Ngày 12/12/2022, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 1156 “về cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế”, chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước có các biện pháp kịp thời, hiệu quả, chỉ đạo các ngân hàng thương mại xem xét, đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện Chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP.
Ngày 14/12/2022, Thủ tướng Chính phủ cũng ban hành Công điện số 1164/CĐ-TTg “về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và phát triển nhà ở”. Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng nhà nước hướng dẫn các ngân hàng thương mại cho vay, giải ngân nhanh chóng đối với các doanh nghiệp, dự án bất động sản đủ điều kiện theo đúng quy định của pháp luật; ưu tiên cho vay các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thương mại với giá phù hợp…
Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), mặc dù nền kinh tế sẽ có thêm nguồn tiền 240.000 tỷ đồng từ việc ngành ngân hàng được room tín dụng thêm 1,5-2% và 200.000 tỷ đồng còn lại của trần tăng trưởng tín dụng 14% (cũ), nhưng đến nay chỉ còn vài ngày là hết năm 2022, nhìn chung các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản và người mua nhà vẫn rất khó vay được vốn. Nguyên nhân chủ yếu là do Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại “không hạ chuẩn tín dụng”.
Hiệp hội nhận thấy, trong tình thế bất thường thì Nhà nước phải ban hành các giải pháp bất thường để xử lý kịp thời và hiệu quả và đối với thị trường bất động sản đang rất khó khăn hiện nay.
HoREA cho rằng Luật Kinh doanh bất động sản 2014 cũng quy định “Nhà nước có cơ chế, chính sách bình ổn thị trường bất động sản khi có biến động, bảo đảm lợi ích cho nhà đầu tư và khách hàng”.
Do đó, Hiệp hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét “nới chuẩn tín dụng”, nếu không các ngân hàng thương mại không dám cho vay đối với một số trường hợp, trong đó, các doanh nghiệp xin vay khoản tín dụng mới có tài sản bảo đảm, nhưng không được vay do có khoản nợ thuộc nhóm 2, nhóm 3 chưa thanh toán.
Hiệp hội nhận thấy, nếu doanh nghiệp bất động sản có được khoản vay mới thì có thể triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh, tạo được dòng tiền thì có thể hoàn trả khoản vay mới và cũ. Việc này có lợi cho cả doanh nghiệp và tổ chức tín dụng cùng “dìu” nhau vượt qua khó khăn.
Ngoài ra, nhiều chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đang giảm giá bán nhà, chiết khấu sâu, dẫn đến giá bán căn hộ tại một số dự án chỉ khoảng 2 tỷ đồng/căn. Trong khi thị trường bất động sản, đặc biệt tại TP.HCM hầu như không có căn hộ nhà ở xã hội đang được triển khai với mức giá bình dân.
Tận dụng thời điểm thị trường điều chỉnh và cũng hoá giải cho các bên tham gia thị trường bất động sản, cũng như việc triển khai gói tín dụng 40.000 tỷ đồng hỗ trợ giảm 2%/năm lãi suất vay (theo Nghị định 31/2022 của Chính phủ) mới chỉ giải ngân được 21.000 tỷ đồng (đạt 52,5%), tính đến tháng 10/2022.
Để không lãng phí nguồn lực hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, HoREA kiến nghị cho phép người mua nhà ở thương mại có mức giá dưới 2 tỷ đồng/căn được hỗ trợ 2%/năm lãi suất vay tín dụng (hoặc với lãi suất hợp lý) tính từ ngày giải ngân khoản vay đến thời điểm khách hàng trả hết nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay theo thỏa thuận giữa ngân hàng thương mại và khách hàng, nhưng không vượt quá ngày 31/12/2023.
Hai nhóm được hỗ trợ giảm 2% lãi suất từ gói 40.000 tỷ đồng
Thống đốc NHNN đã ký Thông tư 03/2022/TT-NHNN về hướng dẫn ngân hàng thương mại thực hiện Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại. Đây là chính sách sử dụng ngân sách nhà nước có quy mô lớn triển khai qua hệ thống ngân hàng thương mại.
Theo đó, 02 nhóm đối tượng được hỗ trợ. Nhóm thứ nhất gồm: các ngành hàng không, vận tải kho bãi; du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống; giáo dục - đào tạo; nông - lâm nghiệp - thuỷ sản; công nghiệp chế biến - chế tạo; xuất bản phần mềm, lập trình máy vi tính và hoạt động liên quan, hoạt động dịch vụ thông tin; bao gồm cả hoạt động xây dựng phục vụ trực tiếp cho các ngành kinh tế này, trừ hoạt động xây dựng cho mục đích kinh doanh bất động sản.
Nhóm thứ hai: cho vay thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ (danh mục dự án do Bộ Xây dựng tổng hợp từ UBND tỉnh, thành phố và công bố bằng văn bản, trên cổng thông tin điện tử của Bộ Xây dựng).
