Nhà máy Sô đa Chu Lai dừng hoạt động sau 3 lần chạy thử nghiệm nhưng không hiệu quả
Nhà thầu Trung Quốc bỏ chạy
Công ty Cổ phần sản xuất Sô đa Chu Lai (Cty Sô đa) vừa có báo cáo giải trình việc chậm nộp tiền nợ thuế gửi UBND tỉnh Quảng Nam cùng các ngành chức năng của tỉnh. Theo Cty Sô đa, năm 2010 Cty bắt đầu triển khai đầu tư xây dựng đã thuê nhà thầu Trung Quốc làm nhà thầu EPC (thiết kế, mua sắm, xây dựng). Năm 2014 và 2015, nhà thầu EPC đã lắp đặt thiết bị và vận hành thử nghiệm để bàn giao Nhà máy cho Cty Sô đa. Trong quá trình vận hành thử nghiệm đã xảy ra lỗi thiết bị của nhà thầu EPC không đạt tiêu chuẩn như hợp đồng đã cam kết. Mặt khác, do sự cố Giàn khoan 981 xảy ra năm 2014, một số nhà thầu phụ của tổng thầu đã bỏ về không quay trở lại Việt Nam.
“Từ những nguyên nhân bất khả kháng trên, nhà thầu EPC không mời được chuyên gia kỹ thuật Trung Quốc sang bàn giao vận hành, một số thiết bị không đồng bộ… Chúng tôi đã làm việc với nhà thầu EPC nhưng cũng chưa đạt được thỏa thuận vì nhà thầu chưa có thầu phụ, chưa thiện chí hợp tác. Từ những khó khăn trên dẫn đến thời gian đầu tư đã vượt thời gian dự kiến đưa nhà máy vào vận hành để thu hồi vốn. Chúng tôi cố gắng bằng nguồn tài chính tự huy động của các cổ đông đưa nhà máy vào vận hành nhưng cũng chưa đạt tiêu chuẩn dẫn đến khi hoạt động đã bị ô nhiễm môi trường, vượt tiêu chuẩn cho phép. Do đó Bộ TN-MT đã ra quyết định xử phạt và UBND tỉnh Quảng Nam ra quyết định dừng hoạt động nhà máy từ 2016”- nội dung Cty Sô đa lý giải.
Cũng theo Cty Sô đa Chu Lai, do nhà thầu EPC không quay trở lại và không bàn giao nhà máy cho Cty dẫn đễn Cty phải ghi nợ thuế với cơ quan thuế. Đến tháng 12-2020, Cty Sô đa Chu Lai đã sửa chữa thay thế thiết bị, xây dựng đầu tư khu xử lý nước thải, chất thải rắn, khí thải theo quy chuẩn luật bảo vệ môi trường, Cty Sô đa hợp tác với Cty TNHH TM&SX Tân Tiến xin phép UBND tỉnh Quảng Nam và các sở, ban ngành cho Nhà máy Sô đa Chu Lai được đi vào hoạt động trở lại.
3 đợt vận hành lỗ 80 tỷ đồng
Ngày 24-3-2022, Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam ban hành văn bản 639/STNMT-BVMT về việc cho phép Cty Sô đa Chu Lai được vận hành thử nghiệm. Ngày 10-4 Cty Sô đa bắt đầu đưa nhà máy sô đa đi vào vận hành, đến ngày 6-6 thì kết thúc. “Trong thời gian đó Cty đã vận hành được 3 đợt sản xuất, trong khi điều kiện bắt buộc vận hành, chạy thử nhà máy phải có lãi mới tiếp tục được duy trì. Đối với nhà máy là phải hoạt động liên tục ít nhất 3 tháng để đảm bảo nâng công suất tối đa. Nhưng do Cty đang thiếu vốn nên không thể cung cấp nguồn nguyên liệu liên tục để vận hành, hoạt động. Ngoài ra, trong quá trình vận hành chạy máy đã xảy ra sự cố đường điện khiến điện vào nhà máy gặp sự cố sụt áp, dẫn đến dừng tê liệt hoàn toàn các thiết bị trong nhà máy; tiếp đến mưa trên diện rộng gây sét đánh làm đứt đường dây điện nên nhà máy phải tạm dừng sản xuất để tiến hành khắc phục sự cố.
Nhà máy hoạt động gián đoạn, mỗi đợt sản xuất nhiều nhất chỉ được 24 ngày nên công suất mới đạt 50% và chất lượng sản phẩm giai đoạn này chưa đạt theo tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, Cty rất khó tuyển dụng lao động có tay nghề cao để vận hành nhà máy và thiếu chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm điều hành nhà máy dẫn đến 3 đợt vận hành sản xuất lỗ khoảng 80 tỷ đồng. Vì những điều kiện bất khả kháng nêu trên, chúng tôi hiện đang rất khó khăn, chưa có nguồn thu bù đắp để trả lương cho công nhân và thực hiện trả nợ thuế theo cam kết… Trên đây là giải trình về việc chậm nộp tiền nợ thuế, kính mong UBND tỉnh Quảng Nam cùng Sở KH-ĐT, Cục Thuế tỉnh xem xét, chấp thuận phương án lùi việc nộp tiền nợ thuế nhà thầu. Cụ thể, từ tháng 10-2022 đến tháng 10-2023, mỗi tháng Cty nộp 2 tỷ đồng. Đối với số lãi phát sinh Cty xin được miễn giảm phần phạt thuế chậm nộp do nhà máy ngừng hoạt động”- báo cáo giải trình thể hiện.
Sau khi nhận được giải trình trên, theo quy chế làm việc của UBND tỉnh Quảng Nam, ngày 15-9, Văn phòng UBND tỉnh có Công văn số 997/VPUBND-KTTH gửi Sở KH-ĐT, Cục Thuế tỉnh nghiên cứu tham mưu giải quyết theo thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định.
