Thu hồi các dự án treo, chậm tiến độ
Mới đây, thực hiện Nghị quyết số 31/NQ-HĐND tỉnh ngày 14/7/2022 của Hội đồng nhân dân tỉnh, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Văn bản số 6680/UBND-CN, giao các sở, ban ngành cấp tỉnh và UBND các huyện, thành phố, thị xã về tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các dự án treo, dự án chậm tiến độ và dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Theo đó, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các đơn vị thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về quản lý, giám sát dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh. Nâng cao trách nhiệm, chất lượng thẩm định chủ trương đầu tư các án có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt là công tác thẩm định năng lực tài chính và kinh nghiệm của các nhà đầu tư; không xem xét chấp thuận các dự án mới cho những chủ đầu tư có vi phạm quy định của pháp luật về đất đai; thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về quy trình, hình thức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.
Nâng cao chất lượng thẩm định quy hoạch xây dựng và thẩm định điều chỉnh quy hoạch xây dựng, đảm bảo phù hợp tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy phạm của pháp luật về quy hoạch xây dựng; việc điều chỉnh dự án, chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất cho thuê để sản xuất kinh doanh sang đất ở (phân lô bán nền, xây dựng nhà chung cư...) phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Vùng đất 41,53ha thuộc giai đoạn 2 Dự án Trường Đại học Công nghệ Vạn Xuân bị bỏ hoang trong nhiều năm.
UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý Khu Kinh tế Đông Nam cùng các ngành, địa phương hoàn thiện phần mềm quản lý dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh để theo dõi, cập nhật thông tin dự án. Rà soát, phân loại các dự án chậm tiến độ ngoài khu kinh tế và các khu công nghiệp để tham mưu giải pháp, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án chậm tiến độ vì nguyên nhân khách quan, nhất là trong bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Cùng với đó, thực hiện kiểm tra, xử lý, kiến nghị xử lý các dự án chậm tiến độ ngoài khu kinh tế và các khu công nghiệp; tái kiểm tra các dự án đã được kiểm tra, cho phép gia hạn tiến độ nhưng chưa hoàn thành; xử lý nghiêm các dự án treo, chậm tiến độ trong nhiều năm, dự án vi phạm pháp luật đầu tư, xây dựng sai quy hoạch, sử dụng đất không đúng mục đích theo đúng quy định của pháp luật.
Từ đó, tham mưu UBND tỉnh báo cáo Hội đồng nhân dân tỉnh về kết quả rà soát, kiểm tra, xử lý các dự án chậm tiến độ dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh tại kỳ họp thường kỳ HĐND tỉnh cuối năm.
Tham mưu trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các dự án đầu tư có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An (trong đó trọng tâm là quản lý, kiểm tra, giám sát, xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm, sử dụng đất không đúng mục đích).
Hàng loạt dự án “vướng” sai phạm
Trước đó, tháng 7 vừa qua, trong khuôn khổ phiên khai mạc kỳ họp thứ 7, các đại biểu khách mời và đại biểu HĐND tỉnh Nghệ An đã nghe ông Cao Tiến Trung - Uỷ viên Thường trực HĐND tỉnh, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh, Phó trưởng đoàn giám sát chuyên đề về dự án treo, dự án chậm tiến độ, dự án sử dụng đất sai mục đích của HĐND tỉnh báo cáo kết quả giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh về các dự án chậm tiến độ, dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn.
Theo báo cáo của đoàn giám sát HĐND tỉnh Nghệ An, từ năm 2016 - 2019, UBND tỉnh đã ban hành 5 quyết định thành lập 6 đoàn liên ngành kiểm tra các dự án (trong đó, 5 đoàn liên ngành kiểm tra các DA ngoài KKT và các KCN), 1 đoàn liên ngành kiểm tra các dự án trong KKT, KCN.
Năm 2020 và năm 2021, do dịch Covid-19 nên tỉnh không thành lập các đoàn liên ngành nhưng quyết liệt chỉ đạo việc thường xuyên rà soát, báo cáo tình hình thực hiện các dự án. Cũng thời gian này, các đoàn kiểm tra liên ngành do UBND tỉnh thành lập đã tiến hành 489 lượt kiểm tra đối với 391 dự án. Trong đó có 258 dự án đã được giao đất, cho thuê đất và 133 dự án chưa được giao đất, cho thuê đất.
Cụ thể, đã chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi đất, chấm dứt hiệu lực các văn bản pháp lý có liên quan đối với 92 dự án (trong số này có 3 dự án nhà đầu tư tự đề nghị chấm dứt hoạt động/thu hồi đất); lũy kế đến nay đã chấm dứt hoạt động 220 dự án (trong đó có 50 dự án nhà đầu tư tự đề nghị chấm dứt hoạt động/thu hồi đất) với diện tích quy hoạch hơn 120.816ha.
Một góc của Dự án Khu đô thị Dầu khí Nghệ An ở TP.Vinh chậm trễ nhiều năm không triển khai.
Gia hạn tiến độ đối với 179 dự án (trong đó có 142 dự án đã được giao/cho thuê đất và 37 dự án chưa được giao/cho thuê đất). Cho phép tiếp tục thực hiện theo tiến độ đã được cho phép đối với 30 dự án. Trong đó có 24 dự án đã được giao/cho thuê đất và 6 dự án chưa được giao/cho thuê đất.
Tiến hành xử lý khác đối với 90 dự án (như tạm dừng để rà soát lại quy hoạch có liên quan, tạm ngừng thực hiện để xử lý vấn đề môi trường, xử lý tài sản công; giao các sở, ngành, địa phương kiểm tra xử lý, làm việc lại với nhà đầu tư; yêu cầu nhà đầu tư rà soát, báo cáo, hoàn thành nghĩa vụ tài chính…).
Có 13 dự án được giao đất, cho thuê đất nhưng chủ đầu tư sử dụng đất sai mục đích, vi phạm trật tự xây dựng, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất; đã tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính đối với 5 dự án.
Cục Thuế tỉnh rà soát việc thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước (NSNN) của các dự án, có 120 chủ đầu tư nợ NSNN 839.823 triệu đồng.
Các dự án đầu tư sử dụng đất trên địa bàn tỉnh vẫn còn có nhiều dự án không triển khai, triển khai chậm tiến độ. Các dự án này, sau khi được rà soát, kiểm tra và gia hạn tiến độ, nhưng khi hết thời gian gia hạn vẫn chưa triển khai, triển khai không đúng tiến độ mới và tiếp tục chậm tiến độ. Cụ thể, có 86/179 dự án được gia hạn đã hết thời gian gia hạn nhưng chưa hoàn thành; 14/30 dự án cho phép thực hiện theo tiến độ đã cho phép, nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Địa phương có nhiều dự án hết thời gian được gia hạn nhưng chưa hoàn thành là TP Vinh 48/83 dự án, thị xã Hoàng Mai 19/24 dự án, huyện Diễn Châu 6/7 dự án...
Khu vực đô thị có tỷ lệ dự án treo, dự án chậm tiến độ cao gồm TP Vinh 40%; các huyện 38%; các thị xã 22%. Trong đó, TP Vinh có khoảng 200 dự án chậm tiến độ/tổng diện tích hơn 600ha; thị xã Cửa Lò có 35 dự án chậm tiến độ; thị xã Hoàng Mai có 37 dự án chậm tiến độ, dự án sử dụng đất không đúng mục đích...
Dự án khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở chung cư cao tầng tại Đại lộ Lê nin, nhiều "tai tiếng" ở trung tâm TP Vinh do Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt - Lào làm chủ đầu tư, được cấp phép năm 2010. Ảnh: Thanhtra
Nhiều dự án treo, dự án chậm tiến độ nằm trên các tuyến đường trung tâm của TP Vinh làm ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị và gây bức xúc trong nhân dân, như dự án tổ hợp trung tâm thương mại và chung cư cao tầng BMC (số 92, đường Nguyễn Thị Minh Khai) do Công ty TNHH MTV Vật liệu xây dựng và xây lắp thương mại BMC làm chủ đầu tư; dự án khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở chung cư cao tầng tại Đại lộ Lê nin, phường Hưng Dũng, do Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt - Lào làm chủ đầu tư; dự án văn phòng và trung tâm giới thiệu sản phẩm của Công ty Hiếu Thành Lộc tại Đại lộ Lê nin, được giao đất năm 2010 nhưng đến nay chưa triển khai…
Nhiều dự án chậm tiến độ do mới chỉ hoàn thành các thủ tục về đầu tư, xây dựng mà chưa được giao đất, cho thuê đất. Cụ thể, có 68/92 dự án bị chấm dứt hoạt động toàn bộ dự án, thu hồi đất mà chưa được giao đất, cho thuê đất; 17/25 dự án chậm tiến độ trong KKT Đông Nam chưa được giao đất, cho thuê đất, chủ yếu là do vướng mắc trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, như: dự án nhà máy chế biến bơ lạc, thực phẩm đóng hộp và siêu thị giới thiệu sản phẩm do Công ty CP Nafoods Group làm chủ đầu tư; dự án trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê và căn hộ cao cấp BMC tại phường Quán Bàu, TP Vinh do Công ty TNHH MTV Vật liệu xây dựng và xây lắp thương mại BMC làm chủ đầu tư…
Cũng theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, các dự án thuộc lĩnh vực đầu tư như nhà ở, bất động sản, thương mại, dịch vụ là những dự án có tỷ lệ chậm tiến độ cao.
