Đầu năm 2022, UBND huyện Đại Từ có văn bản đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên xem xét đồng ý cho công ty Cổ phần hợp tư khoáng sản Nhạc Long Kim Sơn (gọi tắt là Công ty Kim Sơn) thuê đất tại khu vực xóm 2 xã Hà Thượng, huyện Đại Từ để triển khai thực hiện dự án Khu liên hợp luyện kim Hà Thượng (đợt 1/2022).
Theo ông Tạc Văn Lợi – Chủ tịch UBND xã Hà Thượng thì đợt 1/2022, công ty Kim Sơn được giao hơn 8 hecta, trong đó có hơn 9.000 m2 đất nông nghiệp.
Trong lúc các cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên xem xét, phê duyệt đề nghị của UBND huyện Đại Từ thì công ty Kim Sơn tự ý đưa người và máy móc vào khu vực trên tiến hành san lấp mặt bằng, xây dựng nhà xưởng trên khu đất trên.
Ghi nhận của Phóng viên Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường vào chiều ngày 9/6, cả một khu vực rộng lớn trong đó có hơn 9.000 m2 đất nông nghiệp đã được Công ty Kim Sơn hoàn thành công tác san lấp. Trên khu vực này, hàng loạt công trình xây dựng dang dở hiện đang tạm dừng thi công, máy móc tập kết ngay ngắn bên trong công trường.
Doanh nghiệp đã và đang san lấp, xây dựng trái phép trên diện tích hơn 9.000 m2 đất nông nghiệp.
Liên quan đến Công ty Nhạc Long Kim Sơn trong quá trình triển khai dự án Khu liên hợp luyện kim Hà Thượng, UBND xã Hà Thượng đã nhiều lần gửi công văn đến Công ty Nhạc Long Kim Sơn đề nghị dừng hoạt động san lấp mặt bằng, xây dựng trái phép trên khu đất chưa được cấp phép và đã đề nghị UBND huyện Đaị Từ vào cuộc, xử phạt vi phạm hành chính của Công ty Kim Sơn với số tiền 80 triệu đồng.
Bất chấp yêu cầu dừng thi công từ phía chính quyền địa phương, Công ty Nhạc Long Kim Sơn vẫn ngang nhiên san lấp, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Cụ thể, UBND xã Hà Thượng ban hành công văn số 106/UBND-ĐC ngày 13/5/2022 yêu cầu Công ty Nhạc Long Kim Sơn dừng các hoạt động khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép theo quy định.
Bất chấp yêu cầu dừng thi công của UBND xã Hà Thượng, vào ngày 31/5 doanh nghiệp vẫn cho người và phương tiện ngang nhiên đào đường, đặt ống cống cản trở hoạt động đi lại của người dân.
Văn bản số 106/UBND-ĐC do ông Tạc Văn Lợi, Chủ tịch UBND xã Hà Thượng (Đại Từ - Thái Nguyên) ký ngày 13/5/2022, yêu cầu Công ty Nhạc Long Kim Sơn thực hiện tốt các quy định về đất đai, xây dựng và môi trường, dừng các hoạt động xây dựng, sử dụng đất đúng vị trí được giao.
Đối với diện tích chưa được giao đất, cho thuê đất, UBND xã Hà Thượng đề nghị doanh nghiệp hoàn thiện các thủ tục theo quy định của pháp luật, hoàn thiện hồ sơ trước khi xây dựng.
Sau khi hoàn thành, cống thoát nước dự án xả thẳng vào chân Nhà văn hóa xóm 2 xã Hà Thượng.
Tuy nhiên, ngày 31/5, doanh nghiệp cho công nhân và máy móc tiếp tục thi công kè chống sạt lở khu đất. Không những vậy, doanh nghiệp còn ngang nhiên cắt đường, đào đất để lắp đặt cống thoát nước làm đảo lộn cuộc sống của người dân.
Trước hành vi cố tình vi phạm của doanh nghiệp, đến ngày 5/6, UBND xã Hà Thượng tiếp tục có văn bản số 128/UBND-ĐC yêu cầu Công ty Nhạc Long Kim Sơn thực hiện nghiêm chỉnh các quy định về xây dựng, đất đai.
Các hạng mục dự án đã được chủ đầu tư triển khai xây dựng phần thô.
Trao đổi với Phóng viên Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường, ông Tạc Văn Lợi – Chủ tịch UBND xã Hà Thượng khẳng định: “Ngay sau khi phát hiện doanh nghiệp tự ý san lấp, thi công nhà xưởng trên khu đất trên. Tại thời điểm kiểm tra, doanh nghiệp không xuất trình được bất cứ một loại hồ sơ giấy tờ gì.
UBND xã đã có văn bản yêu cầu doanh nghiệp dừng thi công, báo cáo các cơ quan chức năng có thẩm quyền, cụ thể là UBND huyện Đại Từ vào cuộc xử lý hành vi vi phạm của công ty Nhạc Long Kim Sơn. Chừng nào doanh nghiệp hoàn thiện đầy đủ thủ tục pháp lý, giao nộp hồ sơ cho chính quyền địa phương quản lý, giám sát theo luật thì mới được phép thi công trở lại".
Theo khẳng định của ông Lợi - Chủ tịch xã Hà Thượng, dự án chưa có bất cứ một loại giấy tờ gì.
Lý giải về hành vi cố tình thi công trái phép của doanh nghiệp trước đó, ông Lợi cho hay: “Sau khi UBND xã có văn bản đề nghị tạm dừng thi công doanh nghiệp đã chấp hành đầy đủ, tuy nhiên do lo ngại mưa lớn gây sạt lở nên doanh nghiệp mới cho người, máy móc làm kè chống sạt lở, lắp đặt cống nước”. Cũng theo ông Lợi, hiện doanh nghiệp chấp hành nghiêm đề nghị tạm dừng thi công.
Liên quan đến sự việc trên, Phóng viên đã liên hệ với ông Hoàng Đức Khánh – Giám đốc Sở Xây dựng Thái Nguyên. Sau khi nghe phóng viên trình bày, ông Khánh cho biết sẽ cho người kiểm tra và thông tin lại sau.
Công ty cổ phần hợp tư khoáng sản Nhạc Long Kim Sơn có địa chỉ tại Tổ 8, phường Thịnh Đán, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên do ông MENG, CHONGSHU (Vũ Hồng Minh) là người đại diện theo pháp luật.
Cũng liên quan đến sự việc trên, chiều 17/6 trao đổi với phóng viên Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường, ông Vũ Hồng Minh - Giám đốc Công ty cổ phần hợp tư khoáng sản Nhạc Long Kim Sơn cho biết: "Trong quá trình thi công, bên mình có mở rộng một chút thi công mương thoát nước lấn vào đất do giao thông quản lý, không thuộc địa phận của công ty".
Cũng theo ông Minh cho biết thì sau khi UBND huyện Đại Từ có văn bản gửi UBND tỉnh Thái Nguyên đề nghị giao đất thì phía doanh nghiệp đã làm hồ sơ báo cáo gửi UBND huyện Đại Từ, UBND xã Thái Nguyên. Sau khi UBND xã có văn bản yêu cầu dừng thi công thì phía doanh nghiệp đã tiến hành dừng mọi hoạt động thi công.
Trao đổi thêm với phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường điện tử, ông Minh cho biết dự án do tỉnh Thái Nguyên cấp phép xây dựng, hiện đang trong quá trình hoàn tất hồ sơ.
Theo Luật Đất đai năm 2014, việc xây dựng nhà ở hoặc các công trình kiên cố trên đất nông nghiệp trái phép sẽ bị xử phạt từ 40 đến 50 triệu đồng tùy mức độ và hành vi vi phạm. Hoặc bị xử phạt hành chính do chưa thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất mà đã xây dựng công trình.
Theo Nghị định 102/2014/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai, khi chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép sang đất phi nông nghiệp sẽ bị phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng nếu diện tích đất trái phép dưới 0,5ha. Bị phạt từ 20 – 30 triệu đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,5ha đến dưới 3ha; phạt tiền từ 30 – 50 triệu đồng nếu diện tích chuyển đổi trái phép từ 3ha trở lên.
Trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang đất phi nông nghiệp thì bị phạt triền từ 1 – 2 triệu đồng nếu diện tích dưới 0,5ha; phạt tiền từ 2 – 5 triệu đồng nếu diện tích từ 0,5ha đến dưới 3ha và phạt từ 5 – 10 triệu nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 3ha trở lên.
Ngoài ra, người có hành vi vi phạm vừa bị phạt tiền vừa phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu trên diện tích đất vi phạm đó và nộp lại số lợi bất hợp pháp do vi phạm có được.