Ngang nhiên lộng hành...
Những ngày giữa tháng 4/2022, hàng loạt máy múc, xe tải được huy động, mở công trường khai thác đất sét trái phép như chốn không người. Hình thức hoạt động của “đất tặc”, núp bóng dự án đường liên huyện Phù Cát nối thị xã An Nhơn, dự án do UBND huyện Phù Cát làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Tân Lập trúng thầu thi công với giá thầu hơn 16,6 tỷ đồng và giám sát xây dựng là Công ty TNHH TVXD-DVTH Hưng Thịnh.
Ngày 14/4, từ điểm khai thác tại xã Cát Nhơn, huyện Phù Cát về điểm đổ cuối cùng là Nhà máy gạch Nhơn Mỹ (Công ty TNHH XD Công trình Bình Định), nằm ở quốc lộ 19B thuộc xã Nhơn Mỹ, thị xã An Nhơn, hàng loạt xe tải chở đất sét có chiều cao vượt quá thành thùng, mang biển kiểm soát 77C 191.91, 77C 189.75… Hầu hết các xe tải này có trọng tải hơn 20 khối (chưa kể phần ngọn), mỗi giờ đồng hồ có khoảng 4, 5 lượt phương tiện ra vào lấy đất, chở thẳng về nhà máy gạch. Điều khá ngạc nhiên, hoạt động khai thác đất sét trái phép diễn ra ồ ạt nhưng lại không vấp phải sự kiểm tra, xử lý nào của cơ quan chức năng.
Dự án làm đường do UBND huyện Phù Cát làm chủ đầu tư, bị nhiều đối tượng lợi dụng khai thác đất sét trái phép bán cho lò gạch, thu lời bất chính 1 tỷ đồng
Trong vai đối tượng chuyên cung cấp đất sét trên địa bàn, liên hệ với số điện thoại của ông Ba Đắc, được công khai trước cổng ra vào Nhà máy gạch Nhơn Mỹ, thì vị này cho biết, cần phải lấy mẫu đất để định giá tiền thực tế theo khối. Tuy nhiên, khi đặt vấn đề có đất nằm gần khu vực dự án Đường liên huyện Phù Cát nối thị xã An Nhơn (ở xã Cát Nhơn) mà nhà máy đã và đang mua thì vị này khẳng định, mỗi khối đất do một người đàn ông tên Bình vận chuyển từ dự án chở đến nhà máy, với giá 150.000 đồng/khối. Hiện tại, tiền đất sét nhà máy gạch đang nợ của ông Bình gần 1 tỷ đồng, chỗ này lượng đất rất lớn. Điều này cho thấy, số tiền thu lợi bất chính từ việc khai thác đất sét trái phép núp bóng dự án làm đường là vô cùng “khủng”.
Theo quan sát, để lấp liếm sai phạm những đối tượng này sẽ thực hiện theo “điệp khúc” các xe tải chở đất đồi từ nơi khác về đứng chờ sẵn ở dự án, sau khi các xe tải chở đất sét rời đi, ngay lập tức đổ đất che lấp đi vị trí đã khai thác. Người dân địa phương bức xúc phản ánh, khối lượng đất sét rất lớn được doanh nghiệp khai thác mang đi bán, nhưng chính quyền không xử lý được, tài nguyên bị thất thoát trầm trọng.
Ồ ạt khai thác trái phép, Chủ tịch xã không biết
Trao đổi với phóng viên, người phụ trách quản lý thi công dự án Đường liên huyện Phù Cát nối thị xã An Nhơn thừa nhận, có tình trạng khai thác đất sét tại đây đưa đến bán cho nhà máy sản xuất gạch. Người này giải thích rằng, do khi khai thác đất thải tại đây, phát hiện có đất sét nên đã tận thu đem bán cho nhà máy gạch. "Đây là dự án của anh Hòa – Công ty Tân Lập thi công, muốn biết thì tìm anh Hòa, chúng tôi chỉ được giao nhiệm vụ trông coi ở đây", người phụ trách quản lý khai thác đất tại đây thông tin thêm.
Xe tải chở đất từ dự án chạy thẳng về bán cho Nhà máy gạch Nhơn Mỹ tại xã Nhơn Mỹ, thị xã An Nhơn
Để thu lợi bất chính, các đối tượng đã bất chấp quy định pháp luật, tìm mọi cách để hoạt động khai thác đất sét trái phép. Mặc dù hoạt động này đã diễn ra trong thời gian dài, thế nhưng làm việc với ông Nguyễn Vũ Bằng - Chủ tịch UBND xã Cát Nhơn, chúng tôi lại nhận được câu trả lời hết sức bất ngờ: “Xã không biết sự việc này, bởi dự án làm đường do UBND huyện Phù Cát làm chủ đầu tư, tất cả hồ sơ trên huyện chứ xã không nắm được”.
Về vấn đề này ông Đoàn Thế Hòa - Phó Giám đốc Công ty TNHH Tân Lập thừa nhận, trong quá trình thi công dự án Đường liên huyện Phù Cát nối thị xã An Nhơn, các công nhân thuộc công ty đã lén khai thác đất sét trái phép chở về bán cho nhà máy gạch. Đây là hình thức làm “bậy”, không phải chủ trương của công ty(?!). Khi chúng tôi cung cấp thông tin số tiền bán đất sét được đại diện Nhà máy gạch tiết lộ lên đến 1 tỷ đồng, do người đàn ông tên Bình chở đến bán, ông Hòa giật mình nói: “Tôi đã đuổi tài xế, riêng chỗ Bình Diễm còn một kỹ thuật đang xem xét đuổi luôn vì quản lý mà không báo cáo”.
Ông Nguyễn Quá – Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Phù Cát (quản lý trực tiếp dự án, thuộc UBND huyện Phù Cát) khẳng định, việc Công ty TNHH Tân Lập lấy đất từ mỏ đất Hóc Giảng của Công ty TNHH TPV để phục vụ thi công dự án là không đúng theo quy định. Theo ông Nguyễn Quá, thời gian qua, đơn vị này đã tiếp nhận được phản ánh trực tiếp của người dân xã Cát Nhơn tố Công ty TNHH Tân Lập trong quá trình thi công dự án làm đường, khai thác đất sét trái phép. Lực lượng chức năng đã đến hiện trường, lập biên bản nhưng không bắt được quả tang.
Ồ ạt chở đất sét vượt quá thành thùng ra vào Nhà máy gạch Nhơn Mỹ
“Nếu xảy ra trường hợp khai thác đất sét bán cho lò gạch thì quá sai, không chỉ đơn vị thi công mà Công ty Hưng Thịnh chịu trách nhiệm giám sát dự án cũng sai, khi không hoàn thành công việc được giao. Ngoài trách nhiệm của đơn vị thi công, chúng tôi cũng sẽ xem xét các yếu tố của vụ việc để đánh giá lúc Công ty Hưng Thịnh tham gia dự thầu các gói thầu khác, nếu không xử lý nghiêm sẽ sinh ra đủ thứ chuyện”, ông Nguyễn Quá nói.
Tiếp nhận thông tin từ phóng viên, ông Nguyễn Trung Kiên - Chủ tịch UBND huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định khẳng định, sẽ kiểm tra vụ việc để đưa ra hình thức xử lý theo đúng quy định, nếu phát hiện sai phạm.
Năm 2022, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đã có rất nhiều văn bản, chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu chính quyền địa phương, nhanh chóng vào cuộc truy quét xử lý nghiêm, không để tài nguyên bị "chảy máu". Tuy nhiên, sau những chỉ đạo rốt ráo từ người đứng đầu chính quyền tỉnh Bình Định, thực tế thời gian qua, tại huyện Phù Cát tình hình khai thác đất sét và đất đồi trái phép, vẫn còn "nóng" và rất căng thẳng. Câu hỏi dư luận đặt ra ở đây liệu công tác quản lý của cơ quan chức năng sở tại... có vấn đề?
