 |
Mắt đỏ, tai ù, nhạy cảm với ánh sáng, khó nghe là các triệu chứng được báo cáo ở nhiều người mắc Covid-19. Bên cạnh mất khứu giác, vị giác, những triệu chứng này ngày càng phổ biến ở F0. Điều này khiến giới khoa học đau đầu vì nó không phải dấu hiệu điển hình của bệnh viêm đường hô hấp như Covid-19.
Theo một nghiên cứu được công bố trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, hơn 10% F0 gặp các triệu chứng lạ ở mắt, tai và tình trạng này kéo dài. Thay vì sốt, ho hoặc thay đổi khứu giác, vị giác, những người này gặp vấn đề về thính giác, thăng bằng.
nCoV có thể lây qua nước mắt
Hai năm sau đại dịch, nghiên cứu về ảnh hưởng của Covid-19 với mắt và tai vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ. Giới chuyên không ngừng tìm kiếm cách thức mà nCoV ảnh hưởng cơ thể, hệ thần kinh. Nhà sinh học phân tử Lee Gehrke của Viện Công nghệ Massachusetts, cho biết: “Dữ liệu đang ngày càng gia tăng cho thấy ảnh hưởng của Covid-19 với thần kinh lớn hơn những gì chúng ta dự tính ban đầu”.
Một trong những người đầu tiên cố gắng cảnh báo với thế giới về Covid-19 là bác sĩ nhãn khoa Li Wenliang ở Vũ Hán, Trung Quốc. Trong bài báo năm 2021 của Trung tâm Mắt John A. Moran, thuộc Đại học Utah, khả năng bác sĩ Li bị nhiễm virus từ một F0 không triệu chứng và bị tăng nhãn áp.
Bác sĩ Li đã qua đời vào năm 2020, song, theo tạp chí y khoa Scientific American, đây không phải manh mối duy nhất cho thấy mắt có thể đóng vai trò trong việc lây lan virus. Ngay từ đầu đại dịch, một sô báo cáo đã cho thấy mắt đỏ là triệu chứng phổ biến ở nhiều F0.
 |
|
Các nhà nghiên cứu phát hiện nước mắt, giác mạc của F0 cũng có thể chứa nCoV. Ảnh: iStock. |
Điều đó không gây ngạc nhiên cho giới nghiên cứu. Trong đợt bùng phát dịch SARS năm 2003, các chuyên gia ở Singapore phát hiện virus gây bệnh có trong nước mắt của bệnh nhân. Tại Toronto, Canada, nguy cơ lây nhiễm cao hơn ở những nhân viên y tế không đeo kính bảo vệ mắt.
Song, theo Thủ hiến Bhupendra Patel của bang Gujarat, Ấn Độ, Covid-19 gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về hô hấp kèm theo những triệu chứng khác và hầu hết bác sĩ nhãn khoa phải đóng cửa phòng khám trong đại dịch, mắt thường là cơ quan bị bỏ qua.
Trong 1,5 năm đầu tiên của đại dịch, dữ liệu cho thấy khoảng 11% F0 gặp vấn đề về mắt. Triệu chứng phổ biến nhất là viêm kết mạc. Công trình do nhóm tác giả tại Iran tổng hợp trên 38 nghiên cứu với tổng cộng 8.129 F0.
Các triệu chứng ở mắt khác có thể là khô, đỏ, ngứa, nhìn mờ, nhạy cảm với ánh sáng và cảm giác cộm trong mắt. Những F0 phải thở máy lại phát triển tình trạng kích ứng khác là sưng, phồng màng và mí mắt.
Ông Patel đặt giả thuyết có tới 1/3 F0 có vấn đề về mắt khi mắc Covid-19. Vị chuyên gia từ Ấn Độ cho biết nhóm nghiên cứu của ông cũng phát hiện nCoV có thể gây viêm ở mô phía sau nhãn cầu. Đây là nghiên cứu đầu tiên phát hiện điều này và sắp xuất bản trên tạp chí y khoa trong thời gian tới.
Trong khi đó, bác sĩ nhãn khoa Shahzad Mian, thuộc Đại học Michigan, cho biết ông và cộng sự đã nghiên cứu gần 400 F0 nhập viện ở Michigan vào tháng 3-4/2020. Họ phát hiện 10% bệnh nhân báo cáo về triệu chứng ở mắt.
Bệnh nhân Covid-19 có thể thải virus qua nước mắt, thậm chí nCoV có thể tồn tại ở môi trường này rất lâu sau khi người đó khỏi bệnh. Điển hình như một phụ nữ 65 tuổi đi từ Vũ Hán sang Italy vào tháng 1/2020. Sau đó, bà nhập viện với tình trạng ho, đau họng, viêm kết mạc ở cả hai mắt. Bệnh nhân đã hồi phục sau 20 ngày nhập viện, song, các chuyên gia vẫn phát hiện RNA của nCoV trong miếng gạc mắt vào ngày thứ 27.
Tại vùng Lombardy của Italy, các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy nCoV trên bề mặt mắt của 52/91 F0 nhập viện vào mùa xuân năm 2020. Thậm chí khi xét nghiệm hầu họng cho kết quả âm tính, nCoV vẫn tồn tại trong niêm mạc mắt của những người này.
Các nghiên cứu cho thấy nCoV có thể xâm nhập cơ thể qua hành động dụi mắt hoặc nước mắt hay giọt hô hấp chứa virus rơi vào mắt. BS Shahzad Mian cho biết có tới 6% F0 xuất hiện các triệu chứng ở mắt trước khi họ có bất kỳ dấu hiệu mắc Covid-19 nào khác.
 |
|
Ngày càng nhiều F0 báo cáo về triệu chứng bất thường ở tai,mắt khi họ mắc Covid-19. Thậm chí, một số người vẫn gặp phải tình trạng này sau khi khỏi bệnh. Ảnh: Freepik. |
Các tế bào tóc cũng có thể bị nhiễm nCoV
Theo bác sĩ thính học và chuyên khoa thần kinh Zahra Jafari, Đại học Lethbridge ở Alberta, Canada, những thay đổi về thính giác, thăng bằng cũng có thể là dấu hiệu nhiễm nCoV.
Một phân tích tổng hợp của bà Jafari và cộng sự đã phát hiện các triệu chứng liên quan tai gồm chóng mặt (12%), ù tai (4,5%), mất thính giác (3%). Giả thuyết về cách nCoV ảnh hưởng tai có thể là virus gây viêm tai và tác động trực tiếp vào hệ thống thính giác. Virus cũng có thể xâm nhập vào hàng rào ngăn cách giữa dòng máu và tai trong.
Ông Lee Gehrke nhận định tai là bộ phận khó nghiên cứu, do đó, việc tìm hiểu về triệu chứng lạ ở cơ quan này khi mắc Covid-19 cũng không hề dễ dàng. Ông đã mô phỏng mô tai người bằng tế bào gốc. Họ phát hiện hai loại tế bào tai có gene cho phép nCoV xâm nhập cơ quan này và gây viêm.
Hồi tháng 10, một nhóm chuyên gia công bố bài báo trên tạp chí Nature với phát hiện các tế bào tóc cũng có thể bị nhiễm nCoV. Đây là tế bào rất quan trọng với thính giác và sự cân bằng. Từ đây, họ cho rằng F0 có thể mất thính giác do các tế bào lông bị nhiễm trùng.
Theo các chuyên gia, sau thời gian, triệu chứng về mắt và tai sẽ tự khỏi. Song, các dữ liệu gần đây cho thấy di chứng này ở F0 có xu hướng kéo dài hơn. Ông Patel cho biết đã ghi nhận hai bệnh nhân Covid-19 bị vỡ giác mạc, mù lòa. Trong khi đó, TS Jafari nhận thấy số lượng đáng kể người khỏi bệnh vẫn gặp các triệu chứng liên quan tai.
Ảnh hưởng về thị giác, thính giác ít phổ biến như mất mùi vị. Song, các nghiên cứu cho thấy những dữ liệu hiện có cho thấy cách thức bí ẩn mà nCoV có thể đi vào bên trong cơ thể người và bắt đầu gây ảnh hưởng tới nhiều bộ phận bên ngoài hệ hô hấp.
