Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, luật mới hứa hẹn sẽ siết chặt kỷ cương trong lĩnh vực quảng cáo, đặc biệt là trên môi trường số, đồng thời nâng cao trách nhiệm pháp lý đối với mọi hành vi vi phạm.\
Siết chặt quản lý và trách nhiệm pháp lý
Luật sửa đổi, bổ sung lần này tập trung vào 3 điều chính, trong đó đáng chú ý nhất là việc quy định Chính phủ sẽ thống nhất quản lý nhà nước về hoạt động quảng cáo, phân công rõ ràng trách nhiệm cho các Bộ, cơ quan ngang Bộ, và giao quyền quản lý trong phạm vi địa phương cho UBND các cấp.
Điểm mấu chốt nằm ở sự thay đổi của Điều 11 về xử lý vi phạm trong hoạt động quảng cáo. Giờ đây, các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm sẽ phải đối mặt với nhiều cấp độ xử lý, từ kỷ luật, xử phạt hành chính cho đến truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi. Không chỉ vậy, nếu gây ra thiệt hại, họ còn phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Luật cũng đặt ra trách nhiệm rõ ràng cho các cơ quan, người có thẩm quyền: họ phải chịu trách nhiệm về quyết định xử lý của mình và có nghĩa vụ bồi thường nếu quyết định sai gây thiệt hại.
Quản lý chặt chẽ quảng cáo trên môi trường mạng
Sự bùng nổ của quảng cáo trực tuyến đòi hỏi một khung pháp lý vững chắc hơn, và Luật mới đã đáp ứng điều này thông qua việc sửa đổi, bổ sung Điều 23 về Quảng cáo trên mạng. Hoạt động quảng cáo trên mạng được định nghĩa rộng rãi, bao gồm các nền tảng phổ biến như báo điện tử, trang thông tin điện tử, mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến và các nền tảng số có kết nối Internet.
Các quy định cụ thể được đặt ra để đảm bảo tính minh bạch và sự kiểm soát: quảng cáo phải có dấu hiệu nhận diện rõ ràng bằng chữ, số, ký hiệu, hình ảnh hoặc âm thanh để người dùng dễ dàng phân biệt với các nội dung khác. Đặc biệt, đối với những quảng cáo không ở vùng cố định, phải có tính năng hoặc biểu tượng dễ nhận biết cho phép người tiếp nhận quảng cáo tắt quảng cáo, báo cáo nội dung vi phạm, hoặc từ chối xem nội dung không phù hợp. Hơn nữa, với những quảng cáo có đường dẫn đến nội dung khác, nội dung được dẫn đến phải tuân thủ pháp luật, và người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo phải có giải pháp kiểm tra, giám sát nội dung này.
Trách nhiệm của người chuyển tải
Trong quá trình thảo luận, báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật do Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề. Về nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo (người trung gian), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) khẳng định mọi chủ thể tham gia quảng cáo đều phải có trách nhiệm cung cấp tài liệu liên quan khi cơ quan nhà nước yêu cầu. Đối với đề xuất về trách nhiệm liên đới bồi thường khi quảng cáo sai sự thật, UBTVQH cho rằng mỗi chủ thể có trách nhiệm riêng, và hình thức xử lý sẽ tùy thuộc vào mức độ sai phạm, do đó giữ nguyên quy định của dự thảo Luật.
Về vai trò của người có ảnh hưởng (KOLs, người nổi tiếng) trong hoạt động quảng cáo, có ý kiến đề nghị siết chặt, chỉ cho phép những người có chuyên môn liên quan đến sản phẩm được tham gia. Tuy nhiên, UBTVQH nhìn nhận đây là hoạt động thương mại tích cực, góp phần thúc đẩy kinh tế. Dự thảo Luật đã bổ sung các nghĩa vụ để quản lý chặt chẽ hơn, và vì vậy, UBTVQH đề nghị không hạn chế quảng cáo đối với người nổi tiếng, người có ảnh hưởng.
Vấn đề rà soát tính khả thi của quy định "không quảng cáo trên trang thông tin điện tử, mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến, nền tảng số vi phạm pháp luật" cũng được đưa ra thảo luận. UBTVQH nhận thấy pháp luật hiện hành đã có những quy định tương tự và đang được thực thi khá hiệu quả, giúp ngăn chặn tình trạng thương hiệu Việt bị gắn vào các nội dung không phù hợp hoặc tin giả nhằm chống phá Nhà nước. Để tăng cường trách nhiệm cho các chủ thể tham gia quảng cáo trên mạng, hướng tới sự phát triển bền vững của ngành quảng cáo và sáng tạo nội dung số, UBTVQH đề nghị giữ nguyên quy định này trong dự thảo Luật.
Việc thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một môi trường quảng cáo minh bạch, công bằng và có trách nhiệm, góp phần bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của ngành.
