Trường hợp VsetGroup không hoàn trả tiền mua trái phiếu theo yêu cầu của nhà đầu tư, đề nghị nhà đầu tư gửi văn bản phản ánh đến UBCKNN
Sự “mập mờ” gây thiệt hại cho nhà đầu tư
UBCKNN đã tiến hành kiểm tra, phát hiện Cty cổ phần Tập đoàn VsetGroup trong thời gian từ 1-1-2020 đến 27-10-2021 đã đưa thông tin mời chào và thông tin liên hệ trên phương tiện thông tin đại chúng để nhà đầu tư tiếp cận, mua trái phiếu do VsetGroup phát hành. VsetGroup đã có hành vi chào bán chứng khoán ra công chúng thông qua phương tiện thông tin đại chúng và cho các nhà đầu tư không xác định nhưng không nộp hồ sơ đăng ký với UBCKNN.
Ngày 30-11-2021, UBCKNN đã ban hành Quyết định số 814/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính VsetGroup 600 triệu đồng theo quy định tại điểm c khoản 5 Điều 10 Nghị định số 156/2020/NĐ-CP ngày 31-12-2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và TTCK. Buộc VsetGroup phải thu hồi trái phiếu đã chào bán; hoàn trả cho nhà đầu tư tiền mua trái phiếu hoặc tiền đặt cọc (nếu có) cộng thêm tiền lãi tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn của ngân hàng mà VsetGroup mở tài khoản thu tiền mua trái phiếu hoặc tiền đặt cọc tại thời điểm quyết định áp dụng biện pháp này có hiệu lực thi hành, trong thời hạn tối đa 15 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của nhà đầu tư (thời hạn nhà đầu tư gửi yêu cầu là tối đa 60 ngày kể từ ngày quyết định này có hiệu lực thi hành).
Ngày 1-12-2021, UBCKNN đã có văn bản số 8063/UBCK-TT yêu cầu VsetGroup trong thời hạn tối đa 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt vi phạm, phải gửi văn bản thông báo cho nhà đầu tư đồng thời công bố trên 1 tờ báo trung ương trong 3 số liên tiếp và trên trang thông tin điện tử của VsetGroup về việc hoàn trả tiền mua trái phiếu cho nhà đầu tư.
Trường hợp VsetGroup không hoàn trả tiền mua trái phiếu theo yêu cầu của nhà đầu tư, đề nghị nhà đầu tư gửi văn bản phản ánh đến UBCKNN (Thanh tra), địa chỉ: 234 Lương Thế Vinh, phường Trung Văn, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội hoặc phản ánh tới UBCKNN theo đường dây nóng: 0243.9340750 (Máy lẻ: 701).
Ngoài ra, kết quả kiểm tra cho thấy hoạt động chào bán trái phiếu của VsetGroup có dấu hiệu bất thường, tiềm ẩn rủi ro cho nhà đầu tư. VsetGroup báo cáo đã ký hơn 670 hợp đồng mua bán trái phiếu từ 1-1-2020 đến 27-10-2021, với tổng giá trị hơn 200 tỷ đồng. VsetGroup báo cáo thực hiện chào bán trái phiếu để tài trợ vốn lưu động phục vụ sản xuất kinh doanh nhưng không cung cấp được hồ sơ, tài liệu liên quan đến sử dụng số tiền thu được từ chào bán trái phiếu. Cty không theo dõi, hạch toán, trình bày trên Báo cáo tài chính tại thời điểm 31-12-2020 và Báo cáo tài chính tại thời điểm 30-6-2021 của Cty đối với các khoản tiền thu được từ chào bán trái phiếu, trả lãi vay trái phiếu, trả gốc vay trái phiếu đến hạn. Các khoản tiền thu được từ chào bán trái phiếu được các cá nhân trong Cty rút ra khỏi tài khoản của Cty và không được nhập quỹ đầy đủ, không được theo dõi trên sổ sách kế toán của Cty.
Được biết, UBCKNN đang phối hợp với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an để xem xét xử lý vụ việc.
Cơ quan chức năng vào cuộc
Cũng trong thời gian này, UBCKNN đã ra quyết định xử phạt đối với Cty Cổ phần Tập đoàn Apec Group về hành vi vi phạm trong việc công bố thông tin khi chào bán trái phiếu. Theo đó, đơn vị này bị phạt 600 triệu đồng do có hành vi: Chào bán chứng khoán ra công chúng nhưng không nộp hồ sơ đăng ký với UBCKNN.
Cụ thể, Cty Cổ phần Tập đoàn Apec Group đã phát hành ra công chúng và các nhà đầu tư lô trái phiếu Happybond.H.20.25.001 với trị giá 8,1 tỉ đồng trong năm 2020 với giá trị 8,1 tỷ đồng và 16 lô trái phiếu khác trong đó có lô trái phiếu Abond.AG.H.21.24.001 với tổng giá trị 499.707 tỷ đồng trong khoảng thời gian từ 18-1 đến 6-8-2021 thông qua phương tiện thông tin đại chúng và cho các nhà đầu tư không xác định nhưng không nộp hồ sơ đăng ký với UBCKNN theo quy định.
Ngoài ra, với vi phạm trên, UBCKNN còn buộc Cty Cổ phần Tập đoàn Apec Group phải thu hồi chứng khoán đã chào bán; hoàn trả cho nhà đầu tư tiền mua chứng khoán hoặc tiền đặt cọc (nếu có) cộng thêm tiền lãi tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn của ngân hàng mà tổ chức, cá nhân vi phạm mở tài khoản thu tiền mua chứng khoán hoặc tiền đặt cọc tại thời điểm quyết định áp dụng biện pháp này có hiệu lực thi hành, trong thời hạn tối đa 15 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của nhà đầu tư. Được biết, Apec Group hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực bất động sản và có mối liên hệ mật thiết với nhiều DN đang niêm yết như Cty CP Đầu tư IDJ Việt Nam (HNX:JDJ); Cty CP Chứng khoán Châu Á Thái Bình Dương (HNX: APS), Cty CP Đầu tư Châu Á–TBD (API).
Mới đây, APS vừa bị phạt hơn 300 triệu đồng do kê khai sai, hạch toán thiếu thuế TNDN, thuế TNCN. Cùng với đó, APS cũng bị UBCKNN phạt cùng VSet Group và Apec Group do bán trái phiếu chui. API chính là đơn vị phát hành trái phiếu cho Apec Group trong phần lớn quá trình huy động.
Qua những hành vi của VsetGroup, Apec Group dư luận hoàn toàn có thể đặt câu hỏi về tính mập mờ, thiếu minh bạch của những DN này.
Pháp luật quy định chỉ nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mới được mua và giao dịch trái phiếu DN riêng lẻ. Mọi hành vi “lách” luật để mua nhưng không đánh giá, phân tích được rủi ro sẽ khiến nhà đầu tư cá nhân nghiệp dư có thể không thu hồi được số tiền mua trái phiếu.
Trong số các trái phiếu DN phát hành riêng lẻ từ đầu năm 2021 tới nay, trái phiếu DN có tài sản đảm bảo chỉ chiếm 50,9%; còn lại trái phiếu không có tài sản đảm bảo chiếm 49,1%.
Mặc dù tỷ lệ trái phiếu có tài sản đảm bảo cao nhưng thực tế chất lượng tài sản đảm bảo chủ yếu là các dự án, tài sản hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu của DN. Giá trị của các tài sản này thường không định giá được chính xác hoặc có biến động mạnh theo diễn biến thị trường.
Bộ Tài chính cho biết, trong số 300 DN phát hành trái phiếu riêng lẻ trong các tháng đầu năm 2021, có 207 DN phát hành trái phiếu có tài sản đảm bảo nhưng tài sản đảm bảo của trái phiếu lại chủ yếu là bất động sản, chứng khoán, chương trình, dự án.