Trong bài phát biểu ngày 11-9 (giờ địa phương), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine đã giành chiến thắng sau khi Nga rút lượng lớn binh sĩ khỏi tỉnh Kharkiv ở phía đông bắc trong nhiều ngày gần đây.
“Họ sẽ gọi sự rút lui của Nga là một hành động thiện chí, còn chúng tôi sẽ gọi đó là chiến thắng. Các lực lượng Ukraine sẽ tái kiểm soát tất cả vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát trên khắp Ukraine” - ông Zelensky nhấn mạnh.
Trước đó, cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận đã rút quân khỏi nhiều địa điểm ở Kharkiv. Theo đài RT, Nga cho biết số binh sĩ này đã được “tái tập hợp”, “tái triển khai” tới lãnh thổ của CHND Donetsk tự xưng ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine. Những bước đi này được đưa ra sau khi phía Ukraine mở đợt phản công quy mô lớn vào Kharkiv, liên tiếp đánh bật quân Nga khỏi nhiều vị trí chiến lược tại đây.
Binh sĩ Ukraine di chuyển trên đường phố tỉnh Kharkiv vào ngày 10-9. Ảnh: AP
Ukraine nói đạt được nhiều bước tiến đáng kể
Theo đài CNN, các đợt phản công của Ukraine ở Kharkiv và vùng đông bắc nói chung đã giúp lực lượng nước này giành được hơn 3.000 km2 lãnh thổ. Con số 3.000 km2 được cho là nhiều hơn cả phần lãnh thổ mà Nga đã kiểm soát được tại Ukraine kể từ tháng 4.
Các lực lượng Ukraine hiện đang kiểm soát TP Balakliya và TP Kupiansk (tỉnh Kharkiv) - trung tâm đường sắt quan trọng tiếp tế cho lực lượng Nga ở Đông Bắc Ukraine. Lực lượng Nga cũng buộc phải rời khỏi TP chiến lược Izium (tỉnh Kharkiv) chỉ năm ngày sau khi phía Ukraine bắt đầu cuộc tấn công mới về phía đông qua tỉnh này. Cuộc phản công nhanh chóng trên của Ukraine và việc phía Nga rút về phía đông đã khiến Moscow gặp khó khăn nhiều hơn trong việc đạt được mục tiêu kiểm soát toàn bộ khu vực Lugansk và Donetsk thuộc vùng Donbass.
Trong khi đó, tờ The Guardian dẫn lời ông Roman Semenukha - lãnh đạo chính quyền quân sự tỉnh Kharkiv cho biết quân đội Ukraine đã giành lại quyền kiểm soát hơn 40 khu dân cư ở tỉnh này trong chiến dịch phản công chớp nhoáng những ngày qua.
“Chúng tôi có thể chính thức thông báo rằng quân đội của chúng ta đã giành lại quyền kiểm soát hơn 40 khu dân cư. Tình hình đang thay đổi rất nhanh, ngày càng có nhiều khu dân cư được giải phóng” - ông Semenukha phát biểu.
Ông Semenukha nhấn mạnh rằng hơn 40 khu dân cư này mới chỉ bao gồm những thị trấn, làng mạc ở Kharkiv - nơi mà tình hình đã được kiểm soát hoàn toàn. Nếu tính tất cả vùng lãnh thổ quân Ukraine đã cắm cờ thì con số này sẽ còn cao hơn nữa.
Theo Tổng thống Volodymyr Zelensky, giờ không phải là lúc để đàm phán với Nga trong lúc chiến sự đang có nhiều thay đổi. Phía Nga cũng khẳng định các đợt tấn công dồn dập từ Ukraine cũng khiến cơ hội đàm phán trở nên khó khăn hơn.
Moscow bác thông tin thắng lợi của Ukraine
Nhiều người ủng hộ chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine đang tỏ ra sốt ruột khi Ukraine liên tục chiếm lại nhiều lãnh thổ ở vùng đông bắc, theo hãng tin Reuters. Đơn cử, lãnh đạo CH Chechnya thuộc Nga - tướng Ramzan Kadyrov trong một bài đăng trên mạng xã hội ngày 11-9 cho rằng chỉ huy Nga đã phạm sai lầm, dẫn đến việc phải rút quân khỏi Kharkiv và kêu gọi quân đội Nga điều chỉnh chiến lược.
“Nếu không có thay đổi nào được đưa ra trong vài ngày tới, tôi sẽ phải đối thoại với lãnh đạo đất nước và Bộ Quốc phòng Nga để giải thích tình hình thực địa. Đây là tình huống đáng quan tâm và gây kinh ngạc” - ông Kadyrov bày tỏ sự sốt ruột.
Trong khi đó, phía Nga bác bỏ đà thắng của phía Ukraine. Hãng thông tấn TASS dẫn lời ông Rodion Miroshnik - quan chức đại diện khu vực Lugansk tại Nga bác bỏ các thông tin rằng quân Ukraine đang tiến rất nhanh và bắt đầu tiến sát bên ngoài Lugansk, khẳng định các lực lượng Nga vẫn đang kiểm soát được tình hình tại đây. Theo ông Miroshnik, “chúng ta đã trải qua một loạt tin giả dồn dập”.
Trên trang Facebook chính thức của mình, Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine thừa nhận rằng Nga vẫn đang nỗ lực thiết lập quyền kiểm soát tại tỉnh Donetsk, giữ lại các vùng lãnh thổ tạm thời chiếm được và làm gián đoạn cuộc tấn công của quân đội Ukraine tại vài nơi. Các cuộc không kích và bắn tên lửa vào Ukraine vẫn tiếp diễn. Trong 24 giờ qua, Nga thực hiện 18 cuộc tấn công tên lửa và 39 cuộc không kích vào các mục tiêu quân sự lẫn dân sự trên khắp Ukraine.•
Tình báo Mỹ đã giúp Ukraine giành lợi thế ở Kharkiv?
Tờ The New York Times cho rằng đà thắng thế của Ukraine ở tỉnh Kharkiv đến từ quyết định tăng cường chia sẻ thông tin tình báo giữa Mỹ với nước này trước khi chuẩn bị cho chiến dịch phản công.
Lâu nay, bất chấp việc Mỹ cung cấp thông tin tình báo về các căn cứ chỉ huy, kho vũ khí đạn dược và các mục tiêu của Nga cho Ukraine, giới chức nước này vẫn lưỡng lự không tiết lộ kế hoạch hành động với các đối tác Mỹ vì lo ngại điều này có thể làm lộ rõ các điểm yếu của Ukraine và khiến Mỹ không muốn ủng hộ mình.
Tuy nhiên, mọi việc đã thay đổi khi Ukraine quyết định chia sẻ kế hoạch phản công với Mỹ. Trái ngược với những quan ngại trước đó, hành động chia sẻ của Ukraine đã thúc đẩy Mỹ cung cấp thêm sự trợ giúp cho Kiev. Sự thay đổi nói trên đã cho phép Mỹ cung cấp “những thông tin liên quan hơn, chuẩn hơn về những điểm yếu của Nga”, các nguồn tin của The New York Times cho biết.
Tuy nhiên, các nguồn tin từ Mỹ từ chối nói rõ hơn về việc có bao nhiêu thông tin được chia sẻ giữa Kiev và Washington, cũng như phía Mỹ đã tham gia sâu đến mức nào trong việc lên kế hoạch phản công của Kiev.