hệ lụy, đặc biệt là sử dụng giá không thực đó thế chấp lấy tiền của ngân hàng là thực, ảnh hưởng đến an ninh tiền tệ và rất nhiều hệ lụy khác", ông Hà nêu.
Ông Hà trao đổi thêm, Bộ đã có đánh giá, nghiên cứu, nhiều hiệp hội liên quan cũng có góp ý, một trong những nguyên nhân là việc đấu giá đất đang được điều chỉnh bởi nhiều luật khác nhau như Luật Đấu giá, Luật Đất đai, quy định về tài chính, thuế; đòi hỏi phải có quy định về phương pháp, trình tự đấu giá chặt chém hơn; quy định cụ thể về điều kiện tham gia đấu giá, đặc biệt là vấn đề năng lực, chấp hành kỷ cương của doanh nghiệp...
Ông Hà cũng cho rằng, phải có quy định cụ thể để xem xét đâu là một cuộc đấu giá bình thường, đâu là một cuộc đấu giá không bình thường. Các chế tài phải mạnh mẽ hơn nữa để đủ sức răn đe.
Bộ trưởng Bộ TN&MT cũng tái khẳng định, "quân xanh - quân đỏ" là có thực, đặt ra vấn đề cần phải nghiên cứu đấu giá đất đai hình thức nào là phù hợp, trực tiếp hay trực tuyến, nên đấu giá mấy đợt.
"Cũng phải tăng cường trách nhiệm, thực hiện kỷ cương, kiểm tra, thanh tra, điều tra với các vấn đề liên quan đến các cơ quan công quyền suy thoái, cung cấp thông tin cùng với các nhà đấu giá để lợi dụng, xử lý nghiêm", Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.
Có hình sự hóa hành vi lũng đoạn thị trường bất động sản?
Tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Thị Xuân, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cùng một số đại biểu đề cập đến việc, có nên hình sự hóa hành vi lũng đoạn thị trường bất động sản hay không?
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, tình trạng tạo giá ảo, rút ruột thị trường, gây nhiều hệ lụy khác liên quan, trong khi đất đai là nguồn lực đầu vào mọi dự án đầu tư, nếu nâng giá lên sẽ không hiệu quả.
Bộ trưởng cũng cho rằng, phải xem xét để quy trình thủ tục đấu giá chặt chẽ hơn, vì thực tế có chuyện gây sức ép, đe dọa, móc ngoặc giữa người quản lý với người tham gia đấu giá.
Bộ trưởng Hà khẳng định sẽ thanh tra, kiểm tra, xử lý, và đề xuất chế tài mạnh mẽ hơn, kể cả hình sự và kinh tế. Trong đó, theo ông Hà, chế tài kinh tế hết sức quan trọng. Do vậy, phải xem xét nâng tỷ lệ tiền đặt cọc lên, có sự thẩm định hồ sơ chặt chẽ hơn thông qua kênh ngân hàng, rồi xem lý lịch đấu giá như thế nào. Còn để hình sự được, theo ông Hà, phải bổ sung chế tài.
“Quan điểm của tôi là không cần hình sự hóa và chỉ cần áp chế tài kinh tế là được”, ông Hà nêu.
Cũng theo Bộ trưởng, việc làm biến động, thổi giá, đầu cơ đất đai là một hiện tượng rõ ràng. Nếu giá cứ “lên như ngựa phi”, người dân sẽ mua nhiều, tài sản đổ vào đất sẽ không hiệu quả, không tốt với nền kinh tế.
Cùng mối quan tâm, đại biểu Tạ Văn Hạ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục viện dẫn vụ đấu giá đất Thủ Thiêm, việc kiểm tra giám sát như thế nào?
“Có thổi giá, đẩy giá, đánh võng giá trị tài sản, lợi dụng vay ngân hàng, làm sạch bản tài chính… Vậy trường hợp cụ thể này có hay không? Sốt đất thị trường là có thực, vậy có phải sốt ảo không?”, ông Hạ nêu chất vấn.
Về hình sự hóa, theo ông, nếu có dấu hiệu lũng đoạn, lừa đảo tăng giá trị đất, vay ngân hàng chiếm dụng, phá hoại nền kinh tế đất nước, sao không xử lý hình sự được?
“Phải xử lý thật nghiêm tình trạng lũng đoạn hiện nay. Tại sao định giá tài sản không sát như thế để tăng lên gấp nhiều lần, vậy định giá tài sản đất đai đã hợp lý chưa?”, đại biểu nêu.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, vụ Thủ Thiêm Chính phủ đang giao các cơ quan có trách nhiệm làm rõ. Nếu có lợi dụng trục lợi, cơ quan điều tra sẽ có trách nhiệm làm rõ. Một lần nữa Bộ trưởng khẳng định sẽ xem xét về việc nâng tiền đặt cọc, khi ký hợp đồng xong phải trả tiền, không phải trong 90 ngày mà sẽ sau 10 ngày…
