Ngày 19/12, Thanh tra TPHCM công bố kết luận thanh tra về việc quản lý, sử dụng các nhà, đất của Công ty TNHH Một thành viên Dịch vụ cơ quan nước ngoài (Fosco), trong đó có dự án khách sạn Quảng trường Quốc tế tại khu nhà, đất số 39 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Bến Nghé, quận 1 (diện tích 952m2).
Theo kết luận thanh tra, căn nhà số 39, đường Nguyễn Thị Minh Khai được UBND TPHCM chuyển giao cho Fosco làm tài sản cố định để chuyển đổi thành Công ty TNHH Một thành viên theo các quyết định vào năm 1994, 2005 và 2010. Trong đó, Fosco được thuê để “kinh doanh cho thuê văn phòng” theo Quyết định số 3458/QĐ-UB ngày 11/6/2001 của UBND Thành phố.
Đến ngày 07/08/2017, căn nhà số 39 nêu trên được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho Fosco, với mục đích sử dụng thương mại, dịch vụ (kinh doanh cho thuê) theo hình thức Nhà nước cho thuê đất trả tiền hằng năm, thời hạn sử dụng đến hết ngày 31/12/2045.
Trên cơ sở kiến nghị của CTCP Bất động sản Sơn Kim (SonKim Land), Công ty TNHH Đầu tư Sato (Sato) và đề xuất của Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND TPHCM chấp thuận chủ trương cho Fosco hợp tác với 2 công ty này thành lập pháp nhân mới thực hiện dự án khách sạn Quảng trường Quốc tế .
Theo đó, ngày 11/04/2016, Fosco cùng SonKim Land và Sato ký hợp đồng để thành lập Công ty TNHH Khách sạn Quảng trường Quốc tế (Công ty ISH) với vốn điều lệ 90 tỷ đồng; tỷ lệ góp vốn của 3 bên lần lượt là 40%, 30%, 30%.
Hợp đồng cũng thống nhất SonKim Land và Sato thanh toán cho Fosco các khoản tiền để bù đắp cho tất cả tổn thất mà Fosco phải gánh chịu để có thể hợp tác với 2 công ty cùng thực hiện dự án trên khu đất, được gọi chung là “quyền có giá trị kinh tế theo hợp đồng, phần giá trị tài sản hiện có trên đất” với tổng giá trị 35.5 tỷ đồng (mỗi đơn vị sẽ thanh toán cho Fosco 17.75 tỷ đồng). Và theo điều khoản hợp đồng, trường hợp dự án không thể triển khai thì Fosco phải hoàn trả lại cho SonKim Land và Sato. Sau đó, Fosco hoạch toán 35.5 tỷ đồng này vào khoản thu nhập khác và phân phối lợi nhuận vào năm 2016.
Theo kết luận thanh tra, việc hạch toán 35.5 tỷ đồng của Fosco vào thu nhập khác và phân phối lợi nhuận là chưa đúng nguyên tắc kế toán các khoản doanh và chưa bảo đảm nguyên tắc “thận trọng” trong kế toán.
Tuy nhiên, trong văn bản báo cáo của Fosco ngày 02/04/2015 cho UBND thành phố về “điều kiện sách” để thực hiện dự án không thể hiện nội dung này, gây bất lợi cho Fosco.
Kết luận thanh tra cho biết việc Fosco đã bàn giao nhà, đất trên cho Công ty ISH khai thác kinh doanh tài sản, hưởng hoa lợi, lợi tức phát sinh và nộp tiền thuê đất hằng năm với thời gian 4 năm (từ 04/07/2016 đến 27/11/2020) trong khi pháp lý dự án chưa hoàn chỉnh, chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư, không phù hợp với phương án sắp xếp, xử lý nhà, đất được phê duyệt là chưa đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền.
Đến ngày 16/06/2023, Fosco có văn bản báo cáo UBND thành phố, trong đó xin chủ trương thu hồi dự án số 39 đường Nguyễn Thị Minh Khai với lý do không có năng lực quản lý đầu tư và không đủ nguồn lực để hoàn thành dự án; việc triển khai kéo dài gây lãng phí tài sản, vốn Nhà nước.
Do dự án không triển khai nên Fosco, Công ty Sato, SonKim Land phải xử lý khoản tiền 35.5 tỷ đồng. Tại biên bản làm việc ngày 05/06/2024 của Thanh tra thành phố, SonKim Land, Sato và ISH đều kiến nghị UBND thành phố xem xét, chấp thuận việc chấm dứt việc hợp tác, góp vốn theo hợp đồng số 46/2016/HĐHTĐT-GTĐT và xử lý 35.5 tỷ đồng theo đó Fosco được sử dụng như đã nêu tại văn bản số 02/2024/SKL-ISH và số 12/CV-SATO ngày 30/05/2024 của SonKim Land và Sato đã gửi cho Fosco.
Liên quan đến tồn tại của dự án trên, UBND thành phố chỉ đạo giao các sở ngành liên quan rà soát, có ý kiến liên quan pháp lý, mục tiêu thực hiện dự án, phương án sắp xếp nhà đất. Gần nhất vào ngày 19/03/2024, Văn phòng UBND thành phố, UBND thành phố giao Thường trực Ban Chỉ đạo 167 (Sở Tài chính) và Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Fosco và các cơ quan, đơn vị liên quan xem xét đề xuất hướng xử lý. Tuy nhiên, đến nay, các đơn vị vẫn chưa thực hiện xong.
Từ kết quả thanh tra nêu trên, Chánh Thanh tra Thành phố kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố chỉ đạo giao Chủ tịch HĐTV và Tổng Giám đốc Fosco kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các tổ chức, các nhân với những tồn tại, vi phạm đã nêu để có biện pháp xử lý theo thẩm quyền.
Đồng thời, kiểm tra, rà soát, khẩn trương làm việc với Công ty ISH, SonKim Land và Sato để thanh lý, chấm dứt hợp đồng góp vốn và lập thủ tục giải thể Công ty ISH theo quy định pháp luật, bảo đảm tránh thất thoát, lãng phí tiền và tài sản nhà nước.
Sau khi có kết quả thanh lý, chấm dứt hợp đồng góp vốn và giải thể Công ty ISH, căn cứ quy định pháp luật về doanh nghiệp, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, pháp luật về kế toán và các quy định pháp luật có liên quan để có giải pháp xử lý khoản tiền 35.5 tỷ đồng bảo đảm theo đúng quy định pháp luật.
