Lợi nhuận bèo bọt, tài chính ảm đạm
Những tưởng viễn cảnh tươi sáng sẽ xuất hiện tại MBLand sau sự rút lui của hai cổ đông lớn MB và VNH, nhưng sau nhiều năm kết quả kinh doanh của MBLand cho thấy một bức tranh tài chính với nhiều gam màu xám.
Tổng công ty MBLand (MBLand Holdings) vốn tiền thân là Công ty Cổ phần Địa ốc MB (MBLand). Công ty này được thành lập đầu năm 2008 bởi các cổ đông: Quỹ đầu tư chứng khoán Con hổ Việt Nam – Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán Hà Nội, Công ty Cổ phần Chứng khoán MB, Công ty liên doanh sửa chữa trực thăng Biên Hòa, Công ty bay dịch vụ Miền Nam, Tổng công ty Trực thăng Việt Nam (VNH) ....
Trong quá trình hình thành và phát triển, MBLand xuất hiện với vai trò là một doanh nghiệp phân phối đã “thay da đổi thịt” trở thành nhà phát triển bất động sản chuyên nghiệp, với nhiều dự án " như: Golden Palace Mễ Trì, Central Field Trung Kính, Golden Field Mỹ Đình, MB Grand Tower, MB Sunny Tower. Thành công của MBLand một phần hỗ trợ không nhỏ từ những cổ đông lớn ban đầu.
Tuy nhiên, tới tháng 11/2018, cả hai cổ đông lớn đồng loạt thoái vốn, nhường chỗ cho những nhà đầu tư tư nhân. Doanh nghiệp này sau quá trình tái cơ cấu đi theo ba định hướng chính là phát triển dự án bất động sản, tổng thầu thi công (EPC) và mở rộng quy mô thông qua hoạt động mua bán - sáp nhập.
Với tham vọng to lớn, kiên định trong chiến lược chinh phục thị trường, mục tiêu của MBLand tới năm 2023 là trở thành thương hiệu phát triển bất động sản uy tín, có tầm vóc trên thị trường. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh trong năm đầu tiên sau khi nhóm cổ đông mới xuất hiện lại cho thấy bức tranh kinh tế ảm đạm.
Cụ thể, năm 2019, doanh nghiệp địa ốc có tổng tài sản hơn 2.000 tỷ đồng chỉ đem về doanh thu gần 280 tỷ đồng, với lợi nhuận sau thuế chỉ hơn 16 tỷ đồng. Các chỉ số đánh giá khả năng sinh lời như ROA hay ROE chỉ loanh quanh ngưỡng 1 - 2%.
Đến cuối năm 2019, MBLand có vốn chủ sở hữu hơn 650 tỷ đồng, với nợ phải trả hơn gấp đôi, khoảng 1.370 tỷ đồng.
Gam màu xám bao phủ không chỉ xuất hiện ở MBLand mà các công ty trong hệ sinh thái của doanh nghiệp này cũng có kết quả khiêm tốn.
Cụ thể, Công ty cổ phần MBland Invest, công ty do MBLand sở hữu 15% vốn điều lệ, đạt doanh thu chỉ hơn 87 tỷ đồng trong năm 2019, với lãi ròng chưa tới 500 triệu đồng. Doanh nghiệp này được thành lập đầu năm 2014 với vốn điều lệ 50 tỷ đồng, do 4 cổ đông sáng lập gồm MBLand (15%), Trần Thị Thu Trang (40%), Nguyễn Thế Hùng (25%) và Trần Đức Diễn (20%). Cuối năm 2019, MBLand Invest nâng vốn điều lệ từ 50 tỷ lên 300 tỷ đồng.
Một đơn vị khác trong hệ thống MBLand là Công ty cổ phần khu đô thị Nam Trường Chinh có trụ sở tại TP. Quảng Ngãi, không phát sinh doanh thu năm trước, đồng thời ghi nhận khoản lỗ ròng hơn 5 tỷ đồng. Công ty này được thành lập vào tháng 8/2019 để phục vụ cho dự án Khu đô thị mới Nam Trường Chinh ở tỉnh Quảng Ngãi.
Công ty cổ phần Long Thuận Lộc thuộc hệ sinh thái này cũng không ghi nhận doanh thu và lỗ ròng gần 2 tỷ đồng năm 2019.
Ngoài kết quả kinh doanh liên tục giảm, cấu trúc tài chính của MBLand cũng thể hiện nhiều vấn đề.
Đến cuối năm 2020, MBLand có quy mô tổng tài sản hơn 2.600 tỷ đồng, tăng mạnh so với mức hơn 2.000 tỷ đồng năm 2019 và gần 1.300 tỷ năm 2018. Tuy nhiên, việc mở rộng quy mô tài sản phụ thuộc chủ yếu vào nợ phải trả, trong khi vốn chủ hữu gần như đi ngang bởi khả năng sinh lời yếu kém.
Vá víu loạt dự án “vướng” pháp lý
Như Reatimes đã phản ánh, đối với dự án Vinh Park River tại Nghệ An, dư luận hoang mang không hiểu tại sao lại có sự xuất hiện của dự án và vai trò của MBLand là gì mà "xưng tên" trên khắp các diễn đàn để rao bán sản phẩm? Các thông tin trên trang web chính thức của Tổng công ty MBland có đăng tải: "Ngày 9/10 vừa qua, lễ khởi công dự án Vinh Park River đã diễn ra tại công trường dự án với sự tham gia của đại diện chủ đầu tư, đơn vị phát triển dự án MBLand, nhà thầu và các đối tác. Sự kiện đánh dấu một cột mốc quan trọng cho sự khởi đầu của một khu đô thị đáng sống, đáng đầu tư tại phía Nam thành phố Vinh".
Trước sự quảng cáo rầm rộ công khai của MBland, chính quyền sở tại đã từng thẳng thắn trả lời, vẫn chưa cấp phép cho dự án nào mang tên Vinh Park River?
Theo tìm hiểu, dự án Vinh Park River trước đây là Dự án khu đô thị NIDCO Thịnh Lợi, nằm trên địa bàn xã Hưng Lợi, huyện Hưng Nguyên do Công ty CP Đầu tư phát triển Nguyên Hưng (địa chỉ tại Cầu Giấy, Hà Nội) làm chủ đầu tư, được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt đầu tư từ năm 2011. Do vướng mắc việc giải phóng mặt bằng và các thủ tục pháp lý liên quan nên đến tháng 10/2021, dự án mới được tái khởi động trở lại.
Tại các hồ sơ pháp lý liên quan đã được phê duyệt tính đến thời điểm này, dự án vẫn mang tên cũ là khu đô thị NIDCO Thịnh Lợi. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà hai đơn vị phát triển dự án lại tự ý đổi tên thành “dự án Vinh Park River” để rao bán rầm rộ. Phải chăng đây là chiêu "ve sầu thoát xác" của chủ đầu tư hòng chào bán được suôn sẻ?
Tại dự án Khu đô thị NIDCO Thịnh Lợi, ngày 7/11/2019, Sở Xây dựng Nghệ An đã có Văn bản số 3500/SXD-QLN gửi chủ đầu tư và chính quyền địa phương chấn chỉnh hoạt động kinh doanh bất động sản cùng với lỗi hoạt động quảng cáo rao bán sản phẩm tại dự án khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. Để đảm bảo việc huy động vốn, mua bán, kinh doanh bất động sản tại dự án nêu trên được thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Ngay sau khi phát hiện hoạt động quảng cáo, rao bán rầm rộ sản phẩm tại dự án Khu đô thị NIDCO Thịnh Lợi với tên gọi khác là Vinh Park River, để kịp thời chấn chỉnh hoạt động kinh doanh bất động sản trên địa bàn đặc biệt tại dự án Khu đô thị NIDCO Thịnh Lợi, ngày 10/11/2021, Sở Xây dựng Nghệ An đã ban hành Văn bản số 4020/SXD-QLN yêu cầu: Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Nguyên Hưng thực hiện nghiêm văn bản số 3500/SXD-QLN ngày 7/11/2019 của Sở Xây dựng.
Theo Sở Xây dựng tỉnh Nghệ An, đến thời điểm hiện nay, Sở này chưa có văn bản thông báo dự án đủ điều kiện huy động vốn thông qua hình thức góp vốn, hợp tác đầu tư, hợp tác kinh doanh, liên doanh, liên kết của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân hoặc văn bản thông báo dự án đủ điều kiện được mở bán nhà ở hình thành trong tương lai.
Vì vậy, ngành chức năng Nghệ An yêu cầu chủ đầu tư chưa được phép ký các loại hợp đồng huy động vốn đối với các sản phẩm của dự án. Sở cũng yêu cầu chủ đầu tư chưa được phép rao bán sản phẩm, đồng thời liên hệ ngay với các tổ chức liên quan đã đăng tin quảng cáo rao bán sản phẩm trên các trang mạng để đính chính, gỡ bỏ.
Về phía chủ đầu tư, mặc dù phóng viên đã nhiều lần liên hệ nhưng vẫn chưa nhận được sự phản hồi.
Tiếp tục tìm hiểu được biết, MBLand đã từng tháo chạy khỏi dự án Khu đô thị Nam Trường Chinh vào tháng 6/2021 nhưng bất ngờ đề nghị quay trở lại gần đây.
Được biết, ngày 05/12/2018, UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành Quyết định 1129 chấp thuận chủ trương đầu tư thực hiện Dự án khu đô thị mới Nam Trường Chinh với tổng diện tích gần 44ha. Với mục tiêu đáp ứng nhu cầu dân cư, đẩy nhanh tiến trình đô thị hóa của TP. Quảng Ngãi và huyện Tư Nghĩa.
Chủ đầu tư của dự án là Công ty CP Hạ tầng và Bất động sản Việt Nam (VIID). Doanh nghiệp này đã lập ra Công ty Nam Trường Chinh vào tháng 8/2019 với tỷ lệ sở hữu gần như tuyệt đối (99,99%) để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, chỉ 2 tháng sau đó, Công ty Nam Trường Chinh đã được sang tên cho MBLand, trở thành thành viên của hệ sinh thái đại gia Nguyễn Gia Long.
Được biết, quá trình triển khai, dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc vì không thực hiện thông báo thu hồi đất để triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dẫn đến dự án chậm tiến độ đã được phê duyệt. Đồng thời, cơ sở pháp lý để tiếp tục triển khai dự án chưa phù hợp với quy định pháp luật. Vì vậy, đến ngày 1/6/2021, Công ty CP Khu đô thị Nam Trường Chinh thực hiện chấm dứt hoạt động dự án khu đô thị mới Nam Trường Chinh.
Theo diễn biến mới đây, dù "tháo chạy" không bao lâu nhưng công ty thành viên của MBLand bất ngờ "quay xe" đề xuất đầu tư trở lại.
Theo đó, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi vừa có văn bản gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư tham gia ý kiến về chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Khu đô thị mới Nam Trường Chinh do Công ty CP Khu đô thị Nam Trường Chinh đề xuất.
Cụ thể, Khu đô thị mới Nam Trường Chinh phù hợp với đồ án Quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt ngày 12/9/2019. Dự án cũng có trong Danh mục phát triển nhà ở kêu gọi đầu tư giai đoạn 2019 - 2020 và dự kiến các năm tiếp theo.
Tuy nhiên, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi đề nghị nhà đầu tư nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung một số nội dung.
Nhiều dự án từng “dính” sai phạm
Được biết đến từ một đơn vị phân phối trong lĩnh vực bất động sản, đến năm 2015, MBLand Holdings đã chuyển sang làm nhà phát triển dự án. Thị trường chính của MBLand Holdings là tại Hà Nội, Quảng Ninh, Bắc Giang, Bắc Ninh và khu vực miền Trung như Đà Nẵng, Hội An…
Mặc dù được biết đến là nhà phát triển bất động sản lớn với chuỗi dự án có tên Central Field, Golden Field, Green Field, Grand Field, Southern Field, West Field, Golden Palace, MB Grand Tower... nhưng doanh nghiệp này còn tồn tại sai phạm nằm trong kế hoạch thanh tra của Thanh tra Bộ Xây dựng năm 2019.
Hai trong ba dự án bất động sản nằm trong "tầm ngắm" Thanh tra Bộ xây dựng cũng được dư luận biết đến với hàng loạt các vi phạm của chủ đầu tư.
Cụ thể, dự án chung cư Golden Field Mỹ Đình cao 30 tầng nổi và 3 tầng hầm, với 389 căn hộ chung cư cao cấp nằm tại khu đô thị Mỹ Đình 1, phường Cầu Diễn (quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội) dù đã bàn giao cho người dân về ở từ đầu năm 2018 nhưng cư dân ở đây vẫn đang vô cùng bức xúc "tố" việc chủ đầu tư chưa giải chấp căn hộ đã thế chấp ngân hàng; việc chủ đầu tư làm không đúng quyết định chủ trương đầu tư do UBND TP. Hà Nội ký phê duyệt vào tháng 4/2016 về cam kết việc sử dụng giải pháp công nghệ đỗ xe tự động tại tầng hầm 1 và 2 để tăng diện tích chỗ đỗ xe tại dự án, diện tích sử dụng chung riêng tại tầng hầm…
Trước đó, tháng 4/2018, cũng tại chung cư Golden Field Mỹ Đình, MBLand Holdings cũng bị cơ quan Cảnh sát PCCC lập biên bản xử lý vi phạm hành chính về hành vi đưa công trình vào sử dụng khi chưa nghiệm thu an toàn PCCC và khuyến cáo các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình không vào sinh sống, kinh doanh, làm việc tại công trình.
Khi vấn đề an toàn PCCC đang khiến cư dân Golden Field Mỹ Đình bức xúc thì vào khoảng tháng 5/2018, một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại tầng 25 tòa nhà MB Grand Tower (MB Grand Plaza) có địa chỉ 63 Lê Văn Lương, phường Nhân Chính, Quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội. Mặc dù không gây thiệt hại về người, thế nhưng, sự cố đã khiến dư luận hết sức bất an. Dự án có diện tích gần 5.000m2, chiều cao 25 tầng, tổng diện tích sàn xây dựng hơn 45.000m2 với tổng mức đầu tư hơn 1.127 tỷ đồng.
Tiếp đó, Dự án Square Filed tại Tây Ninh cũng nằm trong danh sách phạm vi thanh tra của Thanh tra Bộ Xây dựng. Dự án là công trình Khu phức hợp khách sạn 9 tầng, trụ sở làm việc và phố thương mại, được xây dựng trong khuôn viên khu đất 2.931,9m2 TP. Tây Ninh.
Còn tại dự án Central Field ở 219 Trung Kính (Cầu Giấy, Hà Nội), MBland được biết đến với tư cách là nhà phát triển dự án nhưng đã xây dựng vượt tầng sai giấy phép được cấp. Theo đó, Giấy phép số 01/GPXD-SXD do Sở Xây dựng Hà Nội cấp ngày 14/1/2015, công trình gồm 3 tòa tháp cao 29 tầng (bao gồm cả khối đế 5 tầng, tầng kỹ thuật và tum thang) cùng 3 tầng hầm thì dự án Central Field 219 Trung Kính đã hoàn thành xây cao 30 tầng, tức vượt 1 tầng so với giấy phép xây dựng được cấp./.
