Tháng 9/2020, Báo điện tử VTC News đăng tải loạt bài viết Doanh nghiệp tự ý 'phát canh thu tô’ gần 400ha đất bãi bồi ven biển ở Hải Phòng phản ánh việc gần 400 ha đất dự án của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng (Hải Phòng) bị doanh nghiệp sử dụng trái pháp luật, tự ý "phát canh thu tô", không nộp thuế, khiến Nhà nước thất thu hàng chục tỷ đồng trong 10 năm nay.
Mới đây, trả lời PV VTC News, ông Trần Văn Phương – Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Hải Phòng cho biết, liên cơ quan gồm: Sở TN-MT, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), Cục Thuế Thành phố và UBND huyện Tiên Lãng đã trình UBND TP Hải Phòng ra quyết định thu hồi diện tích đất Công ty Việt Mỹ đang quản lý.
Sau khi kiểm tra, rà soát, các cơ quan đã xác định được hàng loạt vi phạm của chủ đầu tư dự án trong suốt thời gian dài.
Gần 400 ha đất bãi bồi ven biển bị doanh nghiệp tự ý "phát canh thu tô"
Cụ thể, theo xác định của Sở TN-MT Hải Phòng, Công ty Việt Mỹ đã vi phạm hàng loạt quy định về đất đai và sử dụng đất không hiệu quả. Trong đó, doanh nghiệp này đã sử dụng ngoài chỉ giới được ký hợp đồng thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 32,9 ha. Vi phạm này thuộc trường hợp những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Khoản 1 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.
Bên cạnh đó, Công ty Việt Mỹ còn tự ý cho 2 hộ thuê lại đất để nuôi trồng thủy sản với diện tích 100 ha; không tái tạo đủ diện tích trồng cây chắn sóng ngoài đê.
Trong khi đó, theo xác định của Sở KH-ĐT, Dự án đầu tư nuôi trồng thủy sản huyện Tiên Lãng của Công ty Việt Mỹ hoạt động không hiệu quả. Mục tiêu nuôi tôm công nghiệp của dự án bị phá vỡ. Công ty không tổ chức sản xuất mà cho công nhân và người dân địa phương thuê đầm để tự nuôi bán thâm canh, quảng canh cải tiến. Công ty đã đắp đê bao lấn ra ngoài chỉ giới đất được thuê 32,9 ha so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, vi phạm Điều 15 Luật Đất đai năm 2003.
Dự án được miễn 6 năm tiền thuê đất, kể từ khi ký hợp đồng thuê đất (từ 5/10/2003). Đến 10/2009, thời gian ưu đãi tiền thuê đất đã hết song công ty không hợp tác với địa phương kê khai lập sổ bộ thuế sử dụng đất theo quy định, hiện nay công ty vẫn chưa nộp tiền thuê đất.
Việc trồng rừng thay thế diện tích rừng đã chặt công ty không thực hiện đúng như cam kết, diện tích trồng rừng bổ sung rất thấp so với yêu cầu, tỷ lệ cây trồng sống không cao.
Bên cạnh đó, Công ty Việt Mỹ không thực hiện đúng tiến độ đầu tư và giấy phép ưu đãi đầu tư của UBND TP Hải Phòng.
Công ty Việt Mỹ tự ý cho 2 hộ thuê lại đất để nuôi trồng thủy sản với diện tích 100 ha; không tái tạo đủ diện tích trồng cây chắn sóng ngoài đê.
Đặc biệt, theo số liệu do Chi cục thuế khu vực Vĩnh Bảo - Tiên Lãng cung cấp, tính đến 30/9/2013, Công ty Việt Mỹ còn nợ tiền thuê đất hơn 1,4 tỷ đồng; tiền chậm nộp là 728 triệu đồng. Như vậy Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ không thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai với Nhà nước thuộc trường hợp những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Khoản 7 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.
Theo Cục Thuế thành phố, cơ quan này không liên lạc được với Công ty Việt Mỹ hoặc người đại diện pháp luật của Công ty, do đó không thực hiện được các thủ tục cưỡng chế;
Công ty Việt Mỹ và Chi nhánh Công ty Việt Mỹ tại Hải Phòng đều đã bỏ địa chỉ kinh doanh, không kê khai thuế, không có tài khoản tại ngân hàng, không sử dụng hóa đơn nên cơ quan thuế đã lập hồ sơ cưỡng chế thuế nhưng không thể áp dụng biện pháp cưỡng chế thuế Công ty Việt Mỹ.
Thậm chí, ngày 18/9/2020, Sở TN-MT Hải Phòng đã tổ chức cuộc họp cùng UBND huyện Tiên Lãng, UBND xã Vinh Quang và Công ty Việt Mỹ, tuy nhiên tại cuộc họp Công ty không có người đại diện theo pháp luật (chỉ có người đang quản lý, sử dụng khu đất).
“Như vậy các hành vi vi phạm của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ (4 hành vi) đã được xác định từ năm 2009 là vi phạm Khoản 9,12 Điều 38 Luật Đất đai 2003 (nay phù hợp với điểm g, i Khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013), vi phạm Luật Đầu tư, vi phạm Luật Quản lý thuế”, Liên cơ quan khẳng định!.
Theo kết quả rà soát của các sở, ngành, hiện nay Công ty Việt Mỹ và Chi nhánh Công ty Việt Mỹ tại Hải Phòng đều đã bỏ địa chỉ kinh doanh, không kê khai thuế, không có tài khoản tại ngân hàng, không sử dụng hóa đơn.
Công ty đã đắp đê bao lấn ra ngoài chỉ giới đất được thuê 32,9ha so với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Để tránh lãng phí tài nguyên đất, thất thoát ngân sách, đồng thời thực hiện đúng các quy định của pháp luật hiện hành, liên cơ quan trình UBND Thành phố thu hồi 333,3 ha đất của Công ty Việt Mỹ.
Đồng thời, các cơ quan này đề nghị UBND Thành phố giao diện tích đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Tiên Lãng quản lý đến khi có quyết định khác của UBND Thành phố.
Sở TN-MT có trách nhiệm chủ trì cùng UBND huyện Tiên Lãng, UBND xã Vinh Quang, Công ty Việt Mỹ triển khai quyết định, bàn giao mốc chỉ giới khu đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Tiên Lãng quản lý. Bên cạnh đó, Sở có trách nhiệm thu hồi, hủy bỏ giá trị pháp lý giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số đã cấp cho Công ty Việt Mỹ, chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai chỉnh lý hồ sơ địa chính theo quy định.
Sở KH-ĐT có trách nhiệm thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động dự án đầu tư nuôi trồng thủy sản của Công ty Việt Mỹ và thu hồi giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư của UBND Thành phố theo quy định pháp luật về đầu tư sau khi có quyết định thu hồi đất của UBND Thành phố.
Đồng thời, Cục Thuế thành phố có trách nhiệm rà soát, xử lý nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Công ty Việt Mỹ theo quy định.
UBND huyện Tiên Lãng có trách nhiệm kiểm tra, giám sát, đôn đốc Công ty Việt Mỹ di chuyển tài sản để bàn giao đất; tiếp nhận và quản lý khu đất, không để lấn, chiếm, phát sinh vi phạm đến khi có Quyết định khác của UBND Thành phố; đề xuất lập phương án hoàn trả giá trị đầu tư hợp pháp (nếu có).
Đồng thời, huyện cần kiểm tra, xử lý 32 ha đất do đã để cho Công ty Việt Mỹ sử dụng vượt diện tích được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Công ty Việt Mỹ có trách nhiệm bàn giao diện tích đất thu hồi cho Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Tiên Lãng quản lý.
