Một số thương hiệu tiêu dùng Trung Quốc đang tìm kiếm sự phát triển ở nước ngoài, tại các thị trường như Mỹ và Đông Nam Á.
Điển hình phải kể đến Miniso, một công ty bán đồ chơi và sản phẩm gia dụng có trụ sở tại Quảng Đông. Đôi khi được gọi là Muji của Trung Quốc, Miniso đã mở một cửa hàng hàng đầu tại thành phố New York vào tháng Hai.
Tổng giá trị hàng hóa của cửa hàng - thước đo doanh số bán hàng theo thời gian đang đạt khoảng 500.000 USD/tháng, với khả năng là sẽ tăng lên 1 triệu USD/ tháng vào tháng 12, người sáng lập kiêm CEO Jack Ye nói với CNBC vào cuối tháng 6.
Quan trọng hơn, ông nói rằng, đối với các cửa hàng tại Hoa Kỳ, tỷ suất lợi nhuận gộp của Miniso cao hơn 50%.
“Nếu chúng tôi có thể có được một chỗ đứng vững chắc ở đây và tạo ra một công việc kinh doanh tốt, chúng tôi sẽ không gặp phải vấn đề gì ở Mỹ”, Ye chia sẻ với CNBC.
Các cửa hàng Miniso bắt đầu mọc lên ở Trung Quốc gần 10 năm trước, với việc mở rộng ra nước ngoài bắt đầu từ năm 2015 tại Singapore. Tính đến tháng 3, công ty cho biết, 37% trong số 5.113 cửa hàng của họ là ở nước ngoài.
Tăng trưởng ở các thị trường nước ngoài nhanh hơn so với Trung Quốc
Giống như nhiều doanh nghiệp khác, Miniso chứng kiến doanh số bán hàng sụt giảm trong thời kỳ đại dịch. Hơn 2/3 doanh thu của hãng vẫn đến từ Trung Quốc. Nhưng trong vài tháng qua, dữ liệu cho thấy sự gia tăng tương đối nhanh chóng ở các thị trường nước ngoài so với trong nước, do những tác động khác nhau của đại dịch.
Trong 9 tháng kết thúc vào ngày 31 tháng 3, công ty cho biết, doanh thu tại Trung Quốc của họ đã tăng 11% so với cùng kỳ lên 5,91 tỷ Nhân dân tệ, so với mức tăng 48% ở nước ngoài lên 1,86 tỷ Nhân dân tệ.
Doanh số bán lẻ của Trung Quốc đã bị tụt lại kể từ khi đại dịch bắt đầu vào năm 2020. Theo các cuộc khảo sát của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, xu hướng tiết kiệm thay vì chi tiêu hoặc đầu tư của người dân địa phương đã tăng lên mức cao nhất trong 20 năm.
Charlie Chen, Trưởng bộ phận nghiên cứu người tiêu dùng tại China Renaissance, cho biết: “Các công ty Trung Quốc mở rộng ra thị trường nước ngoài sẽ là một xu hướng lớn trong tương lai. Trung Quốc thực sự đã bước vào giai đoạn tương đối giàu có với GDP bình quân đầu người tương đối cao".
Hiện tại ở Đông Nam Á, máy điều hòa không khí có tỷ lệ sử dụng trong gia đình là 15%, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Các công ty thiết bị gia dụng Midea, Hisense và Haier Smart Home đã lấn sân sang các thị trường bên ngoài Trung Quốc trong vài năm qua. Haier thậm chí còn mua lại đơn vị thiết bị của General Electric với giá 5,4 tỷ USD vào năm 2016 . Mục tiêu của Hisense là đến năm 2025, thị trường nước ngoài sẽ tạo ra một nửa tổng doanh thu.
Các công ty này đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ ở nước ngoài, nếu không muốn nói là nhanh hơn ở Trung Quốc.
“Chắc chắn nếu các công ty Trung Quốc muốn thâm nhập thị trường nước ngoài, họ cần xây dựng thương hiệu của mình, cần chiến đấu với các đối thủ hiện tại. Chi phí họ phải chịu sẽ không thấp. Ban đầu có thể họ sẽ không có lãi nhưng đây chính là khởi đầu của việc đầu tư lâu dài", Chen nhận định.
Nếu các doanh nghiệp Trung Quốc có thể xây dựng thương hiệu ở nước ngoài, họ có thể cạnh tranh với giá bán thấp hơn do họ sở hữu hoặc làm việc trực tiếp với các nhà máy ở Trung Quốc. Điều đó đã giúp các công ty như Shein trở thành đế chế thời trang tỷ đô, vượt qua cả Zara và H&M.
Tương tự, CEO Miniso Jack Ye cho biết, chiến lược của ông ở Mỹ là kết hợp mạng lưới chuỗi cung ứng của công ty ở Trung Quốc với công việc của các nhà thiết kế ở New York để các sản phẩm có thể được đặt tại kệ hàng trong khoảng ba tháng.
Quá trình đó có thể mất sáu tháng hoặc thậm chí một năm nếu công ty thiết kế cần tìm nhà máy của riêng mình, Ye chia sẻ.
Ông nói: “Ở nước ngoài, điều chúng tôi thiếu lúc này là những ý tưởng thiết kế phù hợp với người dân địa phương. Ông cho biết, Miniso có kế hoạch mở trung tâm phát triển sản phẩm Bắc Mỹ vào cuối năm nay và đang tìm kiếm không gian văn phòng tại New York.
Mở rộng ra nước ngoài trong tháng 6
Các công ty Trung Quốc khác đã thúc đẩy việc mở rộng ra nước ngoài bất chấp các hạn chế đi lại của Covid.
Ant Group, chi nhánh fintech của Alibaba, đã thông báo vào tháng 6 rằng họ đã thành lập một ngân hàng kỹ thuật số ở Singapore sau khi nhận được sự chấp thuận của Cơ quan tiền tệ Singapore.
Cũng trong tháng 6, Công ty đồ chơi Pop Mart niêm yết tại Hồng Kông đã thử nghiệm hoạt động tại Mỹ bằng cách mở địa điểm đầu tiên gần Los Angeles. Công ty bán các bộ nhân vật đồ chơi sưu tầm được - đựng trong hộp đồ chơi bí mật. Điều đó có nghĩa là khách hàng có thể mua các hộp đồ chơi bí mật và sưu tầm các nhân vật từ hộp đồ chơi đó.
Giống như Miniso, các cửa hàng Pop Mart đã trở nên phổ biến ở các trung tâm thương mại Trung Quốc. Thậm chí còn có một cửa hàng Pop Mart tại khu nghỉ dưỡng Universal Beijing Resort.
Những thách thức gặp phải
Vẫn còn phải xem liệu sự tăng trưởng ở nước ngoài gần đây liệu có lâu dài cho các công ty Trung Quốc đó hay không. Vì lý do kinh doanh hoặc địa chính trị, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã không tìm thấy thành công ở nước ngoài. Hãy xem xét thất bại của ZTE - tập đoàn sản xuất thiết bị viễn thông đa quốc gia của Trung Quốc trong việc mở rộng kinh doanh điện thoại thông minh ở Mỹ sau các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Các công ty thành công rực rỡ như Công ty video ngắn TikTok, thuộc sở hữu của ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh, đã phải chịu áp lực của chính phủ Mỹ về những lo ngại về bảo mật dữ liệu.
Đó là chưa kể đến thách thức trong việc trở thành một công ty toàn cầu hiệu quả. Một báo cáo của CNBC về các công ty công nghệ Trung Quốc cho thấy, văn hóa kinh doanh tại quê nhà vốn là sử dụng tiếng bản địa và làm việc trong nhiều giờ liên tục. Thế nhưng điều này dường như khá khác biệt ở các thị trường nước ngoài.
Nhưng dù là trong lĩnh cực ô tô điện hay thiết bị gia dụng, thông qua các cuộc trò chuyện với nhiều doanh nghiệp Trung Quốc, CNBC nhận định rằng, họ thấy được tham vọng sâu xa nhưng khá mơ hồ của các doanh nghiệp Trung Quốc- trở thành một công ty toàn cầu.
