Hành vi sai phạm khi đang là Cục trưởng
Như ANTĐ thông tin, căn cứ kết quả điều tra vụ án hình sự: “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh, thành phố khác và Cục Quản lý dược – Bộ Y tế”, ngày 3-11-2021, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với ông Trương Quốc Cường, Thứ trưởng Bộ Y tế về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại khoản 3, Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Ông Trương Quốc Cường khi chưa bị bắt
Sau khi được Viện KSND Tối cao phê chuẩn, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã thực hiện Quyết định nêu trên đối với bị can Trương Quốc Cường.
Ngày 4-11, Cơ quan ANĐT Bộ Công an phối hợp với Viện KSND Tối cao đã khám xét nơi làm việc tại trụ sở Bộ Y tế (số 138A Giảng Võ, quận Ba Đình, TP Hà Nội) và nhà riêng của Thứ trưởng Trương Quốc Cường.
Theo điều tra ban đầu, bị can Trương Quốc Cường với vai trò là Cục trưởng Cục Quản lý Dược, đã trình lãnh đạo Bộ Y tế quyết định việc cấp phép đăng ký thuốc. Tuy nhiên, ông Cường đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao làm Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng hoặc được Chủ tịch Hội đồng ủy quyền trực tiếp điều hành phiên họp Hội đồng xét duyệt thuốc đối với 7 loại thuốc; thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc…
Hành vi sai phạm của ông Cương dẫn đến hồ sơ đăng ký 7 loại thuốc giả nhãn mác Công ty Health 2000 được đăng ký nhập khẩu và đã tiêu thụ tại Việt Nam với trị giá trên 151 tỷ đồng.
Sau khi các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng Cục trưởng Trương Quốc Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành thu hồi, tiêu hủy đối với thuốc Health 2000 đã nhập khẩu trong nước.
Hậu quả là sau ngày 21-11-2014, có 15 Sở Y tế các tỉnh, thành phố vẫn tiến hành mua bán, đấu thầu cung cấp cho các Bệnh viện các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc xuất xứ, tổng trị giá trên 3,7 tỷ đồng.
Bán thuốc giả, thu về hàng chục tỷ đồng
“VN Pharma” là vụ án khởi phát điều tra từ năm 2019, sau đó được đưa ra xét xử hồi năm 2020 đối với 17 bị cáo. Trong đó, có những nhân vật đáng chú ý như Nguyễn Minh Hùng (nguyên chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Công ty CP VN Pharma); Võ Mạnh Cường (nguyên giám đốc Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C); Nguyễn Việt Hùng - nguyên phó cục trưởng Cục Quản lý dược Bộ Y tế; Phạm Hồng Châu - nguyên trưởng Phòng đăng ký thuốc Cục Quản lý dược; Lê Đình Thanh - công chức Cục Hải quan TP. HCM; Nguyễn Thị Thu Thủy - phó trưởng Phòng Quản lý giá thuốc Cục Quản lý dược;
và 1 nhân vật được xem là bí ẩn: Nguyễn Lê Xuân Khang – Việt kiều, đối tượng chủ mưu, cầm đầu, hiện bỏ trốn và đang bị truy nã quốc tế.
Các bị cáo bị đưa ra xét xử năm 2020
Quá trình điều tra, Cơ quan tố tụng xác định đây là vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, liên quan đến nhiều cơ quan, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương, nhiều công ty kinh doanh dược phẩm trong và ngoài nước; được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.
Thực hiện tội phạm, Nguyễn Minh Hùng thỏa thuận với Võ Mạnh Cường để mua 838.000 hộp, 4 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada giả về nguồn gốc, xuất xứ (trị giá hơn 54 tỷ đồng) để nhập khẩu vào Việt Nam tiêu thụ.
Hai bị can này thống nhất chỉnh sửa thông tin, giá thuốc trên hóa đơn, giấy tờ để phù hợp với giá thuốc đã nâng khống trên các hợp đồng giữa Công ty VN Pharma ký với phía Aust Hong Kong.
Tiếp đó, các bị can chỉnh sửa logo của Helix thành logo của Health 2000, nhằm mục đích thay đổi nguồn gốc, xuất xứ là thuốc do Health 2000 sản xuất, phù hợp với visa mà Cục Quản lý dược đã cấp. Sau khi nhập khẩu, thông quan 838.000 hộp, 4 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada, Công ty VN Pharma đã bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc, tổng cộng gần 624.000 hộp, với tổng số tiền gần 52 tỷ đồng.
Kết quả tương trợ tư pháp do Canada cung cấp xác định, Health 2000 không có nhà máy sản xuất thuốc tại Canada và không sản xuất bất kỳ loại dược phẩm nào. Health 2000 cũng không có văn phòng đại diện tại Việt Nam. Các cơ quan chức năng của Canada khẳng định, không cấp bất kỳ giấy phép sản xuất thuốc nào cho nhà máy của Health 2000. Do đó, cơ quan điều tra kết luận, hơn 838.000 hộp, 4 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada do Công ty VN Pharma nhập khẩu không phải do Health 2000 sản xuất, giả về nguồn gốc, xuất xứ và là hàng giả.
Vai trò của số cán bộ Cục Quản lý Dược
Ngày 16-5-2010, Cục Quản lý dược tiếp nhận hồ sơ xin cấp đăng ký số 2 loại thuốc có nhãn mác Health 2000 Canada sản xuất. Sau khi thẩm định hồ sơ, Tiểu ban Pháp chế (trong đó có bị can Nguyễn Thị Thu Thủy) đã đánh giá 2 loại thuốc này không đạt yêu cầu và đề xuất không cấp số đăng ký.
Tuy nhiên, sau đó hồ sơ 2 loại thuốc này đã được đưa thêm vào trái quy định một số tài liệu để khắc phục các lỗi do tổ thẩm định đưa ra. Bị can Thủy đã thẩm định lại hồ sơ, xóa ý kiến ban đầu của Tiểu ban Pháp chế, thay đổi từ "không cấp số đăng ký” thành "bổ sung hồ sơ”.
Còn Nguyễn Việt Hùng là phó cục trưởng Cục Quản lý dược, đã thiếu trách nhiệm, không kiểm tra, rà soát kỹ biên bản thẩm định, đồng ý đưa 2 loại thuốc trên ra Hội đồng xét duyệt cấp số đăng ký.
Với việc khởi tố Thứ trưởng Trương Quốc Cương, hành vi phạm vào tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của vị cựu Cục trưởng này sẽ được Cơ quan ANĐT làm sáng tỏ.
