Giữ nguyên hành vi phạm tội của các bị can
Theo kết luận điều tra bổ sung, Cơ quan ANĐT giữ nguyên hành vi phạm tội của các bị can và vật chứng của vụ án theo bản kết luận điều tra vụ án hình sự đề nghị truy tố ngày 16-8. Theo đó, Cơ quan ANĐT chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án và Bản kết luận điều tra, điều tra bổ sung đến VKSND TPHCM đề nghị truy tố bị can Trần Công Thiện, Nguyễn Văn Minh, Trần Tân Hải, Nguyễn Thị Ngọc Bích, Nguyễn Xuân Tùng, Nguyễn Hoàng Việt, Tất Thành Cang, Phạm Văn Thông, Phan Thanh Tân và Huỳnh Phước Long về tội "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Trước đó, Cơ quan ANĐT xác định ông Tất Thành Cang có sai phạm trong chuyển nhượng 32ha đất ở xã Phước Kiển từ Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (viết tắt là Tân Thuận) cho Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (viết tắt là Công ty Quốc Cường). Quá trình chuyển nhượng hai dự án khu dân cư Ven sông và Phước Kiển với Công ty CP Quốc Cường Gia Lai, các bị can gây thất thoát 248 tỉ đồng.
Trong quá trình điều tra, Cơ quan ANĐT làm việc với bà Nguyễn Thị Như Loan, Tổng giám đốc Công ty Quốc Cường. Sau đó đi đến kết luận việc Quốc Cường nhận chuyển nhượng phần đất đã đền bù ở dự án khu dân cư Phước Kiển của Công ty Tân Thuận là hoàn toàn đúng quy định pháp luật và không có cơ sở xử lý hình sự đối với bà Loan. Vì vậy, VKS đã yêu cầu điều tra bổ sung năm vấn đề. Cụ thể, tiếp tục định giá tài sản để xác định chính xác giá trị tài sản của Công ty Tân Thuận tại thời điểm hai công ty Tân Thuận và Quốc Cường ký hủy hợp đồng chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án khu dân cư Phước Kiển vào tháng 5-2018. Thời điểm Công ty Tân Thuận và Quốc Cường ký hợp đồng chuyển nhượng một phần dự án khu dân cư Ven Sông vào tháng 11-2017, thời điểm khởi tố vụ án vào tháng 9-2019. Đây là căn cứ để xác định chính xác tài sản của Nhà nước bị thất thoát tương ứng với các thời điểm trên của dự án trong vụ án.
Xác định và kết luận về trách nhiệm của các cá nhân thuộc Công ty Quốc Cường trong vụ án; đồng thời điều tra, xác định rõ việc thu hồi tài sản bị thất thoát trong vụ án để xác định trách nhiệm dân sự của các cá nhân liên quan đến hậu quả thiệt hại, thất thoát tài sản nhà nước.
Không có cơ sở xử lý trách nhiệm Tổng giám đốc Công ty Quốc Cường Gia Lai
Điều đáng nói, trong kết luận điều tra bổ sung về các trách nhiệm các cá nhân tại Công ty Quốc Cường Gia Lai thì Cơ quan ANĐT cho rằng căn cứ kết luận của giám định viên Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường về trình tự, thủ tục triển khai và chuyển nhượng một phần dự án KDC Ven Sông và phần đất đã đền bù tại dự án KDC Phước Kiển.
Căn cứ Luật quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp năm 2014 (Luật số 69/2014/QH13) và Nghị định về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp (Nghị định số 91/2015/NĐ-CP), việc chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án KDC Phước Kiển và chuyển nhượng một phần dự án KDC Ven Sông và hoạt động "Chuyển nhượng vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp" và việc chuyển nhượng 45% trong 55% vốn góp, hoán đổi 10% vốn góp còn lại là hoạt động "Đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp".
Các hoạt động nêu trên không bắt buộc phải đấu giá, việc đấu giá chỉ là một trong những căn cứ để đảm bảo nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch, mang lại lợi ích cao nhất cho công ty và chủ sở hữu. Căn cứ để xem xét trách nhiệm của các bị can trong vụ án chủ yếu là việc Công ty Tân Thuận không thực hiện đúng quy định về xây dựng giá dẫn đến giá chuyển nhượng thấp gây thất thoát nguồn vốn của Đảng bộ Thành phố tại công ty.
Mặt khác, không có quy định nào bắt buộc Công ty CP Quốc Cường Gia Lai (là bên nhận chuyển nhượng) phải biết giá của Công ty Tân Thuận được xây dựng đúng hay sai. Kết quả điều tra và tài liệu chứng cứ trong vụ án đến nay chưa có cơ sở xác định bà Nguyễn Thị Như Loan (Tổng Giám đốc Công ty CP Quốc Cường Gia Lai) có sự thông đồng, cấu kết với các cá nhân trong Công ty Tân Thuận để có lợi trong việc ký kết các hợp đồng chuyển nhượng nên không có cơ sở xem xét trách nhiệm đối với bà Nguyễn Thị Như Loan.
Hai nguyên lãnh đạo và cán bộ Văn phòng Thành ủy TPHCM liên quan gì?
Hành vi của bà Thái Thị Bích Liên (nguyên Chánh Văn phòng Thành ủy) thể hiện sự thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý nhưng chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Do dó, Cơ quan ANĐT đã có văn bản số 877/ANĐT-Đ3 ngày 5/11 chuyển thông tin về hành vi sai phạm của bà Liên để Thường trực Thành ủy và Ủy ban kiểm tra Thành ủy xử lý theo quy định.
Về phần ông Phạm Nhớ Hồng Thương (nguyên Phó trưởng phòng Quản lý Đầu tư - Kinh doanh vốn Thành ủy TPHCM), Cơ quan ANĐT xác định ông Huỳnh Phước Long có chỉ đạo ông Thương kiểm tra nội dung các tài liệu kèm công văn xin chấp thuận chủ trương chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án KDC Phước Kiển và chuyển nhượng 45% trong 55% vốn góp, hoán đổi 10% vốn góp còn lại, chuyển nhượng dự án tại Khu IV - Khu dân cư Ven Sông cho Công ty CP Quốc Cường Gia Lai có phù hợp hay không. Sau khi kiểm tra, ông Thương có soạn thảo các tờ trình về quá trình hợp tác giữa Công ty Tân Thuận và Công ty Quốc Cường Gia Lai trình ông Long ký.
Ngày 15-11, Cơ quan ANĐT tổ chức cho bị can Long đối chất với ông Thương để làm rõ các mâu thuẫn liên quan đến việc soạn thảo các tờ trình chấp thuận chuyển nhượng 45% trong 55% vốn góp và hoán đổi 10% vốn góp thành sàn căn hộ và lập thủ tục chuyển nhượng dự án tại Khu IV - KDC Ven Sông. Kết quả, bị can Long khẳng định đã giao cho ông Thương nghiên cứu nội dung các văn bản xin chấp thuận chủ trương của Công ty Tân Thuận và trực tiếp soạn thảo nội dung các tờ trình, ông Long chỉ kiểm tra lại số liệu có thống nhất với các số liệu do Công ty Tân Thuận cung cấp hay không để ký duyệt các tờ trình. Ông Thượng thừa nhận ông Long có chỉ đạo kiểm tra nội dung các tài liệu kèm công văn xin chấp thuận chủ trương có phù hợp hay không. Sau khi kiểm tra, ông Thương có soạn thảo các tờ trình về quá trình hợp tác giữa Công ty Tân Thuận và Công ty CP Quốc Cường Gia Lai trình ông Long ký.
Nội dung phần kiến nghị, đề xuất của các tờ trình đều được ông Thương soạn thảo theo ý của ông Long với nội dung chấp thuận các đề xuất của Công ty Tân Thuận. Như vậy, bị can Long và ông Thương vẫn giữ nguyên quan điểm, lời khai đã trình bày với Cơ quan điều tra trước đây.
Ông Long là người trực tiếp ký các tờ trình trình lãnh đạo Văn phòng Thành ủy để thông qua, không có chữ ký nháy của ông Thường tại các tờ trình này và lời khai của ông Long, ông Thương cùng tài liệu thu thập được cũng thể hiện ông Thương không tham gia tham mưu, đề xuất các nội dung trên. Mặt khác, quy chế làm việc của Phòng Quản lý đầu tư - Kinh doanh vốn năm 2008, không quy định trách nhiệm đối với cấp Phó Trưởng phòng.
Căn cứ kết quả điều tra và tài liệu chứng cứ đã thu thập được, không có căn cứ để xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Phạm Nhớ Hồng Thương.
