Ngày 3/10, Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga đã phê chuẩn các hiệp ước về việc sáp nhập Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR), cũng như các vùng Kherson và Zaporozhye, vào Liên bang Nga. Các vùng lãnh thổ này hồi tháng 9 đã tổ chức trưng cầu dân ý với tỷ lệ áp đảo đồng ý sáp nhập vào Nga.
Các nhà kinh tế cho biết việc khôi phục các vùng lãnh thổ bị tàn phá sau xung đột sẽ đòi hỏi đầu tư rất lớn, tuy nhiên, lợi nhuận mang lại có thể còn lớn hơn. Hãng tin RT (Nga) đã phân tích chi phí kinh tế cũng như lợi ích của việc sáp nhập các vùng lãnh thổ ở Ukraine vào Nga.
Các khu vực xin sáp nhập vào Nga gồm những vùng nào?
Tổng diện tích của vùng Donbass (gồm Donetsk và Lugansk), Kherson và Zaporozhye là gần 109.000km2, tương đương hơn 15% tổng diện tích của Ukraine trước đây. Hơn 8 triệu người trước đây sống trên các vùng lãnh thổ có hơn 5,6 triệu ha đất canh tác. Moscow vẫn chưa xác định được biên giới tương lai của Kherson và Zaporozhye do quân đội Ukraine vẫn đang kiểm soát một phần lãnh thổ ở các khu vực này.
Những động lực của nền kinh tế Donbass là gì?
Với nền kinh tế dựa trên than đá, Donbass được xem là trung tâm công nghiệp của Ukraine. DPR chiếm khoảng 20% sản lượng công nghiệp của Ukraine cho đến năm 2014. Khu vực giàu khoáng sản này có mỏ than lớn thứ 4 ở châu Âu, với trữ lượng có thể khai thác ước tính hơn 10 tỷ tấn. Tính đến tháng 2 năm nay, 115 mỏ than vẫn đang hoạt động ở Donbass, sản xuất khoảng 70 triệu tấn than mỗi năm. 8 nhà máy điện cũng được đặt tại vùng Donetsk.
LPR là một trung tâm vận tải quan trọng và được biết đến với các ngành công nghiệp luyện kim, máy móc và nông nghiệp. LPR cũng có các nhà máy hóa chất, dược phẩm và một số mỏ than. Một số đường cao tốc trung chuyển quan trọng cũng đi qua nước cộng hòa tự xưng này. Các nhà chức trách ở LPR cho biết tiềm năng nông nghiệp của LPR là rất lớn, tập trung vào ngũ cốc.
Tại sao Zaporozhye quan trọng?
Vùng Zaporozhye là trung tâm cung cấp năng lượng, với 3 nhà sản xuất năng lượng quy mô lớn gồm nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu, trạm thủy điện Dnepr và trang trại gió Botievo. Trong giai đoạn từ năm 2019-2020, Zaporozhye sản xuất khoảng 40 tỷ kWh điện mỗi năm, chiếm khoảng 25-27% toàn bộ ngành năng lượng ở Ukraine.
Khu vực này cũng có nhiều cơ sở kỹ thuật cơ khí và công nghiệp lớn, trong đó có nhà máy sản xuất ô tô Zaporozhye (ZAZ) với sản lượng 150.000 xe mỗi năm. Sông Dnepr, hồ chứa Kakhovka và biển Azov đều đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của Zaporozhye và có tiềm năng lớn để nuôi cá.
Ý nghĩa của Kherson là gì?
Kherson là khu vực chuyên đóng tàu và được biết đến với các khu nghỉ dưỡng và nông nghiệp. Tỉnh này có diện tích đất canh tác lớn nhất ở Ukraine, với diện tích gần 20.000km2. Khu vực này sản xuất ngũ cốc, hoa hướng dương và rau. Đất đai phì nhiêu cho phép thu hoạch hai, thậm chí ba vụ trong một mùa. Các ngành công nghiệp truyền thống khác bao gồm chăn nuôi gia súc và sản xuất rượu. Kherson, nơi có lối vào cả biển Azov và biển Đen, cũng lên kế hoạch phát triển một khu nghỉ mát và du lịch.
Nga đối mặt với những thách thức nào?
Các vùng lãnh thổ mà Nga sắp sáp nhập có tiềm năng đáng kinh ngạc về nông nghiệp và công nghiệp, nhưng cơ sở hạ tầng xuống cấp nghiêm trọng. Mối quan tâm chính của chính phủ Nga là hợp nhất các vùng lãnh thổ đó và giúp họ vượt qua khoảng cách phát triển kinh tế và phục hồi sau xung đột. Ban đầu, Moscow sẽ tài trợ ngân sách cho 4 khu vực. Các chuyên gia nhận định, trong tương lai khi các vùng lãnh thổ mới hội nhập ngày càng sâu rộng và nền kinh tế được khởi động lại, ngân sách liên bang rót xuống sẽ giảm dần.
Donbass, Zaporozhye và Kherson có thể đóng góp như thế nào cho nền kinh tế Nga?
Các vùng lãnh thổ chuẩn bị sáp nhập vào Nga có vị trí địa lý vô cùng thuận lợi, mang lại những cơ hội lớn nhờ các cảng biển và các tuyến hàng hải kết nối với khu vực phía nam của Nga. Việc tiếp cận cảng quan trọng Mariupol trên biển Azov đồng nghĩa với việc gia tăng tiềm năng về than đá và các nguồn cung khác cho châu Phi cũng như các nước Nam Á. Các khu vực sáp nhập có thể đóng góp vào việc đảm bảo an ninh lương thực của Nga và tăng nguồn cung xuất khẩu cho các quốc gia "thân thiện". Các chuyên gia ước tính, đóng góp tiềm năng của các vùng lãnh thổ này cho nền kinh tế Nga có thể trị giá hàng nghìn tỷ rúp, thậm chí nhiều hơn.