Hàng loạt thông tin quảng cáo sai sự thật
Trong xã hội hiện đại, khi chất lượng cuộc sống của người dân ngày càng nâng cao, nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa cũng ngày càng được đẩy mạnh với nhiều hình thức khác nhau. Để đáp ứng nhu cầu người dùng, các nhà sản xuất đã đưa ra rất nhiều phương thức để tiếp thị sản phẩm, hàng hóa đến với người tiêu dùng. Một trong những hình thức phổ biến là sử dụng quảng cáo.
Quảng cáo là hình thức thuộc lĩnh vực dịch vụ - thương mại, ra đời dựa trên nhu cầu đưa sản phẩm tiếp cận với người tiêu dùng bằng các phương tiện thông tin đại chúng. Hiện nay, nhà bán hàng, chủ đầu tư có thể áp dụng hình thức này để giới thiệu sản phẩm qua các kênh truyền thông, tivi, báo đài, biển hiệu, băng rôn hay thậm chí là các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo,TikTok, Instagram...
Tuy nhiên, lợi dụng sự phát triển của công nghệ thông tin và mạng xã hội, không ít doanh nghiệp đã tung ra những quảng cáo “sai sự thật” về sản phẩm, để đánh lừa người tiêu dùng... Thực tế đã có nhiều vụ việc sử dụng quảng cáo theo hướng tiêu cực, lạm dụng quảng cáo để thỏa mãn những tham vọng về doanh thu.
Địa chỉ số 28/168 đường Nguyễn Xiển, quận Thanh Xuân, TP.Hà Nội là nơi cung cấp, phân phối sản phẩm NEWSUN của Công ty Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn.
Có thể kể đến việc Công ty cổ phần mua sắm Hạnh Phúc (công ty bán hàng trên truyền hình với tên gọi Happy Shopping-năm 2011) ngang nhiên giới thiệu và quảng bá cho hàng hóa kém chất lượng, xâm phạm bản quyền kênh truyền hình HTV3. Sau khi tâng bốc về công dụng, chức năng của sản phẩm sẽ là những chiêu trò đánh lừa tâm lý người tiêu dùng như sản phẩm tốt nhưng đang được ưu đãi giảm giá và số lượng có hạn, khiến người mua nhanh chóng đưa ra quyết định đặt mua khi chưa xác thực về rõ về nguồn gốc sản phẩm.
Có thể thấy, tình trạng quảng cáo sai sự thật gây ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng ở cả vật chất cũng như sức khỏe, tinh thần. Khi tiếp cận với những thông tin quảng cáo sai sự thật, người mua sẵn sàng chi ra những khoản tiền rất lớn để có được sản phẩm. Sau khi sử dụng, người tiêu dùng mới "tá hỏa" về những điều mà quảng cáo đề cập bởi chất lượng thực tế của hàng hoá không giống như quảng cáo, thậm chí còn có nhiều sản phẩm ở mức độ kém, gây nguy hại. Không những thế, tình trạng quảng cáo sai sự thật còn vi phạm đạo đức kinh doanh, làm rối loạn thị trường mua bán, trao đổi hàng hóa.
Trên thực tế, mặc dù Luật Quảng cáo cùng các văn bản liên quan đã được ban hành nhưng dường như chưa thể giải quyết dứt điểm tình trạng quảng cáo sai sự thật về chất lượng sản phẩm, hàng hoá. Một nguyên nhân quan trọng là do sự bùng nổ của công nghệ thông tin, các phương tiện truyền thông dẫn đến việc khó kiểm soát các hoạt động về quảng cáo. Đồng thời, người kinh doanh, các chủ doanh nghiệp với tâm lý "một vốn bốn lời" đã bất chấp thủ đoạn để thổi phồng công dụng, chất lượng, cung cấp những thông tin sai sự thật về hàng hóa để đạt được tham vọng về lợi nhuận, doanh thu, khiến người mua không tỉnh táo và nhanh chóng đưa ra những quyết định về việc mua sản phẩm.
Điện máy NEWSUN đang "giăng bẫy" người dùng?
Thời gian qua, Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) ghi nhận thông tin về việc nhiều sản phẩm nồi nấu phở NEWSUN của Công ty TNHH Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn (địa chỉ tại 168/28 đường Nguyễn Xiển, quận Thanh Xuân, TP.Hà Nội) đang được quảng cáo với nội dung sai sự thật, không đúng chất lượng thực tế của sản phẩm, có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng.
Được biết, Công ty TNHH Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn chuyên cung cấp các sản phẩm như: Nồi nấu phở; Tủ hấp công nghiệp, tủ nấu cơm công nghiệp; Máy vặt lông gà vịt; Lò quay gà vịt; Bếp chiên công nghiệp; Máy xay giò chả; Máy thái thịt, máy xay thịt, máy viên thịt; Máy đùn xúc xích; Máy ép cắt rau củ quả; Máy rang hạt; Máy xay cà phê... Người đại diện pháp luật của công ty này là ông Vũ Quang Duy.
Cụ thể, trên website dienmaynewsun.com và Facebook thuộc sở hữu của công ty, nhiều sản phẩm nồi nấu phở được quảng cáo là sản phẩm “số 1 Việt Nam”. Thậm chí, ngay cả trên các sản phẩm máy chế biến thực phẩm mà công ty đưa ra thị trường cũng được dán nhãn, logo in dòng chữ “thương hiệu số 1 Việt Nam”, “máy thực phẩm số 1 Việt Nam”. Tuy nhiên, trên thực tế, phía Công ty TNHH Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn không có tài liệu hoặc giấy tờ pháp lý nào chứng minh thương hiệu nồi nấu phở NEWSUN là “số 1 Việt Nam” như đã quảng cáo.
Trong khi đó, theo Khoản 11 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định quảng cáo có sử dụng các từ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh là hành vi bị cấm. Khoản 2 Điều 51 Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định hành vi quảng cáo có sử dụng các từ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 - 20 triệu đồng. Cá nhân, tổ chức vi phạm buộc phải tháo gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo.
Không chỉ tự nhận là “số 1 Việt Nam”, website dienmaynewsun.com còn đăng tải nhiều video, bài viết quảng cáo sản phẩm nồi nấu phở NEWSUN “được kiểm định và chứng nhận chất lượng bởi Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng”. Tuy nhiên, trên thực tế, theo xác minh của phóng viên, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng không cấp bất cứ loại giấy tờ nào mang tên "giấy kiểm định" hay "giấy chứng nhận chất lượng" cho sản phẩm nồi nấu phở NEWSUN của Công ty Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn.
Hình ảnh giấy tờ được công ty này công bố trên website dienmaynewsun.com chỉ là tờ kết quả thử nghiệm được thực hiện tại Quatest 1 (Tổng cục TCĐLCL). Cần lưu ý, kết quả thử nghiệm này chỉ có giá trị trên mẫu thử (tức sản phẩm được mang đến thử nghiệm), không phải là "giấy chứng nhận chất lượng", "giấy kiểm định" cho toàn bộ sản phẩm như công ty này quảng cáo. Do đó, việc quảng cáo với nội dung như trên rất dễ khiến người tiêu dùng hiểu sai về bản chất sự việc liên quan đến chất lượng sản phẩm hàng hóa.
Trước thực trạng này, người dùng không khỏi thắc mắc tại sao Công ty Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn lại cho quảng cáo sản phẩm NEWSUN là "số 1 Việt Nam? Đây có phải hành vi cạnh tranh không lành mạnh với mục đích lôi kéo người dùng mua sản phẩm?
Tại sao Công ty Cổ phần Sản xuất và Xuất nhập khẩu Tân Thái Sơn lại quảng cáo sản phẩm được kiểm định và chứng nhận chất lượng bởi Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng trong khi cơ quan này không cấp cho công ty? Việc quảng cáo sai sự thật về sản phẩm NEWSUN nhằm mục đích gì? Nếu chất lượng sản phẩm không như quảng cáo, người dùng có được hoàn trả hoặc bồi thường hay không?
Tại Việt Nam, các quy định pháp luật liên quan tới vấn đề quảng cáo sai sự thật về sản phẩm, hàng hoá tương đối rõ ràng. Cụ thể, tại khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo nghiêm cấm hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố.
Tại khoản 7, Điều 109 Luật Thương mại nghiêm cấm hành vi quảng cáo sai sự thật về một trong các nội dung số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, xuất xứ hàng hóa, chủng loại, bao bì, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của hàng hoá, dịch vụ.
Tại Điều 197 Bộ luật Hình sự 2015 quy định người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị phạt tiền từ 10 - 100 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 05 - 50 triệu đồng, cấm làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm.
