Thuốc kháng sinh, kháng viêm tràn lan
Bác sĩ Lê Bá Kông, Trưởng Trạm Y tế phường Bình Chiểu, TP Thủ Đức cho biết, nhiều F0 cách ly tại nhà trên địa bàn tự uống thuốc kháng viêm (chứa corticoid) dù không có chỉ định.
“Khi chúng tôi đến nhà thăm khám, người bệnh mới nói đang sử dụng loại thuốc này. Đa phần đơn thuốc là truyền miệng. Chúng tôi phải nhắc bệnh nhân ngưng dùng nếu không có chỉ định của bác sĩ”, bác sĩ Kông nói.
Bệnh nhân Covid-19 tại phường Bình Chiểu, TP Thủ Đức trong đợt dịch thứ 4.
Trạm Y tế phường Bình Chiểu, TP Thủ Đức trong đợt dịch thứ 4 đã quản lý gần 8.000 F0 tại nhà. Theo quy định, khi F0 liên hệ các trạm y tế, sẽ được cấp 2 túi thuốc A,B kèm theo hướng dẫn sử dụng. Qua ghi nhận của y tế cơ sở, rất nhiều F0 lạm dụng thuốc kháng viêm khiến cơ thể bùng phát cơn nhiễm khuẩn, nhiễm trùng. Nhiều trường hợp phải chuyển lên tuyến cao nhất, điều trị bằng kỹ thuật tiên tiến như lọc máu, thở máy…
Nhiều F0 xác nhận, túi thuốc A (gồm vitamin, paracetamol) quá quen thuộc nên họ không tin có tác dụng với Covid-19. Vì thế, họ sử dụng túi B với các loại thuốc đặc trị, kỳ vọng sẽ sớm khỏi bệnh.
Các loại thuốc kháng viêm, kháng đông trong túi thuốc B có số lượng đủ dùng trong 3 ngày. Tuy nhiên, đây là các loại thuốc đặc trị, chỉ sử dụng trong trường hợp đặc biệt, có chỉ định của bác sĩ.
Tất cả các túi thuốc được cấp phát đều kèm theo hướng dẫn sử dụng, nhưng không ít người có tâm lý “uống nhầm còn hơn bỏ sót”. Nhiều nơi, y tế quá tải, người bệnh cũng không biết hỏi ai. Theo Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, nhóm thuốc trên sẽ rất nguy hiểm nếu dùng trong trường hợp chưa cần thiết.
Dùng sai thời điểm, thuốc thành độc dược
Tại Trung tâm điều trị Covid-19, Bệnh viện Quân Y 175, thời gian gần đây tiếp nhận từ 20-30 ca nặng mỗi ngày. Trong đó, nhiều F0 mang theo tình trạng nhiễm trùng, nguyên nhân là lạm dụng thuốc chứa corticoid kéo dài.
Bác sĩ Vũ Đình Ân, Phó Giám đốc Trung tâm điều trị Covid-19, Bệnh viện Quân Y 175 cho biết: “Thuốc chứa corticoid sẽ làm giảm đi khả năng đáp ứng miễn dịch với các vi khuẩn. Phổi tổn thương nặng, viêm hoại tử, điều trị sẽ mất nhiều thời gian, tỷ lệ tử vong cao”.
Các túi thuốc A,B được cấp phát đều có hướng dẫn sử dụng.
Với những F0 thừa cân, lớn tuổi, suy hô hấp, biến chứng sẽ càng nhanh và khó lường. Bác sĩ Ân cho biết, nhiều bệnh nhân tự dùng thuốc đến 15-20 ngày, khi nhập viện đã ở giai đoạn sốc nhiễm trùng, nguy kịch.
Bác sĩ Diêu Hà Lam, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện dã chiến số 3 (TP Thủ Đức) cho biết, thuốc kháng viêm được xác nhận có kết quả tốt khi bệnh nhân Covid-19 ở tình trạng nặng. Đối với những bệnh nhân phải thở máy, việc điều trị corticoid được chứng minh là làm giảm tỉ lệ tử vong.
“Mặc dù corticoid có lợi cho bệnh nhân Covid-19 nặng nhưng không có nghĩa là có thể dùng ở bất cứ giai đoạn nào”, bác sĩ Lam cảnh báo.
Thuốc chỉ sử dụng cho những trường hợp bệnh nhân suy hô hấp, giảm nồng độ ôxy trong máu SpO2 dưới 93%. Những F0 chỉ sốt, ho, sổ mũi, nhức đầu…chưa phải là đối tượng sử dụng.
Bên cạnh túi thuốc B được cấp phát, F0 hiện nay nhận được khá nhiều túi thuốc Covid-19 từ thiện. Khi TP hết giãn cách, việc mua thuốc thuận lợi hơn. Với tâm lý lo sợ, nhiều người tiếp tục tích trữ thuốc kháng viêm, kháng đông theo các đơn thuốc lan tràn trên mạng.
Điều trị cho bệnh nhân Covid-19 nặng tại một Trung tâm Hồi sức Covid-19. Ảnh: UMC
“Có thể phải xem xét lại việc cấp phát thuốc B một cách chặt chẽ, có điều kiện”, một bác sĩ điều trị Covid-19 tại bệnh viện dã chiến bày tỏ.
Hiện nay, Mạng lưới thầy thuốc đồng hành, đường dây nóng. trạm lưu động đã hoạt động trở lại. Vì vậy, F0 tại nhà cần hết sức cẩn trọng, tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống bất kì loại thuốc nào, để tránh những hậu quả khó lường.
"Bệnh nhân Covid-19 phần lớn sau điều trị từ 7-10 ngày sẽ âm tính. Tuy nhiên, nếu sử dụng corticoid không đúng cách sẽ khiến virus tồn tại lâu hơn, vì đây là loại thuốc ức chế miễn dịch.
Nhiều trường hợp dùng corticoid không đúng giai đoạn đã làm tình trạng Covid-19 kéo dài gần 2 tháng mà vẫn chưa thể âm tính", bác sĩ Diêu Hà Lam khuyến cáo.
