Từ năm 2021 đến nay, người dân tại ba xã Xuân Hòa, Ngọc Mỹ, Liễn Sơn thuộc huyện Lập Thạch tỉnh Vĩnh Phúc đã lập lều, lán, tại khu vực dốc Kèo Cài thuộc thôn Thành Công Xã Xuân Hòa (huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc) để bày tỏ ý kiến về việc không đồng thuận việc xây dựng Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa” do Công ty cổ phần đầu tư ITC Hà Nội làm chủ đầu tư, vì lo ngại vấn đề ô nhiễm môi trường.
Người dân ở đây cho rằng, việc xây dựng nhà máy xử lý rác tại khu vực này là không hợp lý. Do khu vực triển khai xây dựng dự án là lưng chừng núi, đầu nguồn nước của hai thôn Thành Công và thôn Đồng Chủ. Khu vực này còn là đầu nguồn của hai hồ thủy lợi lớn của xã Xuân Hòa là đập Thiên Lính (thôn Thành Công), đập Suối Vày và đập Ao Phai (thôn Đồng Chủ). Các đập nước này cung cấp nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt cho nhiều thôn của xã Xuân Hòa và một số thôn của xã Liễn Sơn. Hơn nữa, hiện tại 100% người dân xã Xuân Hòa đang dùng nước sinh hoạt từ mạch nước ngầm chảy từ đỉnh núi.
Người dân ba xã Xuân Hòa, Ngọc Mỹ, Liễn Sơn dựng lều, lán để phản đối việc xây dựng nhà máy xử lý rác thải.
Cũng theo phản ánh, khu vực triển khai dự án nằm ở lưng chừng núi, khi có gió sẽ thổi về thôn 1, 2 của xã Ngọc Mỹ nằm bên kia của núi. Mặt khác, tính từ điểm xây dựng nhà máy đến nhà dân khoảng cách quá gần, không đúng theo quy định.
Từ những lo ngại nêu trên, cộng với việc chuẩn bị giải phóng mặt bằng để triển khai dự án nhà Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa nên mấy ngày gần đây người dân đã tập trung tại khu vực này để bày tỏ nguyện vọng với các cấp chính quyền (từ tỉnh đến huyện), là tìm địa điểm khác phù hợp hơn để triển khai dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung.
Theo tìm hiểu của PV, ngày 22/12/2020 UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có Quyết định số 3238 phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng công trình Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch của Công ty cổ phần đầu tư ITC Hà Nội.
Ngày 1/6/2021, UBND huyện Lập Thạch đã ra Thông báo số 70 về việc thu hồi tổng diện tích 11,159 ha đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình: Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch của Công ty cổ phần đầu tư ITC Hà Nội làm chủ đầu tư. Diện tích dự kiến thu hồi là 111.590,2 m2. Trong đó: Đất nông nghiệp là 109.804,5 m2, đất phi nông nghiệp: 1.785,7 m2.
Ngày 30/11/2021, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã ra Quyết định số 3258 về việc Phê duyệt đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Quy hoạch, đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải tập trung, với mục tiêu hoạt động thu gom, xử lý và đốt rác thải sinh hoạt, tái chế chất thải (tái chế các thành phần hữu ích có trong rác thải và xỉ đáy lò sau khi đốt thành gạch không nung); được đầu tư xây dựng đồng bộ về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, phục vụ sản xuất, góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội của địa phương.
Nhà máy xử lý rác thải này được xây dựng ở lưng chừng núi, đầu nguồn nước của hai thôn Thành Công và thôn Đồng Chủ.
Tuy nhiên, những ngày cuối tháng 12/2021, khi tại khu vực dốc Kèo Cài thôn Thành Công xã Xuân Hòa địa điểm triển khai dự án có hoạt động chặt cây cối để tạo mặt bằng, người dân các thôn Thành Công, Đồng Chủ, Đình Thắng, Xuân Trạch (xã Xuân Hòa) và một số thôn của xã Ngọc Mỹ, xã Liễn Sơn đã có mặt, đưa ra thông điệp và kiến nghị di dời dự án đến một vị trí khác phù hợp hơn.
Bởi theo Khoản 2 Điều 26 về Phòng, chống ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước trong Luật Tài nguyên nước quy định: Không xây dựng mới các bệnh viện, cơ sở y tế điều trị bệnh truyền nhiễm, nghĩa trang, bãi chôn lấp chất thải, cơ sở sản xuất hóa chất độc hại, cơ sở sản xuất, chế biến có nước thải nguy hại trong hành lang bảo vệ nguồn nước. Trong Quyết định 3259 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc có nội dung quy hoạch xây dựng khu chôn lấp tro xỉ lên đến 11 nghìn m2.
Đặc biệt, tại Điểm 5, Khoản 6.1.2 , Mục 6.1 của QCXDVN 01:2008/BXD có quy định về rõ về khoảng cách ATVMT, cụ thể: Đối với Nhà máy xử lý chất thải rắn (đốt có xử lý khí thải, sản xuất phân hữu cơ), khoảng cách ATVMT nhỏ nhất giữa nhà máy xử lý chất thải rắn đến chân các công trình xây dựng khác là 2500m.
Được biết, cuối tháng 11/2021, một đoàn tham quan gồm lãnh đạo huyện và xã cùng người dân đã vào nhà máy đốt rác phát điện Cần Thơ. Tuy nhiên, theo phản ánh, đoàn đã không được vào bên trong để “mục sở thị” mà chỉ được đứng từ ngoài hàng rào nhìn vào bên trong...
Trao đổi với phóng viên về nội dung này, ông Nguyễn Văn Hải - Chủ tịch UBND xã Xuân Hòa (Lập Thạch, Vĩnh Phúc) cho biết: “Có tình trạng người dân chưa đồng tình với việc xây dựng nhà máy xử lý rác. Nhưng phía chính quyền sở tại thường xuyên làm công tác tuyên truyền...."
Môi trường và Đô thị Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc./.
