Mới đây, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng ký văn bản gửi Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 về việc áp dụng thẻ xanh Covid.
Một trong 2 điều kiện để có thẻ xanh theo đề xuất của Sở Y tế TP.HCM là “chỉ cần tiêm ít nhất một mũi vaccine (đối với loại vaccine phải tiêm 2 mũi) và đã tiêm ít nhất 2 tuần”.
Tiêu chuẩn này khiến người dân lo lắng khi đang cố gắng hoàn hành đủ 2 mũi vaccine. Chia sẻ với Zing, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết đề xuất này có căn cứ khoa học và cơ sở thực tiễn.
“Người tiêm một mũi vaccine có nguy cơ nhiễm bệnh thấp”
Theo TS Vĩnh Châu, đề xuất của Sở Y tế TP.HCM đã được xem xét dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn tình hình dịch bệnh tại thành phố. Cụ thể, sau từ 2 đến 4 tuần tiêm mũi một vaccine Covid-19, mức độ kháng thể và khả năng bảo vệ của vaccine đã phát huy được hiệu lực.
“Do đó, người tiêm một mũi vaccine phòng Covid-19 đã cơ bản được bảo vệ và có nguy cơ nhiễm bệnh và chuyển biến nặng thấp”, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM nói thêm.
TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM. Ảnh: Thành Ủy TP.HCM.
Liên quan vấn đề này, các bác sĩ, nhà khoa học của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM và Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng, Đại học Oxford (OUCRU, đặt tại TP.HCM), đã có công trình nghiên cứu trên đối tượng là người Việt Nam đã được tiêm vaccine phòng Covid-19.
PGS.TS Lê Văn Tấn, Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng, Đại học Oxford, cho biết kết quả của nghiên cứu này đang chờ duyệt đăng trên tạp chí quốc tế.
"Đề xuất này được Sở Y tế TP.HCM dựa vào cả cơ sở khoa học và thực tế hoàn cảnh, cân nhắc giữa nguy cơ và lợi ích", ông Châu chia sẻ. Ngoài ra, theo đề xuất này, điều kiện thứ hai để có "thẻ xanh Covid" là người mắc Covid-19 hoàn thành cách ly.
Tại TP.HCM, tính đến ngày 19/9, toàn thành phố có 6.728.803 người đã tiêm một mũi vaccine phòng Covid-19 (chiếm khoảng 93.3%). Số lượng người được tiêm mũi 2 là 2.006.981, chiếm khoảng 27.8%.
Theo đánh giá của bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), tỷ lệ bao phủ vaccine tại TP.HCM hiện tại có thể cơ bản an toàn và an tâm khi mở cửa trở lại.
Trên thế giới, tỷ lệ các quốc gia hướng đến là hơn phủ vaccine hơn 70% dân số để đạt miễn dịch cộng đồng. Số lượng hơn 90% người được tiếp cận vaccine tại TP.HCM hiện tại khá cao.
Hiệu lực bảo vệ của một mũi vaccine ra sao?
Theo báo cáo của Bộ Y tế gửi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, cập nhật đến ngày 12/9, tổng số lượng vaccine phòng Covid-19 Việt Nam hiện có là 34.144.240 liều. Trong đó, chiếm tỷ lệ cao nhất là vaccine AstraZeneca với hơn 19,4 triệu liều (57%).
ThS.BS Nguyễn Hiền Minh, giảng viên bộ môn Miễn dịch Sinh lý - Sinh lý bệnh, Đại học Y dược TP.HCM, Phó trưởng Đơn vị Tiêm Chủng, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cho biết khác với số liệu được công bố trong các nghiên cứu, một số quốc gia đã có những báo cáo đánh giá về hiệu quả của vaccine.
Người dân tại TP.HCM tiêm mũi 1 vaccine AstraZeneca trong chiến dịch tiêm chủng đợt 4 (giữa tháng 6). Ảnh: Duy Hiệu.
Với AstraZeneca, dữ liệu thực tế từ Canada cho thấy sau một liều vaccine, hiệu quả đạt đến 82% và 87% chống lại việc nhập viện hoặc tử vong do các biến thể Beta/Gamma và Delta tương ứng.
Phân tích bao gồm 69.533 người có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 trong thời gian từ tháng 12/2020 đến tháng 5/2021 tại Ontario, Canada: Hiệu quả của vaccine chống lại Covid-19 có triệu chứng là 50% đối với các biến thể Beta/Gamma và 70% với biến thể Delta, 72% đối với biến thể Alpha.
Tại Anh, dữ liệu trong thực tế cho thấy liều vaccine AstraZeneca đầu tiên giúp giảm 94% khả năng nhập viện đối với đa số người tiêm vaccine trên 65 tuổi và tác dụng tương đương ở tất cả nhóm tuổi.
Ở những người trên 70 tuổi so với những người không được tiêm chủng, liều đầu tiên của vaccine này có hiệu quả 80% trong việc ngăn ngừa tử vong. Ngoài ra, vaccine AstraZeneca cũng có hiệu quả 80% trong việc ngăn ngừa nhập viện ở người trên 80 tuổi mắc bệnh lý đi kèm.
Người lớn tuổi ở TP.HCM được nhân viên y tế mang vaccine đến tận nhà để tiêm. Ảnh: Phạm Ngôn.
Sau khoảng 22-90 ngày khi tiêm vaccine AstraZeneca mũi đầu tiên, hiệu quả bảo vệ của vaccine với bệnh Covid-19 không triệu chứng trung bình là 76%.
“Những dữ liệu này cho thấy hiệu quả của vaccine Covid-19 vẫn rất cao sau liều tiêm đầu tiên, do đó, người dân có thể an tâm sau khi tiêm một mũi vaccine thì vẫn được bảo vệ”, bác sĩ Hiền Minh kết luận.
Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, cộng đồng có thể đảm bảo được an toàn với Covid-19 khi đạt một trong 4 các điều kiện gồm:
- Hơn 70% người dân được tiêm một mũi vaccine phòng Covid-19 đủ 14 ngày.
- Người dân được tiêm đủ 2 mũi vaccine.
- Hơn 80% người có nguy cơ cao được tiêm đủ 2 mũi vaccine.
- Đa số người dân đã bị nhiễm bệnh hoặc đã khỏi bệnh.
"Với tỷ lệ phủ vaccine như hiện nay, TP.HCM xem như đi trước và về trước, có thể cơ bản an tâm khi thành phố bắt đầu mở cửa trở lại", bác sĩ Khanh nói.
Theo đề xuất của Sở Y tế TP.HCM, 2 điều kiện để có thẻ xanh Covid-19:
1. Chỉ cần tiêm ít nhất một mũi vaccine (đối với loại vaccine phải tiêm 2 mũi) và đã tiêm ít nhất 2 tuần.
2. Đã mắc Covid-19 và có giấy công nhận hoàn thành thời gian cách ly do Ban Chỉ đạo phòng chống dịch phường, xã, thị trấn cấp.
Cơ quan chức năng lưu ý người có thẻ xanh Covid-19 phải tuân thủ 5K và làm xét nghiệm định kỳ theo quy định của Bộ Y tế. Tần suất tùy thuộc vào mức độ nguy cơ của lĩnh vực, ngành nghề.
