Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam vừa có văn bản góp ý dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 65 về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu ra thị trường quốc tế.
Theo VCCI, các quy định tại Nghị định 65 được đánh giá là hợp lý, khắc phục nhiều vấn đề bất cập so với Nghị định 153. Nghị định 65 được xây dựng bảo đảm nguyên tắc thị trường, xử lý được vấn đề chênh lệch thông tin giữa doanh nghiệp phát hành và người mua trái phiếu.
Mặc dù vậy, theo VCCI quy định về thời điểm có hiệu lực và quy định chuyển tiếp của Nghị định 65 chưa thực sự hợp lý.
Một số sự thay đổi chính sách lớn có thời gian có hiệu lực quá ngắn khiến các doanh nghiệp phát hành, nhà đầu tư và các bên liên quan khác không đủ thời gian chuẩn bị. Thêm vào đó, đây là thời điểm thị trường tài chính Việt Nam và toàn cầu có những biến động vĩ mô lớn, ảnh hưởng bất lợi đến việc huy động vốn cho sản xuất kinh doanh.
Do đó, VCCI cho rằng việc sửa đổi các quy định về thời điểm có hiệu lực và quy định chuyển tiếp của Nghị định 65 là cần thiết.
Đối với việc giãn thời gian thực hiện quy định về xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp trong vòng 1 năm, tại tờ trình của dự thảo, cơ quan soạn thảo đã phân tích kỹ các tác động tích cực và tiêu cực của quy định này. Cơ quan soạn thảo cũng đã đưa ra giải pháp hạn chế tác động tiêu cực là tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền cảnh báo rủi ro và tăng cường giám sát để kịp thời phát hiện vi phạm.
VCCI đánh giá đây là các biện pháp hợp lý và đề nghị cơ quan soạn thảo thực hiện tốt các biện pháp này trong năm 2023. Thêm vào đó, VCCI đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để quán triệt các ngân hàng thương mại khi môi giới bán trái phiếu thì cần tư vấn đầy đủ về rủi ro cho các nhà đầu tư cá nhân.
Đối với việc giãn thời hạn thực hiện quy định yêu cầu xếp hạng tín nhiệm bắt buộc, VCCI cho hay cơ quan soạn thảo cũng đã đề ra giải pháp sẽ tăng cường tuyên truyền về ích lợi của việc xếp hạng tín nhiệm và cấp phép bổ sung các đơn vị làm dịch vụ.
Cần nhận thức rõ ràng rằng xếp hạng tín nhiệm là cơ sở rất quan trọng để làm lành mạnh hoá thị trường, tăng cường lòng tin của thị trường, đưa thị trường trái phiếu Việt Nam tiệm cận với chuẩn mực quốc tế.
Tuy nhiên, cũng theo VCCI vấn đề xếp hạng tín nhiệm từ trước đến nay vẫn gặp tình trạng “con gà quả trứng” – khi chưa có cầu thì rất khó có cung và khi chưa có cung thì rất khó quy định bắt buộc.
Do đó, VCCI cho rằng nếu áp dụng ngay lập tức quy định xếp hạng tín nhiệm bắt buộc kể từ ngày 1/1/2023 sẽ gây nhiều khó khăn cho việc phát hành trái phiếu do các đơn vị cung cấp dịch vụ chưa đủ sức phục vụ một lượng lớn khách hàng như hiện nay.
Nhưng nếu lùi thời hạn áp dụng đến 1/1/2024 thì có thể vẫn sẽ lặp lại tình trạng này nếu như trong năm 2023 không có đơn vị phát hành nào sử dụng dịch vụ. Để khắc phục mâu thuẫn này, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc phương án khoanh định riêng một số doanh nghiệp phát hành buộc phải có xếp hạng tín nhiệm trong năm 2023, sau đó đến năm 2024 mới áp dụng đại trà.
Diện doanh nghiệp buộc phải áp dụng trước thì nên lựa chọn một số ngành, lĩnh vực có thông tin tài chính tương đối lành mạnh. Biện pháp này được kỳ vọng sẽ tạo một lượng khách hàng mồi cho thị trường dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, bước đầu tạo thói quen và sự tin tưởng của nhà đầu tư vào các báo cáo xếp hạng tín nhiệm, trước khi áp dụng bắt buộc đại trà cho tất cả các doanh nghiệp phát hành”, VCCI nhấn mạnh.
