Cắt ghép hình ảnh và nội dung
Thủ đoạn mà các đối tượng sử dụng là tạo lập các tài khoản mạng xã hội (chủ yếu trên Facebook); tìm kiếm hình ảnh, video clip về một số hoàn cảnh đang gặp khó khăn, hoạn nạn... sau đó “xào nấu” thông tin, đăng tải bài viết lên các nhóm, diễn đàn mạng xã hội để kêu gọi cộng đồng mạng giúp đỡ.
Tinh vi hơn, một số đối tượng còn sử dụng hình ảnh, bài báo viết về các hoàn cảnh khó khăn đã được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng để dẫn nguồn, bình luận nhằm củng cố thêm niềm tin của cộng đồng mạng. Sau đó, chúng cắt ghép số tài khoản ngân hàng tiếp nhận từ thiện do các đối tượng đang quản lý, sử dụng.
Mới đây, nhiều tài khoản Facebook như: Bùi Hiệp, Thành Lương Văn, Nguyen Linh, Chau Nguyen, Nguyễn Thảo, Nguyễn Thuyên, Lu Va Chi, Nguyễn Hương, Phạm Liên… đã liên tục đăng tải, chia sẻ bài viết “Xót xa cho bé 5 tháng tuổi bị viêm da tiết bã bội nhiễm nặng” lên các nhóm Facebook “Vòng tay phong thủy”, “Chợ online Quảng Ngãi”…
Sau khi tiếp nhận tiền ủng hộ từ các nhà hảo tâm, các đối tượng không bàn giao tiền từ thiện cho các hoàn cảnh khó khăn, mà sử dụng hết vào mục đích cá nhân. Hoặc các đối tượng chỉ chuyển một phần rất nhỏ để tạo hình ảnh nhằm tiếp tục “kêu gọi từ thiện”...
Các tài khoản này kêu gọi ủng hộ cho vợ chồng anh Tân, chị Thu, ở phường Phổ Ninh (TX.Đức Phổ) để có tiền điều trị cho con là bé Trần Văn Anh (5 tháng tuổi) bị mắc chứng suy giảm miễn dịch di truyền hiếm gặp, đồng thời bị viêm da tiết bã bội nhiễm nặng. Số tiền ủng hộ gửi về các tài khoản Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) của Tran Minh Thu và Bùi Văn Tân hoặc Ngân hàng Quân đội (MB) của Trần Văn Vũ…
Bài viết được các đối tượng cắt ghép để đăng tải trong nhóm Facebook “Vòng tay phong thủy”, kêu gọi giúp đỡ cho trường hợp cháu N.T.A (đã mất).
Công an phường Phổ Ninh đã tiến hành xác minh, làm rõ nội dung mà các đối tượng trên đưa lên mạng xã hội. Theo đó, bài viết do các đối tượng đăng tải đã sử dụng hình ảnh của anh Nguyễn Thiên (27 tuổi) và con ruột là cháu N.T.A, ở phường Phổ Ninh. Cháu N.T.A bị mắc chứng suy giảm miễn dịch di truyền hiếm gặp, đồng thời bị viêm da tiết bã bội nhiễm nặng.
Gia đình có hoàn cảnh khó khăn, do đó, một số tổ chức, cá nhân đã thông qua mạng xã hội để vận động ủng hộ kinh phí điều trị cho cháu N.T.A (số tiền ủng hộ chuyển trực tiếp vào tài khoản của vợ chồng anh Thiên). Tuy nhiên, do bệnh nặng nên cháu N.T.A đã mất vào ngày 31/10/2019. Từ đó, gia đình anh N.T.A đã gửi lời cảm ơn và thông báo không nhận bất cứ khoản tiền nào ủng hộ chữa bệnh cho cháu N.T.A nữa.
Để lòng tốt được đặt đúng chỗ
Trung tá Nguyễn Ngọc Thạnh - Trưởng phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh) cho biết, có trường hợp các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt số tiền lên đến hàng tỷ đồng. Phần lớn các nhà hảo tâm bị lừa với số tiền từ 50 - 200 nghìn đồng và không trình báo cơ quan chức năng. Thời gian tới, đơn vị sẽ tăng cường rà soát, đấu tranh và xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, nhất là các vụ lợi dụng lòng tin của người dân để lừa đảo tiền từ thiện qua mạng xã hội.
“Để tránh bị kẻ xấu lợi dụng lòng tin nhằm trục lợi, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản thông qua việc kêu gọi từ thiện, các nhà hảo tâm nên lựa chọn các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, hội, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức”.
Trung tá NGUYỄN NGỌC THẠNH - Trưởng phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh)
Sẻ chia, hỗ trợ với các hoàn cảnh khó khăn, bất hạnh là việc nên làm, nhưng để lòng tốt được đặt đúng chỗ, thì người dân cần nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn kêu gọi ủng hộ từ thiện để lừa đảo trên mạng xã hội. Mỗi người nên thận trọng tìm hiểu, kiểm chứng kỹ các thông tin đăng tải kêu gọi ủng hộ từ thiện trên các trang mạng xã hội.
Cùng với đó là yêu cầu công khai, minh bạch thông tin về các trường hợp cần giúp đỡ hoặc liên hệ với chính quyền địa phương, bệnh viện nơi họ điều trị để kiểm chứng, xác nhận thông tin. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, thì báo cho cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ, xử lý kịp thời.
