Trưa 13-9, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên khi chứng kiến cảnh khu rừng phi lao có chức năng chắn gió, sóng biển… để bảo vệ cho người dân xã Mỹ An, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Ðịnh bất ngờ "biến mất". Rất nhiều khoảnh rừng nơi đây hiện chỉ còn là bãi đất trống rộng mênh mông, được san ủi bằng phẳng, nằm cạnh diện tích đất được giao cho Công ty CP Phát triển tầm nhìn Năng lượng sạch để triển khai xây dựng Nhà máy Điện mặt trời Phù Mỹ 3, thuộc dự án Nhà máy Năng lượng mặt trời Phù Mỹ.
5,2 ha rừng phòng hộ ở xã Mỹ An, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Ðịnh bị đốn hạ
Ngỡ ngàng
Theo quan sát, ở khu vực giáp ranh giữa khu rừng phi lao vừa bị chặt phá với cánh rừng phòng hộ do nhà nước quản lý, nhiều đoạn đã được dựng hàng rào thép kiên cố như khẳng định "chủ quyền". Cạnh đó, bức tường rào ngăn cách giữa khu dự án điện mặt trời và khu rừng phi lao trước đây cũng đã bị xô ngã, không còn thể hiện ranh giới giữa 2 bên. Phải quan sát kỹ, chúng tôi mới phát hiện nơi này còn lại dấu tích của khu rừng phòng hộ vừa bị chặt phá bởi một số ít gốc phi lao với đường kính từ 25-30 cm còn chỏng chơ trên khu đất trống.
Theo anh Lê Minh Hoàng (ngụ thôn Xuân Bình, xã Mỹ An), cách đây vài tháng, bãi đất trống ven biển xã Mỹ An còn là khu rừng phi lao khoảng 20 năm tuổi, trải dài từ thôn Xuân Bình đến thôn Xuân Phương. "Gần đây, phát hiện khu rừng phi lao bị những người đang thi công dự án điện mặt trời bên cạnh tàn phá, chúng tôi báo cáo chính quyền địa phương nên họ mới dừng" - anh Hoàng cho biết. Anh nói khu rừng được trồng để bảo vệ, che chắn cho dân làng tránh khỏi thiên tai, cát bay. "Nhưng giờ khu rừng phi lao này đã bị chặt phá, mùa mưa bão tới chúng tôi không biết phải sống ra sao" - anh Hoàng bức xúc và đề nghị làm rõ trách nhiệm các bên.
Ông Lê Xuân Thương, Chủ tịch UBND xã Mỹ An, cho hay dự án Nhà máy Điện mặt trời Phù Mỹ 3 nằm trên diện tích đất và cả rừng phòng hộ thuộc 2 xã Mỹ Thắng, Mỹ An (huyện Phù Mỹ). Hiện dự án đang triển khai giai đoạn 2. "Sau khi nhận được tin báo rừng phòng hộ bị chặt hạ, chúng tôi đã phối hợp với Ban Quản lý rừng phòng hộ (BQLRPH) huyện Phù Mỹ cùng các cơ quan chức năng liên quan làm việc và yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng triển khai thi công phần diện tích rừng bị phá để làm rõ" - ông Thương thông tin.
Ông Bùi Long Thăng, Giám đốc BQLRPH huyện Phù Mỹ, cho biết kết quả kiểm tra mới đây cho thấy khu rừng phi lao ở xã Mỹ An vừa bị phá có diện tích 5,26 ha, khoảng 10 năm tuổi. Ðây là rừng phòng hộ ven biển do BQLRPH huyện quản lý, có chức năng phòng hộ bảo vệ môi trường.
Cận cảnh một cây phi lao có đường kính khoảng 30 cm bị đốn hạ
Đổ lỗi nhà thầu
Trao đổi với phóng viên, đại diện Công ty CP Phát triển tầm nhìn Năng lượng sạch thừa nhận trong quá trình thi công giai đoạn 2 của dự án Nhà máy Điện mặt trời Phù Mỹ, đơn vị thi công đã xâm lấn ra ngoài mốc giới được nhà nước giao tại xã Mỹ An.
Cụ thể, theo đại diện Công ty CP Phát triển tầm nhìn Năng lượng sạch, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên việc đi lại giữa các địa phương gặp khó khăn, việc thi công trực tiếp giai đoạn 2 của dự án Nhà máy Điện mặt trời Phù Mỹ theo đó được đơn vị giao cho các nhà thầu thực hiện. "Trong quá trình thi công, nhà thầu là Công ty TNHH Phước Hưng đã "nhầm lẫn", dẫn đến việc chặt phá cây, san ủi ra bên ngoài phần đất của dự án. Chúng tôi được giao 380 ha để thực hiện dự án thì cũng không lý gì lấy thêm mấy ha đó. Ðây chỉ là vô tình, mình không quản lý chặt chẽ nhà thầu nên để xảy ra vi phạm (!?)" - vị đại diện Công ty CP Phát triển tầm nhìn Năng lượng sạch phân trần. Theo vị đại diện này, hiện công ty đang phối hợp với các đơn vị liên quan giải quyết vụ việc này.
Ðánh giá về vụ việc, ông Phan Hữu Duy - Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ, cho rằng để mất một phần diện tích khu rừng phòng hộ ở xã Mỹ An, trách nhiệm chính thuộc về chủ rừng, mà cụ thể ở đây là BQLRPH huyện này. Về hướng xử lý vụ việc, theo ông Duy, trước mắt huyện chỉ đạo cho dừng thi công tại vị trí 5,26 ha rừng phòng hộ bị tàn phá để các đơn vị chức năng vào cuộc xác định lại cụ thể mức độ thiệt hại và có hướng xử lý. "UBND huyện Phù Mỹ đã yêu cầu BQLRPH huyện khẩn trương làm báo cáo kiểm điểm về việc để mất diện tích rừng trên. Sau khi có báo cáo kiểm điểm, chúng tôi sẽ xem xét để tổ chức kiểm điểm trách nhiệm cụ thể của chủ rừng và các bên liên quan. Quan điểm của huyện là xử lý nghiêm minh đơn vị, cá nhân vi phạm theo tinh thần khách quan nhất. Ngoài ra, UBND huyện Phù Mỹ cũng sẽ tổ chức rút kinh nghiệm để tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng tốt hơn" - ông Duy nói.
Bà Nguyễn Thị Tố Trân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Ðịnh, cho biết trước mắt UBND huyện Phù Mỹ và BQLRPH huyện này phải có trách nhiệm kiểm tra, làm rõ và xử lý vụ việc. Về phía Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đơn vị cũng đã chỉ đạo Hạt Kiểm lâm huyện Phù Mỹ và Chi cục Kiểm lâm tỉnh cùng phối hợp với địa phương kiểm tra, báo cáo vụ việc để đề xuất UBND tỉnh hướng xử lý. Ðặc biệt, liên quan đến vụ việc này, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Bình Ðịnh đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương kiểm tra, làm rõ và xử lý nghiêm.
Dự án năng lượng mặt trời lớn nhất Bình Ðịnh
Theo hồ sơ, ngày 29-5-2020, dự án Nhà máy Năng lượng mặt trời Phù Mỹ được Công ty CP Phát triển tầm nhìn năng lượng sạch khởi công xây dựng tại 2 xã Mỹ An và Mỹ Thắng, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Ðịnh. Ðây là nhà máy năng lượng mặt trời có quy mô lớn nhất tỉnh Bình Ðịnh với tổng mức đầu tư hơn 6.200 tỉ đồng, được xây dựng trên diện tích 380 ha. Tổng công suất thiết kế 330 MW, chia thành 2 giai đoạn bao gồm 3 nhà máy 1, 2 và 3. Cuối năm 2020, giai đoạn 1 của dự án đã được đưa vào vận hành và hiện đang triển khai thi công giai đoạn 2.
