Mặc dù phải mất nhiều năm nữa mới có tư cách thành viên, nhưng quyết định tại Hội nghị Thượng đỉnh EU ở Brussels này sẽ giúp Ukraine có nhiều sự ủng hộ hơn từ phương Tây.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy (giữa), Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen (trái) và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel (phải) đi bộ cùng nhau tại Kiev, Ukraine vào ngày 9 tháng 2, 2023. Ảnh: Văn phòng Báo chí Tổng thống Ukraine
Động thái này diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với Ukraine, sau khi nước này không thành công trong chiến dịch phản công trước các lực lượng Nga hồi giữa năm 2023 và Quốc hội Mỹ vẫn chưa thông qua gói viện trợ hơn 60 tỷ USD mà chính quyền của Tổng thống Joe Biden đề nghị.
Việc Liên minh châu Âu cho phép Ukraine đàm phán gia nhập là một quyết định bất thường, khi Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã phản đối và đồng ý rời khỏi phòng họp trong lúc đại diện của 26 thành viên khác họp bàn và thông qua quyết định này.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tuyên bố: "Đây là một chiến thắng cho Ukraine. Một chiến thắng cho toàn châu Âu. Một chiến thắng thúc đẩy, truyền cảm hứng và tiếp thêm sức mạnh. Tôi xin chúc mừng mọi người Ukraine trong ngày này...”.
Các nhà ngoại giao và quan chức cho biết Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã đóng vai trò quan trọng trong việc ông Orban rời khỏi phòng để dọn đường cho quyết định nói trên. Ông Scholz cho biết quyết định này là "một dấu hiệu ủng hộ mạnh mẽ" đối với Ukraine.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã rời khỏi phòng họp tại Hội nghị Thượng đỉnh EU khi quyết định cho phép Ukraine đàm phán gia nhập được thông qua. Ảnh: AP
Các nhà lãnh đạo cũng đồng ý tiến hành các cuộc đàm phán gia nhập với Moldova và trao cho một nước khác là Georgia tư cách ứng viên gia nhập. “Rõ ràng là các quốc gia này thuộc về gia đình châu Âu”, ông Scholz nói trên mạng xã hội X.
Các nhà lãnh đạo cho biết họ cũng sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán về tư cách thành viên với Bosnia sau khi nước này tiến hành một số cải cách chính trị nhất định.
Ngay vào tối thứ Năm, các nhà lãnh đạo EU đã đàm phán về quyết định viện trợ tài chính 50 tỷ euro cho Ukraine. Ông Orban trước đó cũng đã phản đối kế hoạch này. Ông đã viện dẫn tham nhũng và các vấn đề khác để lập luận rằng Ukraine chưa sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán với EU.
Hôm thứ Tư, Ủy ban châu Âu - cơ quan điều hành của EU - đã khôi phục quyền tiếp cận của Hungary với số tiền hoàn lại lên tới 10,2 tỷ euro cho các dự án kinh tế sau khi nhận thấy nước này đã đáp ứng một số điều kiện tư pháp.
Tuy nhiên, ông Orban vẫn phản đối các cuộc đàm phán về tư cách thành viên của Ukraine ngay cả sau khi quyết định được đưa ra. Ông nói: “Lập trường của Hungary rất rõ ràng, Ukraine chưa chuẩn bị cho việc chúng tôi bắt đầu đàm phán về tư cách thành viên EU”, đồng thời gọi quyết định bắt đầu đàm phán là “phi lý” và “không phù hợp”.
Ông nói: “Nhưng 26 quốc gia thành viên kiên quyết rằng quyết định này phải được đưa ra nên Hungary quyết định rằng nếu 26 quốc gia quyết định như vậy, họ nên đi theo con đường riêng của mình và Hungary không muốn tham gia vào quyết định tồi tệ này”.
Các cuộc đàm phán về tư cách thành viên có thể sẽ mất nhiều năm và sẽ không bắt đầu ngay lập tức. Đầu tiên, EU sẽ phải đồng ý về khuôn khổ cho các cuộc đàm phán. Các nhà lãnh đạo cho biết, họ sẽ thực hiện bước đi này một khi Ukraine đáp ứng được các yêu cầu về dân chủ và pháp quyền.
Hoàng Anh (theo AP, Reuters)
