Thêm 1 gói thầu có dấu hiệu đội giá gần 6 tỷ đồng
Như chúng tôi đã đề cập trong bài viết: “Công ty Điện lực Hải Dương – Bài 1: Cần làm rõ dấu hiệu “đội giá” trong công tác đấu thầu”, Giám đốc công ty TNHH Một thành viên Điện lực Hải Dương (sau đây gọi tắt là Điện lực Hải Dương) Phạm Trung Nghĩa ký phê duyệt cho công ty Cổ phần thiết bị Việt Trung trúng gói thầu Mua sắm xe tải cẩu có gắn gầu. Chỉ duy nhất xe nền Hino XZU720L-WKFRP3 và thiết bị cẩu Unic URW345ERKK ở gói thầu này đã có dấu hiệu mua giá cao hơn thị trường 2.479.500.000 đồng. Thế nhưng, về dấu hiệu thất thoát ngân sách Nhà nước trong công tác đấu thầu ở Điện lực Hải Dương thì đây lại không phải là gói thầu duy nhất.
Theo đó, ngày 3/8/2021, ông Phạm Trung Nghĩa ký Quyết định số 4082/QĐ-PCHD phê duyệt gói thầu “Mua sắm vật tư thiết bị các loại lần 1 năm 2022”. Đơn vị trúng thầu là liên danh công ty TNHH- Dây và cáp điện Yên Viên (0101344511; số 636 Hà Huy Tập, Yên Viên, Gia Lâm, Hà Nội) - công ty Cổ phần Chế tạo Điện Cơ Hà Nội (0100100456; Km12 đường Cầu Diễn, phường Phúc Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) - công ty Cổ phần Vina electric (0103831408 - số 33 lô N16b khu tái định cư X2a, phường Yên Sở, quận Hoàng Mai, Hà Nội). Giá trúng thầu là 24.150.197.093 đồng, so với giá dự toán là 24.405.578.746 đồng thì tỉ lệ tiết kiệm của gói thầu đạt 1,05%.
Trong số 45 sản phẩm mua sắm tại gói thầu này, có 5 sản phẩm của LS-VINA/Việt Nam. Theo khảo sát của phóng viên từ đơn vị phân phối chính hãng sản phẩm này lại có giá thấp hơn rất nhiều giá mua sắm tại gói thầu, số tiền chênh lệch khoảng 1.187.349.410 đồng.
Bảng so sánh giá sản phẩm của LS-VINA/Việt Nam trong gói thầu do phóng viên thực hiện.Nhiều sản phẩm khác khi phóng viên khảo sát trên thị trường với thông số kỹ thuật tương tự, cùng hãng sản xuất, lại nhận được báo giá rẻ hơn nhiều so với giá Điện lực Hải Dương đã mua sắm.
Đơn cử như trụ đỡ MBA kết hợp làm tủ trung thế RMU 35kV và tủ hạ thế có giá dự thầu là 548.365.950 đồng nhưng trên thị trường có giá 398.006.000 đồng, chênh lệch 150.359.950 đồng/cái. Tổng chênh lệch trên 2 sản phẩm theo số lượng mua sắm tại gói thầu là 300.719.900 đồng.
Chuỗi néo đơn Polymer dùng cho lưới 35kV (Dây ACSR50-70) có giá tại gói thầu là 1.204.632 đồng nhưng giá trên thị trường là 340.000 đồng, chênh lệch 864.632 đồng/chiếc. Tổng chênh lệch trên 267 sản phẩm là 230.856.744 đồng.
Ảnh chụp 1 phần bảng so sánh giá các sản phẩm do phóng viên thực hiện. Đơn vị tính giá sản phẩm là: VNĐ.Tương tự, các sản phẩm mà công ty Cổ phần Chế tạo Điện cơ Hà Nội (HEM) trúng thầu cũng có giá cao hơn so với giá bán trên thị trường rất nhiều. Chẳng hạn, máy biến áp 3 pha 35(22)/0,4kV - 320kVA có giá tại gói thầu là 276.760.000 đồng nhưng khảo sát của phóng viên là 225.017.400 đồng, tiền chênh lệch là 51.742.600 đồng/cái. Chênh lệch trên số lượng mua sắm 6 cái là 310.455.600 đồng.
Máy biến áp 3 pha 35(22)/0,4kV - 400kVA có giá trong gói thầu là 324.830.000 đồng. Tuy nhiên, công ty này lại bán ra thị trường với giá chỉ có 245.492.000 đồng, chênh lệch 79.338.000 đồng/cái. Như vậy, chênh lệch trên tổng số 14 cái sẽ là 1.110.732.000 đồng.
Phóng viên vẫn chưa tiến hành rà soát hết toàn bộ sản phẩm, tuy nhiên 31/45 sản phẩm mua sắm tại gói thầu này có dấu hiệu đội giá cao hơn nhiều so với giá thị trường, tổng số tiền chênh lệch khoảng 5.865.581.469 đồng (Năm tỷ, tám trăm sáu mươi lăm triệu, năm trăm tám mươi mốt nghìn, bốn trăm sáu chín đồng).
Cơ quan chức năng cần vào cuộc, tránh “thả gà ra đuổi”
Trao đổi với PV tạp chí Đời sống và Pháp luật về những bất thường trong đầu tư công thông qua công tác đấu thầu, TS.Bùi Đức Thụ, nguyên Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội cho rằng, luật Đấu thầu đã quy định rất rõ về quy trình, thủ tục của việc thực hiện triển khai một gói thầu, nhưng nhìn lại thực tiễn, công tác đấu thầu ở một số địa phương, ngành vẫn còn vi phạm. Vấn đề đặt ra là cần có những giải pháp làm minh bạch quá trình đấu thầu.
“Các tổ chức cá nhân làm công tác quản lý vốn đầu tư công cần thực hiện đúng quy định pháp luật, trình tự, thủ tục thì sẽ hạn chế được tiêu cực. Cần công khai quy trình từng dự án, danh mục thế nào, tổng mức đầu tư bao nhiêu”, ông Thụ nêu quan điểm.
Về hướng ngăn chặn những tiêu cực trong đấu thầu, luật sư Mai Quốc Việt (đoàn Luật sư TP.Đà Nẵng) cũng đề cập: “Để giảm thiểu, hạn chế những hiện tượng này thì đầu tiên cần minh bạch công khai thông tin của hoạt động đấu thầu; chủ đầu tư khi xây dựng hồ sơ mời thầu cần khách quan, thẩm định giá sát với thực tế.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng, người dân, doanh nghiệp cần tăng cường hoạt động giám sát, kiểm tra. Đồng thời, cần xử lý thật nghiêm khắc các hành vi vi phạm trong lĩnh vực đấu thầu”.
Cũng đưa quan điểm về vấn đề dấu hiệu đội giá mua sắm trong các gói thầu, bà Bùi Thị An - Đại biểu Quốc hội khóa XIII - đưa ý kiến: “Chúng ta vẫn nói phòng hơn chống, vậy thì với sai phạm cũng cần chủ động tìm ra và xử lý kịp thời, vừa củng cố niềm tin trong nhân dân, vừa giảm thiểu các thiệt hại không mong muốn. Đừng để sự đã rồi, việc đã vỡ lở, bị phát hiện, dư luận, báo chí vào cuộc phanh phui rồi mới vào xử lý kiểu vuốt đuôi, chạy theo, thả gà ra đuổi, như thế thì hiệu quả xử lý sẽ không cao.
Bây giờ chúng ta đã bước vào cuộc cách mạng 4.0, công nghệ thông tin phát triển là một lợi thế giúp con người trong rất nhiều công việc. Chúng ta hoàn toàn có thể kiểm tra các mức giá, chất lượng sản phẩm có tương đương mức giá hay không, sản phẩm, thiết bị tương tự được mua sắm ở các đơn vị, địa phương khác thế nào… trước khi lựa chọn nhà thầu. Không chỉ là sản phẩm trong nước mà sản phẩm nhập ngoại cũng hoàn toàn có thể dễ dàng kiểm tra thông tin.
Trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị thì ngay từ đầu đã phải công khai thông tin, không mập mờ. Điều quan trọng nhất vấn là người đứng đầu. Người đứng đầu quyết liệt, trung thực, thẳng thắn, công minh thì sẽ không bao giờ có chuyện tiêu cực xảy ra tại nơi mà mình quản lý”.
Liệu có tiêu cực xảy ra trong quá trình đấu thầu với những dấu hiệu đội giá mua sắm thiết bị ở Điện lực Hải Dương hay không?
Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh trong các bài viết tiếp theo.
Dương Thu - Nguyễn Phượng
