Trong bài viết với nhan đề "Sản phẩm Xương khớp NIBIFA: Quảng cáo một đằng, chất lượng một nẻo", Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) đề cập tới tình trạng trên thị trường nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng đang quảng cáo với thông tin sai sự thật, không đúng công dụng, chất lượng thực tế sản phẩm. Trong đó, có đề cập tới việc quảng cáo sản phẩm Xương khớp Nibifa của Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình đang quảng cáo là thuốc điều trị, bồi bổ sụn khớp. Tuy nhiên, trên thực tế, đây chỉ là sản phẩm thực phẩm chức năng và không có công dụng chữa bệnh.
Chưa dừng lại ở đó, website xuongkhopnibifa.vn (ghi thông tin Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình) - nơi đăng tải rất nhiều thông tin quảng cáo về sản phẩm Xương khớp Nibifa còn có dấu hiệu giả mạo logo của Bộ Công Thương. Cụ thể, dưới chân trang này hiển thị logo màu xanh với dòng chữ "Đã thông báo Bộ Công Thương".
Tuy nhiên, khi click vào logo này thì không hiển thị bất kì thông tin nào liên quan tới doanh nghiệp. Dù vậy, trên website xuongkhopnibifa.vn, khách hàng vẫn có thể đặt hàng bình thường. Liệu trang website xuongkhopnibifa có đang hoạt động "chui"? Sản phẩm được niêm yết trên trang này có đảm bảo an toàn, chất lượng hay không? Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình có chịu trách nhiệm về việc này?
Trên thực tế, theo quy định tại Thông tư số 47/2014/TT-BCT, cá nhân, tổ chức lập website để kinh doanh phải có trách nhiệm thông báo, đăng ký website thương mại điện tử với Bộ Công Thương tại Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử www.online.gov.vn.
Trường hợp cá nhân, tổ chức có trách nhiệm thông báo, đăng ký website thương mại điện tử với Bộ Công Thương không tuân thủ việc đăng ký sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 185/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được quy định tại Điều 81 Nghị định này.
Theo đó, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: Thiết lập website thương mại điện tử bán hàng mà không thông báo với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định; Không thông báo sửa đổi, bổ sung khi có sự thay đổi thông tin liên quan đến website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử đã đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định.
Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: Thiết lập website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử khi chưa được xác nhận đăng ký theo quy định; Đình chỉ hoạt động thương mại điện tử từ 06 tháng đến 12 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 1, 2 và điểm a, b, c và d khoản 3 Điều này trong trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm".
Như vậy, trường hợp cá nhân, tổ chức không thông báo thiết lập website thương mại điện tử hoặc có thông báo nhưng chưa được xác nhận đăng ký mà vẫn tiến hành hoạt động kinh doanh trên website thì sẽ bị xử phạt với mức phạt tương ứng như trên.
Trước đó, như Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) đã thông tin, sản phẩm Xương khớp Nibifa của Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình (có địa chỉ tại số 18, Hồ Đắc Di, Quang Trung, Đống Đa, Hà Nội) quảng cáo với nội dung sai sự thật, không đúng chất lượng thực tế của sản phẩm. Thậm chí, những nội dung quảng cáo gây nhầm lẫn không chỉ xuất hiện trên website mà còn từ chính nhân viên của Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình.
Cụ thể, trên website xuongkhopnibifa.vn, sản phẩm Xương khớp Nibifa được quảng cáo với nội dung: “Viên xương khớp NIBIFA với công thức độc quyền từ 18 loại acid amin có trong bột đạm thuỷ từ máu ngựa, sẽ giúp tăng cường thể trạng, bổ sung các acid amin thiết yếu cho cơ thể, ngăn ngừa lão hoá sớm, bảo vệ sụn khớp, bổ sung collagen giúp sụn khớp hoạt động được trơn tru. Đồng thời thành phần Salicin được chiết xuất từ vỏ liễu trắng trong viên xương khớp NIBIFA giúp làm giảm cơn đau nhanh mà an toàn hơn so với nhiều hoạt chất giảm đau phổ biến hiện nay.
Một ưu điểm nữa là Salicin còn hỗ trợ chống lại tác nhân gây viêm ở khớp xương. Sự kết hợp tuyệt vời của 18 loại acid amin trong đạm thuỷ phân từ máu ngựa, Salicin từ vỏ cây liễu trắng cùng với 10 thảo dược quý trong bài thuốc đông y gia truyền, sẽ hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, mang lại niềm vui từ xương chắc khỏe mỗi ngày”.
Trong vai người tiêu dùng, phóng viên cũng tới khảo sát tại địa chỉ tầng 6, số 18, Hồ Đắc Di, Quang Trung, Đống Đa, Hà Nội. Tại đây, phóng viên gặp một phụ nữ giới thiệu là nhân viên Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình. Nhân viên này xin kết bạn zalo với phóng viên và giới thiệu rằng sản phẩm Xương khớp Nibifa là “thuốc đông y thuần 100% không pha tân dược” và có khả năng “điều trị, bồi bổ sụn khớp”.
Để tăng thêm niềm tin từ người tiêu dùng, website và Facebook của công ty còn đăng kèm hình ảnh bác sĩ, nhân viên y tế để quảng cáo cho sản phẩm. Kèm theo đó là hàng loạt bài viết tư vấn về các bệnh xương khớp, sau đó, lồng ghép thông tin quảng cáo về sản phẩm Xương khớp Nibifa.
Trong khi đó, theo quy định tại khoản 2 Điều 27 Nghị định 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm: Không sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế, thư cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm.
Thậm chí, website Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình còn quảng cáo công dụng sản phẩm dưới dạng liệt kê công dụng thành phần có trong sản phẩm. Trong khi đó, Khoản 2, Điều 27, Nghị định 15/2018/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm đã quy định rõ: Nội dung quảng cáo phải phù hợp công dụng, tác dụng của sản phẩm đã được công bố trong bản công bố sản phẩm.
Thông tư số 43/2014/TT-BYT về quản lý thực phẩm chức năng của Bộ Y tế cũng quy định: "Công bố khuyến cáo về sức khỏe phải đúng bản chất của sản phẩm, chỉ công bố công dụng của thành phần cấu tạo có công dụng chính hoặc công bố công dụng hợp thành của những thành phần cấu tạo khi có bằng chứng khoa học chứng minh và không công bố công dụng theo cách liệt kê công dụng của thành phần".
Có thể thấy, những nội dung quảng cáo như trên rất dễ khiến người tiêu dùng hiểu nhầm sản phẩm Xương khớp Nibifa giống với thuốc chữa bệnh. Nhưng trên thực tế, sản phẩm này chỉ là thực phẩm bảo vệ sức khoẻ (hay còn gọi là TPCN) với công dụng “Hỗ trợ tăng cường khí huyết, mạnh gân cốt; giúp cải thiện các biểu hiện đau mỏi xương khớp do phong thấp, thoái hoá khớp do lưu thông khí huyết kém; hỗ trợ hạn chế lão hoá khớp, giúp các khớp vận động linh hoạt”. Mặt khác, phía Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình cũng không đưa ra bằng chứng hay cơ sở khoa học nào chứng minh sản phẩm của mình có khả năng “điều trị khớp” như đã quảng cáo.
Trong khi đó, theo Mục b, Khoản 3 và Điều 3, Khoản 4, Nghị định số 181/2013/NĐ-CP Hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo 2012 thì các đơn vị phân phối, tiếp thị phải: b) Khuyến cáo sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Không được quảng cáo thực phẩm chức năng gây hiểu nhầm sản phẩm đó là thuốc.
Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 hướng dẫn Luật An toàn thực phẩm quy định: “Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (Health Supplement, Dietary Supplement) là những sản phẩm được dùng để bổ sung thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức năng của cơ thể con người, giảm nguy cơ mắc bệnh”.
Ngoài ra, Khoản 15, Điều 6 Luật Dược 105/2016/QH13 cũng quy định: “Cấm thông tin, quảng cáo, tiếp thị, kê đơn, tư vấn, ghi nhãn, hướng dẫn sử dụng có nội dung dùng để phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh, điều trị bệnh, giảm nhẹ bệnh, điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể người đối với sản phẩm không phải là thuốc, trừ trang thiết bị y tế”.
Đối với những thông tin về việc sản phẩm Xương khớp Nibifa quảng cáo có dấu hiệu sai quy định pháp luật, dư luận không khỏi thắc mắc liệu Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình có chịu trách nhiệm? Vì sao các sản phẩm lại được quảng cáo giống với thuốc chữa bệnh dễ khiến người dùng hiểu nhầm? Nếu chất lượng sản phẩm không đúng như quảng cáo, người tiêu dùng có được bồi thường?
Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh chân chính, PV đã liên hệ với đại diện Công ty Cổ phần Dược phẩm Ninh Bình nhằm đảm bảo tính đa chiều của thông tin. Trao đổi với phóng viên, đại diện doanh nghiệp cho biết đã chuyển nội dung đến bộ phận chuyên môn để xử lý. Tuy nhiên, mặc dù nhiều ngày trôi qua, PV vẫn chưa nhận được phản hồi từ đơn vị này.