2021 có thể coi là năm thành công của CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (IPA Group - Mã CK: IPA) – doanh nghiệp được xem như là công ty riêng của nhà chủ CTCP Chứng khoán VNDirect (Mã CK: VND) Phạm Minh Hương – Vũ Hiền.
Năm ngoái, IPA Group báo lãi sau thuế hợp nhất lên tới 1.642 tỉ đồng, cao gấp 8,87 lần so với năm 2020. Quy mô tổng tài sản của doanh nghiệp này, tính đến ngày 31/12/2021, đạt 8.463,7 tỉ đồng. Nguồn vốn của IPA Group cũng được củng cố khi doanh nghiệp này thực hiện phát hành thành công 89 triệu cổ phiếu ra công chúng, tăng gấp đôi vốn điều lệ, lên mức 1.781,9 tỉ đồng.
Nhưng IPA Group càng lớn, ‘con nợ’ của họ - CTCP Dịch vụ và Đầu tư Trustlink (Trustlink) - cũng lớn dần.
 |
Tính đến ngày 31/12/2021, dư nợ của Trustlink được IPA Group ghi nhận đã lên tới 3.728,3 tỉ đồng, chiếm tới 44,1% tổng tài sản và cao gấp 3,8 lần so với cuối 2020.
Nếu so với cuối quý 2/2016 – thời điểm IPA Group bắt đầu thể hiện các khoản nợ (ngắn hạn và dài hạn) của Trustlink trên báo cáo tài chính – khối nợ của Trustlink đã tăng gấp 5 lần.
Khi ấy, CTCP Dịch vụ Homedirect – công ty con gián tiếp của IPA Group - cho Trustlink vay ngắn hạn từ 6 tháng tới 1 năm khoảng 70 tỉ đồng, lãi suất từ 7-11,3%/năm; vay dài hạn 2 năm khoảng 640 tỉ đồng, lãi suất 11,3%/năm. Cả hai khoản vay này đều nhằm mục đích phục vụ hoạt động đầu tư, kinh doanh của Trustlink.
Qua thời gian, kỳ hạn các khoản cho vay của nhóm IPA Group với Trustlink cũng được rút ngắn. Và cho tới cuối năm ngoái, nó chủ yếu là các khoản cho vay với thời hạn 12 tháng; lãi suất vay được quy định trong từng hợp đồng vay, lãi vay trả một lần vào cuối kỳ hạn vay.
Nhấn mạnh rằng, tính đến tháng 6/2021, quy mô vốn điều lệ của Trustlink chỉ ở mức 105 tỉ đồng – rất khiêm tốn so với khối nợ ngắn hạn mà họ đang có ở IPA.
Nếu không có sự thấu hiểu ‘con nợ’ của mình, giới chủ IPA – vốn là những doanh nhân đầy tài năng và lọc lõi trên thị trường tài chính – có lẽ đã không tín nhiệm Trustlink đến thế.
Trustlink của ai?
Tìm hiểu của VietTimes cho thấy, mối quan hệ của Trustlink và IPA có thể còn vượt xa quan hệ chủ nợ - con nợ đơn thuần.
Trong sự hình thành và phát triển của Trustlink, khó có thể bỏ qua vai trò của CTCP Đầu tư Hải Phòng (Đầu tư Hải Phòng) – cổ đông từng nắm tới 97% vốn điều lệ của doanh nghiệp này. Mà Đầu tư Hải Phòng, lưu ý rằng, cũng từng là cổ đông gần lớn của IPA (với tỉ lệ sở hữu 4,67% vốn điều lệ).
Nên biết, Trustlink cũng từng ghi nhận sự góp mặt của hai cổ đông cá nhân khác, là các bà Phạm Quỳnh Nga và Phạm Hồng Hoa.
Sinh năm 1983, bà Phạm Hồng Hoa có thể coi là nhân sự thân tín dưới trướng nữ Chủ tịch VND Phạm Minh Hương. Gia nhập VND từ tháng 4/2007, sau hơn 1 năm công tác, bà Hoa đã được bổ nhiệm lên vị trí trưởng phòng tại công ty chứng khoán này.
Sau đó, trong giai đoạn từ tháng 6/2008 – 4/2010, bà Hoa chuyển sang làm kế toán trưởng lần lượt tại CTCP Tập đoàn Đầu tư IPA và CTCP Quản lý quỹ Đầu tư chứng khoán IPAAM.
Rời IPA để trở về VND vào tháng 5/2010, sự nghiệp của bà Phạm Hồng Hoa tiếp tục thăng tiến với chức vụ mới: Trợ lý Ban giám đốc.
Trong khi đó, bà Phạm Quỳnh Nga là phu nhân của ông Bùi Nguyên Quỳnh – người từng đại diện cho Công ty Tài chính cổ phần Xi măng tại quỹ đầu tư VFA.
Dù các cổ đông nêu trên đã triệt thoái vốn khỏi Trustlink từ tháng 4/2018, song như đã nêu, Trustlink vẫn nhận được sự tín nhiệm lớn từ IPA. Được biết, doanh nghiệp này hiện đặt trụ sở tại tầng 3, toà nhà Diamond Flower, số 48 Lê Văn Lương, Hà Nội.
 |
| Phòng giao dịch Lê Văn Lương của VNDirect cũng có địa chỉ tại tầng 3, toà nhà Diamond Flower |
Những ‘con nợ’ của Trustlink
Vô tình hay hữu ý, Trustlink cũng là tên gọi tắt cho gói dịch vụ cầm cố tài sản của một công ty chứng khoán mà các nhà đầu tư thường trao đổi trên các diễn đàn cách đây nhiều năm.
Với nguồn lực hậu thuẫn từ giới chủ VND, dù là một cái tên gần như vô danh trên thị trường, Trustlink đã trở thành chủ nợ, tham gia các ‘deal’ M&A và thu xếp vốn cho nhiều doanh nghiệp. Khá thú vị nếu biết rằng, tài sản đảm bảo của các khoản vay này thường là cổ phiếu.
Hồi tháng 9/2021, Hội đồng quản trị CTCP Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng (Golden Gate) đã phê duyệt phương án vay 70 tỉ đồng từ Trustlink nhằm thanh toán khoản nợ đến hạn của công ty tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) – Chi nhánh Đống Đa.
Khoản vay này có kỳ hạn 1 năm, lãi suất 12%/năm. Nói là vay 70 tỉ đồng, song Golden Gate có thể không nhận đủ số tiền này vì họ còn phải trả khoản phí thu xếp vốn 0,5%/giá trị khoản vay cho Trustlink. Khoản phí này được khấu trừ trực tiếp vào số tiền vay.
Tài sản bảo đảm cho khoản vay nêu trên là 115.000 cổ phần Golden Gate mà CTCP Golden Gate Partners đang nắm giữ. Đây là số cổ phần được giải chấp từ 500.000 cổ phần mà CTCP Golden Gate Partners đang thế chấp tại VietinBank theo hợp đồng thế chấp được ký vào ngày 24/11/2016.
Thương vụ với Trustlink diễn ra trong thời điểm Golden Gate đang thu xếp chào bán trái phiếu để hút về 493,7 tỉ đồng. Khoản vay với Trustlink không chỉ giúp Golden Gate giải quyết ‘cơn khát’ vốn ngắn hạn, mà còn giúp ‘ông trùm’ chuỗi cửa hàng ăn uống hàng đầu Việt Nam đảo nợ thành công và duy trì mối quan hệ tín dụng với VietinBank.
Ở một thương vụ khác, Trustlink từng cho CTCP Hoàng Anh Gia Lai (Mã CK: HAG) vay 93,3 tỉ đồng với lãi suất 14%/năm. Tài sản bảo đảm là 13,75 triệu cổ phiếu HNG thuộc sở hữu của công ty Hưng Thắng Lợi.
Một số ‘khách hàng’ khác của Trustlink cũng có thể kể tới như CTCP Fecon (Mã CK: FCN), CTCP Kho vận Miền Nam (Mã CK: STG, lãi suất 13,5%/năm, tài sản bảo đảm là 3,75 triệu cổ phiếu PDN).
Ngoài ra, Trustlink cũng đồng hành với CTCP Bất động sản Thế Kỷ (Mã CK: CRE) ở một số dự án bất động sản như: Dự án Khu nhà ở hoàn trả vốn dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu trung tâm hành chính, trụ sở UBND và Đường trục trung tâm xã Đông Tiến, huyện Yên Phong theo hình thức BT tại tỉnh Bắc Ninh; Dự án khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ do CTCP Đầu tư và Phát triển Đô thị Hoàng Mai làm chủ đầu tư.
Cuối năm ngoái, IPA cũng mua vào tới 22 triệu cổ phiếu CRE, qua đó trở thành cổ đông lớn tại đây với tỉ lệ sở hữu 10,66% vốn điều lệ. Trong khi đó, VND đã mua vào 950 tỉ đồng trái phiếu do CRE phát hành./.
